Magna Grecia… εκεί στο νότο…

Παρασκευή 28 Οκτωβρίου, Corpo Di Cava – Castelmezzano (211 χλμ)
Η καταστροφική ομορφιά του Βεζούβιου…

Ο καιρός έχει ανοίξει για τα καλά, αλλά έχει σηκώσει πολύ αέρα. Τρώμε βιαστικά το πρωινό μας που και αυτό δεν είναι επιπέδου τετράστερου ξενοδοχείου, φορτώνουμε και τραβάμε προς Πομπηία.

Ο επιβλητικός Βεζούβιος… σαν να του έχει κόψει κάποιος την κορυφή με μαχαίρι

Μπαίνουμε autostrada και διανύουμε γρήγορα τα 27 χλμ που μας χωρίζουν από τον αρχαιολογικό χώρο. Πληρώνουμε 2€ διόδια στην έξοδο και τραβάμε προς αναζήτηση πάρκινγκ. Είχα διαβάσει αρκετά για κλεψιές γύρω από τον χώρο και όλοι ανέφεραν ότι υπάρχουν αρκετά ιδιωτικά πάρκινγκ στην περιοχή στα οποία μπορεί κανείς να παρκάρει με ασφάλεια. Ο πρώτος μας ζητάει 6€ για κάθε μοτοσυκλέτα, ο δεύτερος 8€ και το ρίχνει στα 6€ όταν του λέω ότι ο απέναντι ήθελε τόσα και ο τρίτος 5€. Νταξ, φτάνει το παζάρι, καλά είμαστε εδώ…

Παρκάρουμε, ασφαλίζουμε όλη την πραμάτεια μας και τραβάμε εντός του χώρου. Πληρώνουμε 13€ έκαστος και μόλις μπαίνουμε συνειδητοποιώ ότι ξεχάσαμε το βιβλίο-οδηγό μας. Μέγα λάθος… ο χώρος είναι τεράστιος και θέλει οπωσδήποτε οδηγό για να μπορέσει κανείς να βγάλει άκρη. Έτσι τραβάμε με ότι θυμόμαστε και με το γνωστό κόλπο του τζαμπατζή που ακούει στο όνομα: “ακολουθώ ένα αγγλόφωνο ξεναγό και ότι πιάσω”.

Η ιστορία της Πομπηίας ξεκινάει περίπου τον 7ο ή 6ο π.Χ. αιώνα. Η πόλη χτίστηκε μάλλον από τους Όσκους (οι απόψεις διίστανται) και στη συνέχεια κατακτήθηκε από Έλληνες, γύρω στο 500 π.Χ. Ένα αιώνα αργότερα και μετά τους Σαμνιτικούς πολέμους, η πόλη εντάχτηκε στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.

Η αρχαία αγορά (Κλικ για μεγέθυνση)

Η τοποθεσία της και το κλίμα της ήταν περίφημα, πράγμα που την έκανε το καλύτερο θέρετρο της αρχαίας Ρώμης. Πολλοί πλούσιοι Ρωμαίοι είχαν χτίσει πάνω στους σκεπασμένους με αμπέλια λόφους της, όμορφες εξοχικές επαύλεις, τις οποίες στόλιζαν με διάφορα έργα τέχνης. Όλο αυτό το περιβάλλον ευημερίας έδωσε ώθηση στην καλλιτεχνική και πολιτιστική ανάπτυξη που δυστυχώς έμελλε να τερματιστεί ακαριαία.

Το ωδείον

Το αρχαίο θέατρο (κλικ για μεγέθυνση)

Το 62 μ.Χ. έγινε ένας σφοδρότατος σεισμός, που συντάραξε την ωραία και πλούσια αυτή πόλη. Αλλά ο σεισμός αυτός δεν ήταν παρά το προμήνυμα για την ολοσχερή καταστροφή της. Πράγματι λίγα χρόνια αργότερα, στις 24 Αυγούστου του 79 μ.Χ., μετά από μια φοβερή έκρηξη του Βεζούβιου, ένα τεράστιο κύμα από στάχτη έθαψε τα πάντα, μέσα σε λίγες ώρες. Στην αρχή σηκώθηκε ένα φοβερό σύννεφο από στάχτη, η οποία σκέπασε την πόλη σε ύψος ενός μέτρου. Μόλις αντιλήφθηκαν οι κάτοικοι της Πομπηίας τη θεομηνία, άρχισαν να τρέπονται σε φυγή. Πολλοί όμως άλλαξαν γνώμη και ξαναγύρισαν πίσω στην πόλη.

Ύστερα από το σύννεφο της στάχτης, κατέκλυσε την πόλη μία αφάνταστη καταιγίδα από ηφαιστειακά αναβλήματα και κίσσηρι (ελαφρόπετρα), που την σκέπασαν σε ύψος τριών και περισσότερων μέτρων. Πάνω δε σ’ αυτές επικάθησε νέο στρώμα από στάχτη και πέτρες, ώστε η σημερινή επίχωση να φτάνει τα 6-7 μέτρα. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 2.000 άτομα τάφηκαν ζωντανά και πέθαναν έτσι από ασφυξία.

Η πόλη ξεχάστηκε και κανείς δεν θυμόταν την ύπαρξή της. Πρώτη ανακάλυψη τμήματος της Πομπηίας έγινε το 1592, τυχαία, κατά τις εργασίες για την κατασκευή του υπόγειου υδραγωγείου της πόλης Torre Annunziata που βρίσκεται εκεί κοντά. Τότε βρέθηκαν πολλά σημαντικά αντικείμενα, που μαζί με όσα ανακάλυψαν σε κατοπινές ανασκαφές αποτελούν σήμερα έναν πραγματικό θησαυρό τέχνης.

Οι ανασκαφές έφεραν την Πομπηία ζωντανή στα μάτια μας, αποκαλύπτοντας πολλές λεπτομέρειες της καθημερινότητας των κατοίκων της. Διασώθηκαν, προστατευμένες απ’ τη φθορά του χρόνου, όλες οι πλούσιες επαύλεις με τις πολυάριθμες τοιχογραφίες τους, η αγορά, οι πολυάριθμοι ναοί, το μικρό και το μεγάλο θέατρο, οι αψίδες, οι κρήνες, τα καταστήματα, τα ιδιωτικά σπίτια.

Διασώθηκαν και λεπτομέρειες που μας δείχνουν τον ξαφνικό θάνατο της πόλης, από την καθημερινή ζωή που διακόπηκε απότομα. Άνθρωποι που έτρωγαν ξαπλωμένοι στα ανάκλιντρα, άνθρωποι που πνίγηκαν απ’ τις αναθυμιάσεις προσπαθώντας να ξεφύγουν απ’ το φριχτό θάνατο. Στα τραπέζια των πανδοχείων βρέθηκαν παρατημένα τα κύπελλα και τα πιάτα, σ’ ένα δωμάτιο βρέθηκαν τα σώματα επτά παιδιών που ο θάνατος τα πρόλαβε ενώ έπαιζαν.

Αν και δεν έχουμε δει ούτε καν τα μισά, αποχωρούμε από την Πομπηία και βάζουμε ρότα προς τον Βεζούβιο. Μπαίνουμε autostrada για 2 χλμ, σκεπτόμενοι ότι δεν θα έχει διόδια και τελικά πληρώνουμε τα δυο πιο ηλίθια ευρώ στην ζωή μας. Ανηφορίζουμε προς το ηφαίστειο και ο δρόμος από ασφάλτινος γίνεται παλαιός ρωμαϊκός…

Σε κάποιο σημείο μας σταματά μια βαριά κλειστή πόρτα… ωχ τι πατάτα κάναμε;

Βλέπω ένα φρουρό εκεί δίπλα ο οποίος μας ενημερώνει ότι ο δρόμος είναι κλειστός σήμερα λόγω των ισχυρών ανέμων. Επίσης μας λέει ότι αν θέλουμε να ανέβουμε με τις μοτοσυκλέτες θα πρέπει να πάμε από τον άλλο δρόμο, ο οποίος και αυτός είναι σήμερα κλειστός. Από αυτήν την πλευρά -όταν είναι ανοιχτά- μόνο με το ειδικό λεωφορείο μπορείς. Και απορώ, πως δεν το διάβασα πουθενά αυτό;

Όπως και να ‘χει φάγαμε πόρτα λόγω καιρού. Κεφάλια κάτω και πορεία προς autostrada προσπαθώντας να αποφύγουμε τα διόδια. Αμ πως… άντε πάλι 2€ -ταρίφα το ‘χουν- και πορεία προς Castelmezzano.

Κάμερα, ξανά κάμερα, “το αξεσουάρ που συνδέσατε δεν υποστηρίζεται” (μην ξεχνιόμαστε) και πάει λέγοντας. Όσο απομακρυνόμαστε από το Salermo η κίνηση λιγοστεύει και μαζί της εξαφανίζονται και οι κάμερες. Ο δρόμος χώνεται μέσα στα βουνά και το κρύο δεν αργεί να κάνει την εμφάνιση του. Σταματάμε για να φορέσουμε κάτι πιο ζεστό -που πα ρε Καραμήτρο με το κοντομάνικο- και συνεχίζουμε την πριβέ πορεία μας.

Αρκετά αργότερα αφήνουμε την autostrada (χωρίς διόδια και πάλι), για να μπούμε σε μια εφάμιλλης ποιότητας superstrada. Κάπου στην μέση της διαδρομής παραδίδει πνεύμα και η κινέζικη ενδοεπικοινωνία της Νατάσας, απ’ το πολύ νερό μάλλον. Στην μούγκα λοιπόν για αρκετά χιλιόμετρα και λίγο πριν το χωριό μπαίνουμε σε επαρχιακό δρόμο και αρχίζουμε να σκαρφαλώνουμε προς τον μικρό Δολομίτη (Piccolo Dolomiti).

Μόλις περνάμε ένα τούνελ το χωριό κάνει την εμφάνιση του. Το Castelmezzano συγκαταλέγεται μέσα στη λίστα με τα πιο όμορφα χωριά της Ιταλίας και το 2007 συμπεριλήφθηκε στην έκδοση του γνωστού ταξιδιωτικού συγγραφέα Arthur Frommer με τίτλο ”The best places you’ve never heard of“.

Κλικ για μεγέθυνση

Στην πλατεία ρωτάμε για διαμονή και μας στέλνουν στην αρχή του χωριού, δίπλα στο τούνελ, σε ένα B&B ονόματι “Al Balcone delle Dolomiti”. Έχει μόνο ένα δωμάτιο ελεύθερο αλλά μας χωράει και τους τέσσερις… λίγο στριμωχτά βέβαια. Νο πρόμπλεμ σενιόρ, τόσα έχουμε περάσει μαζί, ώρα να έρθουμε και λίγο πιο κοντά…

Τακτοποιούμαστε και βάζω μπροστά να επισκευάσω GPS και ενδοεπικοινωνία. Μπιστολάκι μαλλιών και κατσαβίδι ανά χείρας και μισή ώρα αργότερα και τα δύο λειτουργούν άψογα. Η Νατάσα βρήκε την φωνή της (τώρα καλό είναι αυτό;) και το GPS έπαψε να μου κατηγορεί το Triumph.

Κατηφορίζουμε προς το κέντρο της πόλης όπου τα χρώματα του δειλινού το έχουν κάνει ακόμα πιο όμορφο…

Η ιστορία του ξεκινά κάπου ανάμεσα στο 5ο και στο 6ο π.Χ. αιώνα όπου Έλληνες εγκαταστάθηκαν στην κοιλάδα κάτω από το σημερινό χωριό. Τον 10ο αιώνα, οι επιδρομές των Σαρακηνών, τους οδήγησαν στην σημερινή δύσβατη τοποθεσία. Στη συνέχεια πέρασε στα χέρια Λομβαρδών και Νορμανδών οι οποίοι έχτισαν το κάστρο στο οποίο οφείλει η πόλη το όνομα της.

Μετά τους Νορμανδούς ήρθαν οι Ισπανοί μετατρέποντας το χωριό σε φέουδο όπου και αλλάζει πολλά χέρια μεταξύ του 14ου και 18ου αιώνα, όπου η φεουδαρχία άρχισε να εξαφανίζεται στην Ιταλία. Τέλος το 19ο αιώνα υπέφερε από ληστές, οι οποίοι το έκαναν άντρο τους λόγω της δύσβατης τοποθεσίας του.

Δεν έχει και πολλά πράγματα να κάνεις στο χωριό, έτσι σε μια ώρα -και πολύ λέω- τα έχουμε δει όλα. Το ένα και μοναδικό ανοικτό εστιατόριο του χωριού ανοίγει στις 9:00 το βράδυ και μιας και είναι νωρίς ακόμα χωνόμαστε σε ένα καφέ/μπαρ (είχε και εστιατόριο αλλά ήταν κλειστό) για να γλυτώσουμε από το τσουχτερό κρύο που επικρατεί.

Η ώρα κυλάει και μεταβαίνουμε στο εστιατόριο το οποίο είναι πολύ κυριλέ και ακριβό για την περιοχή που βρίσκεται. Το φαγητό πάντως είναι πολύ καλό…

Κατά την επιστροφή, το τσουχτερό κρύο ανοίγει το βήμα μας, αλλά η απότομη ανηφόρα που οδηγεί πίσω στο ξενώνα βγαίνει με το ζόρι. Ευτυχώς έχει βοηθητικές αλυσίδες…

Με την γλώσσα να κρέμεται σαν λαγωνικό φτάνουμε στο ξενώνα μας και σύντομα βρισκόμαστε κάτω από τα ζεστά παπλώματα μας, μπας και συνέλθουμε από το κρύο…