Η διάσχιση του Ψηλορείτη

Κείμενο & φωτογραφία Νίκος Μάρκας

Μία βόλτα που ήθελα καιρό να κάνω αλλά όλο αναβάλλονταν. Βόλτα σε μέρη ακόμα άγνωστα για εμένα, από τα λίγα που έχουν μείνει στη Κρήτη. Ένα χρόνο έκανα υπομονή, όχι άλλο όμως. Το ‘πα, το ξανάπα, έβγαλα ανακοίνωση, τέλος, θα πάω μόνος.

Psiloritis

Καταρχάς μερικές πληροφορίες επί του θέματος. Η διάσχιση στην οποία αναφέρομαι ΔΕΝ είναι ο πολύ γνωστός άσφαλτο-χωματόδρομος που ξεκινάει από Ανώγεια και φτάνει μέχρι Γέργερη, (σκούρο πράσινο) ενώ διασχίζει τον ορεινό όγκο του Ψηλορείτη ανατολικά.

Αυτό που κοιτούσα καιρό τώρα και προσπαθούσα, ήταν μία διάσχιση δυτικά του Ψηλορείτη. Έτσι λοιπόν, ένα Κυριακάτικο πρωινό, ξεκινώ για την προσπάθεια της πολυπόθητης διάσχισης από την Αρχαία Ελεύθερνα μέχρι (κοντά) Βισταγή.

Η παλαιά εθνική Ηρακλείου Ρεθύμνου είναι ένας όμορφος, πολύ ενδιαφέρον οδηγικά δρόμος που περνά μέσα από πολλά σημαντικά χωριά αλλά… πήρα τελικά τον εθνικό! Μόνος είμαι, ότι μου ‘ρθει κάνω, ναι, εθνικό, Κυριακή πρωί παρέα με τα Supersport το μικρό 250ρι, στον εθνικό μέχρι το Πάνορμο όπου στρίβω για Πέραμα…

…και έπειτα από λίγο χάνομαι σε ένα αρχαίο ελαιώνα. Αυτοί οι πελώριοι, αρχαίοι κορμοί 500, 1000 ή και 2000 χρονών, δε ξέρω, μου δημιουργούν ένα δέος, με κάνουν να νιώθω μικρός και ασήμαντος μπροστά σε αυτά τα δείγματα παμπάλαιας ζωής. Γενικά, όλη η περιοχή έχει μία μυστήρια αύρα.

Olive tree

Τα ίχνη που άφησαν οι άνθρωποι με την παρουσία τους εδώ και πέντε χιλιάδες χρόνια είναι έντονα στην περιοχή. Οι χωματόδρομοι κατά τόπους είναι καλυμμένοι με πέτρες ρωμαϊκών ή ακόμα παλαιότερων χρόνων και οδηγούν…

…σε περάσματα που πλέον χρησιμοποιούνται μόνο από την ντόπια πανίδα και τους περιστασιακούς εξερευνητές. Ένα τέτοιο πέρασμα «δένεται» από αυτήν την καταπληκτική γέφυρα:

Ancient bridge of Eleutherna

Η συγκεκριμένη γέφυρα φτιάχτηκε γύρω στο 200 π.Χ. και είναι σε απίστευτα καλή κατάσταση για κατασκευή 2200 χρονών!

Ancient bridge of Eleutherna
Ancient bridge of Eleutherna

Η τεχνική με την οποία φτιάχτηκε είναι ίδια με αυτή που φτιάχνω και εγώ γέφυρες με τα τουβλάκια των γιών μου. Απλή, καθαρή δουλειά και με τρομερά καλή εφαρμογή των λίθων μεταξύ τους.

Ancient bridge of Eleutherna

Μερακλίδικη δουλειά, με αποτέλεσμα να υπάρχει μόνο μία αποκόλληση (μάλλον ράγισαν πέτρες) που και αυτή δε δείχνει τάσεις συνέχισης.

Ancient bridge of Eleutherna

Και όλα αυτά σε ένα χώρο γεμάτο βλάστηση που αφορμή ψάχνει για να κατασπαράξει κάθε ξένο προς το περιβάλλον στοιχείο.

Ίσως, αυτό να είναι και το μυστικό της μακροημέρευσης αυτού του μνημείου, το ότι πλέον δεν είναι ανθρώπινο δημιούργημα, είναι ένα με το φυσικό περιβάλλον.

Ancient bridge of Eleutherna

Επιστροφή στη μηχανή και ανάβαση το μονοπάτι που με οδηγεί πάλι στον χωματόδρομο. Μη ξεχνάμε, για τη διάσχιση του Ψηλορείτη ξεκίνησα, όχι για αρχαιολογική εξερεύνηση.

Από την άλλη, μόνος είμαι, ότι θέλω κάνω. Όλη η περιοχή έχει σπαρμένα αρχαία μνημεία. Κάπου εκεί στη κορυφή του λόφου (δε φαίνεται) είναι και ένας Βυζαντινός πύργος. Πάμε; Πάω!

Eleutherna

Από Αρχαία Ελεύθερνα (πρώην Πρινές) ξεκινάει δρόμος, που καταλήγει σε μονοπάτι πετρώδες και περνάει δίπλα από τα υπολείμματα αυτού του πύργου Βυζαντινής εποχής. Δεν είναι πως φοβάμαι το περπάτημα, αλλά όταν έχω το «μικρό» αργώ πολύ να καταλάβω πως εδώ, ναι, εδώ τελειώνει η διαδρομή, από εδώ και πέρα έχει περπάτημα. Δεν είχε και καμία πινακίδα, σταμάτησα μόνο όταν άρχισα να πατάω αρχαίες πλάκες και έχοντας την αίσθηση ότι βεβηλώνω το χώρο.

Ancient Eleutherna tower

Εγώ το έκανα το λάθος, μπήκα. Το να γυρίσω πίσω να παρκάρω ίσα-ίσα και να επιστρέψω με τα πόδια δεν έχει νόημα, αφήνω τη μηχανή εκεί και κάνω έναν κύκλο τον πύργο.

Ancient Eleutherna tower

Δυστυχώς, είναι κατεστραμμένος σε πολύ μεγάλο βαθμό. Στέκει ακόμα όρθιος αλλά εσωτερικά δεν υπάρχει τίποτε άλλο από ένας σορός από μπάζα.

Ancient Eleutherna tower

Μέχρι και στην κορυφή κατάφερα να ανέβω αλλά πραγματικά, εκτός από την πολύ καλή θέα, δεν αξίζει.

View from Ancient Eleutherna tower
View from Ancient Eleutherna tower

Το μονοπάτι συνεχίζει πολύ βατό αλλά εγώ πλέον προχωράω με τα πόδια.

Στόχος μου είναι να φτάσω στις λαξευμένες δεξαμενές ρωμαϊκής εποχής.

Eleftherna Roman Tanks
Eleftherna Roman Tanks
Eleftherna Roman Tanks
Eleftherna Roman Tanks

Εντυπωσιακή κατασκευή, θυμίζει τον λαβύρινθο κοντά στη Γόρτυνα (αν και σημαντικά μικρότερη).

Eleftherna Roman Tanks
Eleftherna

Τέλος όμως με τα αρχαία, ώρα να οδηγήσω και να πάρω τα βουνά. Ο χώρος πάντως έχει να προσφέρει ακόμα πολλές συγκινήσεις, οδηγικές αλλά και για τους λάτρεις της ιστορίας.

Psiloritis

Η ανάβαση από Αρχαία Ελεύθερνα, εύκολη και περνά από όμορφα μέρη. Αλλού ξερά, αλλού γεμάτα Πρίνους και Σφεντάμια.

Psiloritis
Psiloritis

Οι διακλαδώσεις με άλλους χωματόδρομους αρκετές, αλλά το βασικό ερώτημα είναι: που είναι αυτό το κομμάτι που αναφαίνονταν στους χάρτες και επιτρέπει τη διάσχιση;

Psiloritis

Εδώ τώρα θα παραδεχτώ την αμαρτία μου. Δε συμβουλεύτηκα τον χάρτη, δεν υπολόγισα τη θέση μου με βάση τις υψομετρικές, απλά άνοιξα το google maps στο κινητό όταν βρήκα δίκτυο και εύκολα εντόπισα τον χωματόδρομο που περνούσε λίγες εκατοντάδες μέτρα ψηλότερα από εκεί που ήμουν. Ελάχιστο ψάξιμο αργότερα και βρίσκω αυτόν τον κατεστραμμένο και μπαζωμένο χωματόδρομο μπροστά μου. 99% εδώ είμαστε…

Psiloritis

Μα, ωχ, 98,6 χλμ έχω κάνει και βενζίνα ξέχασα να βάλω!!!

Συνηθισμένος από το BMW με την αυτονομία των 300 χλμ, ξέχασα πως στο μικρό WR ανάβει η ρεζέρβα στα 120 χλμ. Φτου γαμότ, τι κάνω τώρα; Το πλησιέστερο βενζινάδικο είναι 20 χλμ από εδώ περίπου. Μεγάλη ξενέρα, πίσω και πάλι εδώ; Βράδυ θα γυρίσω, δε λέει. Από την άλλη, να επιχειρήσω την ανάβαση στο άγνωστο, με αρκετά ακόμα χλμ μπροστά μου και την επιστροφή να αποκλείεται πλέον;

«Εννοείται πως συνεχίζεις, το πολύ-πολύ να σπρώξεις κάποια στιγμή, μα το WR είναι ελαφρύ» λέει η φωνή της ψυχής…

«Κάποια στιγμή που δε θα είναι κανένας να σε συγκρατήσει από τις μ@λ@κίες σου, θα βρεθείς μπλεγμένος και θα σε ψάχνουν. Κάτσε στα αβγά σου και κάνεις τη διάσχιση άλλη φορά» λέει η φωνή της λογικής…

Μερικές φορές χαίρομαι που δεν έχω τη φωνή της λογικής σε μορφή οποιαδήποτε παρέας. Έτσι, με ένα «σκάσε μωρή δεύτερη» από μέσα μου συνεχίζω μα, εδώ που τα λέμε, το WR είναι όντως ελαφρύ.

Psiloritis

Κλικ για μεγέθυνση


Psiloritis
Psiloritis

Μελετώντας το Google Earth είχα δει αυτήν την εικόνα:

Mε κόκκινο το χαλασμένο κομμάτι, με πορτοκαλί η διαδρομή μου

Και αυτό αντίκρισα εγώ:

Psiloritis

Ημιερημικό τοπίο, ένα υψίπεδο στα 1000-1200 μέτρα, κανένα σχεδόν ίχνος ανθρώπινης παρουσίας και στο βάθος να υψώνεται ο κατεξοχήν ορεινός όγκος του Ψηλορείτη απότομος και επιβλητικός.

Psiloritis
Psiloritis

Οι χωματόδρομοι εδώ πάνω λιγοστοί αλλά οδηγούν σε μέρη ενδιαφέροντα και άξια επίσκεψης.

«Πω ρε μάγκα μου, κοίτα μέρος, κοίτα θέα. Αμάν, να ένα ραντάρ εκεί πάνω. Στάνταρ πηγαίνει δρόμος, πάμε… πάαμεεεε!!!» λέει η φωνή της ψυχής.

Psiloritis

«Πρόσεχε, ειδικά στο χαλασμένο κομμάτι γκάζωσες (καλώς) και κατανάλωσες αρκετή βενζίνα. Ούτε να το σκέφτεσαι τώρα για παρακάμψεις, θα σπρώχνεις για χιλιόμετρα πριν φτάσεις άσφαλτο. Και πες πως φτάνεις στο πρώτο χωριό, θα υπάρχει βενζινάδικο; Και αν κάτσει και είναι κλειστό (Κυριακή, παίζει και κανένας γάμος…)» λέει η φωνή της λογικής.

Μερικές φορές στεναχωριέμαι που δεν έχω τη φωνή της λογικής σε μορφή οποιασδήποτε παρέας. Έτσι, με ένα «σκάσε μωρή πρώτη, αρκετά με έμπλεξες πάλι σήμερα» από μέσα μου, συνεχίζω με αργούς ρυθμούς στον κυρίως δρόμο χωρίς παρακάμψεις.

Psiloritis
Psiloritis

Ουφ, να, ο δρόμος που κατηφορίζει στον πολιτισμό.

Psiloritis

Κλικ για μεγέθυνση

«Δείχνει να έχει ακόμα λίγη βενζίνα, πάμε λίγο, ένα τσικ ίσα-ίσα ανατολικά, να δούμε και εκεί τι λέει; Μα άμα φτάσουμε στην άσφαλτο, όλο και κάποιος θα μας βρει ένα μπιτόνι βενζίνα» λέει η φωνή της ψυχής.

«Έχει ένα δίκιο εκεί» λέει και η φωνή της λογικής…

Συνεχίζω λοιπόν, ανεβαίνω σε κάτι κεραίες, κάνω ένα μικρό ψαχτίρι και πάνω που λέω πως όπου να ‘ναι γυρνάω για άσφαλτο…

Psiloritis

Κλικ για μεγέθυνση

…συναντάω ένα Κρητικό γλέντι. Ανήμερα του Τιμίου Σταυρού, γιορτάζει το εκκλησάκι στην κορυφή του Ψηλορείτη, χωρικοί από την περιοχή είχαν μαζευτεί εδώ από τις προηγούμενες μέρες και γλεντοκοπούσαν με τη ψυχή τους.

Psiloritis

Εννοείτε πως δε με αφήνουν να φύγω έτσι. Προβατίνα, κατσίκα άγρια, λαγός στιφάδο, πέρδικες, κρασιά, ρακές, απ’ όλα τα καλά έχει το μενού και όλα φρέσκα!

Psiloritis

Πόσο φρέσκα;

Αυτά που έτρωγα τα είχαν κυνηγήσει το πρωί. Τα σκυλιά τους ειδικά, εκπαιδευμένα να πιάνουν τα άγρια κατσίκια με τα δόντια, παρέχουν σίγουρο μεζέ και κορυφαίο από γεύση!

Εδώ ο Γιάννης λούζει το βραδινό με ρακή για να φύγει η τραγίλα…

Psiloritis

Ενώ το αυριανό πρωινό περιμένει υπομονετικά στη συντήρηση…

Psiloritis
Psiloritis
Psiloritis
Psiloritis

Η ώρα περνάει, έφαγα, ήπια, καλά μου είναι γιατί δε με βλέπω καλά έτσι και κάτσω και άλλο εδώ. Κανονικά πρέπει, ελέω βενζίνης, να αρχίσω την επιστροφή, όμως λίγο ακόμα θέλω να προχωρήσω, να δω που σταματάει αυτός ο δρόμος. Έχω και τους νέους φίλους με τα αγροτικά κοντά άμα συμβεί κάτι.

Ο δρόμος δε προχωράει πολύ από το σημείο που ήταν το γλέντι. Λίγο μονοπάτι αργότερα όμως φτάνω σε ένα κολονάκι, μέρος του τριγωνομετρικού δικτύου Κρήτης.

Psiloritis

Άλλη μία κορυφή κατακτήθηκε, Περιοχή Κορακιά, νότιος Ψηλορείτης, 1581 μέτρα υψόμετρο…

Psiloritis

Το ευχάριστο είναι πως από εδώ φαίνονται σε σχετικά κοντινή απόσταση (με ζουμ) ένα μιτάτο και το αγροτικό βοσκού, σημάδι πως φτάνει χωματόδρομος, λογικά από Κουρούτες. Με λίγη προσπάθεια, περνάει ΚΑΙ από εδώ!

Psiloritis

Ωραίος ο Ψηλορείτης, γεμάτος όμως πέτρες και σκληρός, θέλει χρόνο και υπομονή για να δαμαστεί. Για την ώρα τον αφήνω στους μόνιμους κατοίκους του…

Psiloritis

…και αρχίζω το κατέβασμα.

Psiloritis
Psiloritis

Τη μισή κατηφόρα την έβγαλα σβηστός, με το λαμπάκι της ρεζέρβας να προσπαθεί (επιτυχώς) να με τρομοκρατήσει όποτε χρειαζόταν να είναι αναμμένος ο κινητήρας. Εν τέλει, κατάφερα να φτάσω με τη ψυχή στο στόμα σε βενζινάδικο στο Φουρφουρά, φούλαρα, και βουρ για σπίτι. Συνολικά χλμ 195, από τα οποία 35 μόνο χώμα.

Στη φωτογραφία φαίνεται ο Κούλες του Βαθιακού στη κορυφή του λόφου

Τέλος καλό λοιπόν, όλα καλά λοιπόν.
Τι μένει; Μένουν ακόμα αρκετοί χωματόδρομοι να καταγραφούν και μονοπάτια να ενωθούν στην περιοχή.
Μένει όμως και μία ακόμα, “καλή” βόλτα, με γεμάτα ρεζερβουάρ αυτή τη φορά, με πλάκες, με γέλια, με φόβο και με τόλμη. Μία καλή βόλτα με παρέα όμως για έναν ακόμα λόγο.
Γιατί καλύτερα με παρέα όταν:

Μπορείτε να ακολουθήσετε τις απαντήσεις σε αυτή την καταχώρηση μέσω RSS 2.0 feed.You can skip to the end and leave a response. Pinging is currently not allowed.
Subscribe
Notify of
guest

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x