Ημερολόγια Μοτοσυκλέτας: “Ιράν”

Ημέρα: 15 – Τετάρτη 8/8/2018
Απόσταση: 280 χλμ (σύνολο: 3.602 χλμ)
Διαδρομή: Ερεβάν – Khor Virap – Noravank – Goris (Αρμενία)

Τελικά οι δύο τεράστιοι ανεμιστήρες που είχε μέσα το δωμάτιο δεν έκλεισαν όλη νύχτα. Τους είχαν καβατζώσει οι δύο Ινδοί συγκάτοικοι μας και τους είχαν στήσει απέναντι από τα κρεβάτια τους για δροσιά. Έτσι εξηγείται το όνειρο που είδα με τον ανεμοστρόβιλο που με κυνηγούσε.

Ξύπνησα νωρίς – νωρίς, κατά τις 6.30, κι αφού ο Θανάσης κοιμόταν του καλού καιρού, έβγαλα το φορητό μου και άρχισα να γράφω για τις περιπέτειες μας. Μετά από κανένα δίωρο ξύπνησε και ο Θάνος, είχα προλάβει να γράψω όμως αρκετά. Γνωρίστηκα και με τους δύο Ινδούς οι οποίοι μου έδειξαν στο google map το χωριό τους, δίπλα στο Νέο Δελχί. Ήταν ήδη ένα μήνα στο Ερεβάν όπου είχαν έρθει για δουλειά και μην έχοντας βρει κάτι καλύτερο να νοικιάσουν, έμεναν στο hostel μας.

Γρήγορα ετοιμαστήκαμε και κατεβήκαμε για πρωινό. Ναι, το κρεβάτι που είχαμε κλείσει με 4,5 ευρώ το άτομο είχε και πρωινό, που ήταν αξιοπρεπέστατο οφείλω να πω. Καθώς πίναμε το τσάι μας, κλείσαμε ένα δωμάτιο στο Goris, που θα αποτελούσε το σημερινό μας προορισμό, κάνοντας ταυτόχρονα ένα τελευταίο “search” για ενοικίαση αυτοκινήτου από το Ερεβάν.

Αφού τσεκάραμε λίγο τις τιμές κατεβήκαμε κέντρο. Έπειτα από αρκετές χυλόπιτες, με τα περισσότερα γραφεία να έχουν ήδη νοικιάσει όλα τους τα αυτοκίνητα, βρήκαμε ένα Nissan Micra με περίπου 20.000 Dram τη μέρα (περίπου 35 ευρώ). Επιλογές πολλές δεν είχαμε οπότε το πήραμε. Μας ζήτησαν μια ωρίτσα μέχρι να ετοιμαστεί το αυτοκίνητο, αφού μόλις τους το είχαν επιστρέψει, εκμεταλλευτήκαμε λοιπόν το γεγονός και φύγαμε για μία βόλτα στο κέντρο της πόλης. Δεν αγχωνόμασταν να δούμε όλα τα αξιοθέατα αφού με την επιστροφή μας στο Ερεβάν, θα περνούσαμε δύο μέρες εδώ, αρκετός χρόνος για να το εξερευνήσουμε τότε.

Το Μουσείο Ιστορίας της Αρμενίας ιδρύθηκε το 1921 και στη συλλογή του περιλαμβάνει περίπου 400.000 εκθέματα. Η μόνιμη έκθεση καλύπτει ολόκληρη την ιστορία του αρμενικού λαού, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Θα δείτε τα εργαλεία των πρωτόγονων ανθρώπων, όπλα και σκεύη του βασιλείου Urartu και άλλων Αρμενικών κρατών, γλυπτά, στολίδια και χειροτεχνήματα διαφόρων ιστορικών περιοχών της Αρμενίας. Επίσης, διαθέτει μία τεράστια βιβλιοθήκη περίπου 50.000 βιβλίων, πολλά από τα οποία είναι πραγματικά μοναδικά, όπως το πρώτο βιβλίο Urbatagirk, τυπωμένο το 1512 στη Βενετία.

Στο Μουσείο Ιστορίας.

Αφού περάσαμε από ένα κατάστημα κινητής τηλεφωνίας, για να πάρει ο Θανάσης μια τοπική κάρτα με internet για το κινητό (εγώ είχα πάρει μια διεθνή SIM από τη Γεωργία και έτσι δούλευε στην Αρμενία χωρίς πρόβλημα), γυρίσαμε στο γραφείο ενοικίασης αυτοκινήτων. Πήραμε το Micra μας, περάσαμε από το hostel όπου και μας περίμεναν τα πράγματα μας και φύγαμε για το Goris. Δεν αμελήσαμε βέβαια να κάνουμε μια μικρή στάση στο κεμπαπτζίδικο που είχαμε ανακαλύψει μια μέρα πριν και να πάρουμε πακέτο δύο κεμπάπ, ώστε να μην ψάχνουμε για φαγητό αργότερα.

Ο Θανάσης κατά την δοκιμή της νέας SIM.

Το μικρό Nissan Micra που θα ήταν ο σύντροφος στο ταξίδι μας για την επόμενη εβδομάδα.

Μόλις 30 χιλιόμετρα από το Ερεβάν, με μία μικρή παράκαμψη 5 χιλιομέτρων, φτάσαμε στο Khor Virap κάνοντας την πρώτη μας στάση. Το Khor Virap, που στα αρμενικά σημαίνει “Βαθύ Μπουντρούμι”, είναι ένα αρμενικό μοναστήρι που βρίσκεται στην πεδιάδα του Αραράτ, κοντά στα κλειστά σύνορα με την Τουρκία. Προσεγγίσαμε τους λόφους του Pokr Vedi, σε έναν από τους οποίους βρισκόταν το μοναστήρι, με την περιοχή να περιβάλλεται από βοσκοτόπια και αμπελώνες.

Στη βάση του λόφου ένα μεγάλο νεκροταφείο και λίγο πιο πέρα αρκετοί μικροπωλητές που πουλούσαν την πραμάτεια τους. Μόλις βγήκαμε από το αμάξι μας βρίσκει ένας τύπος με ένα περιστέρι στο χέρι. “Wish – wish” μας φωνάζει, “No money, no money” του λέω και προς έκπληξη μου φεύγει χωρίς να επιμείνει. Όπως μας είπαν αργότερα, η απελευθέρωση περιστεριών είναι μία παράδοση της περιοχής κατά την οποία τα κακόμοιρα πτηνά κάνουν μία βόλτα μέχρι την κορυφή του Αραράτ μεταφέροντας το μήνυμα σου (έτσι τουλάχιστον υποστηρίζουν οι κάτοχοι τους). Ανεβαίνοντας προς τη μονή συναντήσαμε μπόλικο κόσμο, σημάδι πως πέσαμε σε γάμο. Όντως, μόλις μπήκαμε μέσα είδαμε τη νύφη και το γαμπρό, με το φωτογράφο να τους κάνει βόλτες τριγύρω.

Στο μοναστήρι αυτό φυλακίστηκε επί 13 ολόκληρα έτη ο Άγιος Γρηγόριος ο Φωτιστής από το βασιλιά Τιριδάτη τον τρίτο της Αρμενίας. Ωστόσο, ο Άγιος Γρηγόριος δεν πέθανε κατά τη διάρκεια της φυλάκισης του και ο λόγος λέγεται ότι ήταν μία χριστιανή χήρα από μια γειτονική πόλη, η οποία έπειτα από οράματα που έβλεπε, προμήθευε κρυφά με τροφή τον φυλακισμένο. Επειδή όμως έχει ο καιρός γυρίσματα, κάποια στιγμή το μυαλό του βασιλιά Τιριδάτη σάλεψε (ελάλησε που λένε και στο χωριό μου) εξαιτίας μίας γυναίκας. Τότε ήταν που ζητήθηκε η βοήθεια του Αγίου, ο οποίος και κατάφερε να τον θεραπεύσει. Μετά από αυτό, ο βασιλιάς ζήτησε συγχώρεση από τον Άγιο, ασπάστηκε το Χριστιανισμό και επέβαλλε την εξάπλωση του στη χώρα. Το αποτέλεσμα ήταν το 301 μ.Χ. η Αρμενία να γίνει η πρώτη χώρα στον κόσμο που ανακηρύχθηκε ως χριστιανικό έθνος.

Κρυμμένα πίσω από τα σύννεφα, δεξιά το μεγάλο Αραράτ (5.137 μ.) και αριστερά το μικρό Αραράτ (3.896 μ.). Στη βάση του λόφου που βρίσκεται το μοναστήρι υπάρχει τοποθετημένος ένας φράχτης που αποτελεί τα σύνορα με την Τουρκία.

Ο λάκκος όπου φυλακίστηκε ο Γρηγόριος είναι νοτιοδυτικά της κύριας εκκλησίας, κάτω από το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Με το Θανάση δε δοκιμάσαμε τη διαδρομή προς το μπουντρούμι, αργότερα που το έψαξα όμως βρήκα ότι η κατάβαση φτάνει στα 60 μέτρα, μέχρι του κελί του Γρηγορίου. Στο κέντρο του μοναστηριού υπάρχει η Εκκλησία της Παναγίας (Surb Astvatzatzin) όπου στις μέρες μας τελούνται εκκλησιαστικά μυστήρια, όπως το γάμο που πετύχαμε.

Ανεβήκαμε στο λόφο πάνω από το μοναστήρι. Απέναντι μας είχαμε το Αραράτ, κρυμμένο μέσα στα σύννεφα, ενώ 100 μέτρα πιο κάτω φαινόταν κάτι σαν χωματόδρομος με ένα μικρό φράχτη. Όχι, δεν ήταν χωματόδρομος τελικά αλλά τα κλειστά σύνορα Αρμενίας – Τουρκίας που φυλάσσονται από το ρωσικό στρατό.

Φεύγοντας από το μοναστήρι μας ζήτησαν εισιτήριο για το parking, 500 dram. Σκέφτηκα να μαλώσω, όπως είχα κάνει στο Lahij πριν λίγες μέρες, αλλά για ένα ευρώ πραγματικά δεν άξιζε τον κόπο. Είχαμε φάει λίγο νωρίτερα τα κεμπάπ μας και καβγάς με γεμάτο στομάχι δεν μου πήγαινε.

Ο καιρός ήταν καλός. Οι Αρμένιοι οδηγούσαν αρκετά ήρεμα, με μικρές εξαιρέσεις μόνο που θύμιζαν Γεωργία. Στην άκρη του δρόμου αρκετοί πάγκοι στημένοι, συνήθως με φρούτα. Δεν αντέξαμε με το Θανάση και σταματήσαμε σε μια γιαγιούλα. Αν και μας έκλεψε λίγο στο μέτρημα (φάνηκε ότι ήταν εκπαιδευμένη με τους τουρίστες) οι γιαρμάδες που πήραμε ήταν ζουμεροί και πεντανόστιμοι. Μας τους έπλυνε κιόλας κι έτσι μπορέσαμε να τους χλαπακιάσουμε μέσα στο αυτοκίνητο.

Σύμφωνα με το gps, αριστερά μας υπήρχε ένας θύλακας που ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν. Κοιτάξαμε για ίχνη ζωής αλλά τα σπίτια φαινόντουσαν όλα ερημωμένα.

Σιγά σιγά ανεβαίναμε υψόμετρο και το τοπίο άλλαξε, η πέτρα το έκανε να φαίνεται πιο μυστήριο και άγριο. Λίγο πριν την πόλη Yeghegnadzor συναντήσαμε την παράκαμψη για το μοναστήρι του Noravank και στρίψαμε αριστερά. Διασχίσαμε το πανέμορφο φαράγγι του Amaghu και 8 χιλιόμετρα μετά την παράκαμψη φτάσαμε στον προορισμό μας.

Το μοναστήρι Noravank, 120 χιλιόμετρα από το Ερεβάν, ιδρύθηκε το 1205 και το όνομα του στα αρμενικά σημαίνει “Νέο Μοναστήρι”. Πάνω από το μοναστήρι βρίσκεται το εγκαταλειμμένο χωρίο Amaghu και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το μοναστήρι συχνά αναφέρεται ως Noravank Amaghu. Το συγκρότημα της μονής περιλαμβάνει την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή (Surb Karapet), το παρεκκλήσι του Αγίου Γρηγορίου με τη θολωτή αίθουσα (Surb Grigor) και την εκκλησία της Παναγίας (Surb Astvatsatsin).

Ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, σε σχήμα σταυρού, χτίστηκε το 1216-1227, βόρεια από τα ερείπια του αρχικού που καταστράφηκε σε σεισμό. Στην εκκλησία στεγάζεται το μαυσωλείο του πρίγκιπα των Ορβελιανών. Μετά το σεισμό του 1321 ο τρούλος αντικαταστάθηκε από ένα νέο, με σχήμα μεγάλης πέτρινης σκηνής, κάνοντας το ναό αυτό αρκετά διαφορετικό από αντίστοιχα μνημεία του ίδιου είδους.

Κι εδώ γάμος, μάλλον γάμοι, ούτε που ξέρω πόσοι. Κάποιοι είχαν μόλις τελειώσει, κάποιοι άλλοι άρχιζαν. Πολύ νυφικό είχε πέσει σήμερα και ήταν Τετάρτη. Τις Κυριακές δηλαδή τι γίνεται;;;

Η εκκλησία της Παναγίας, που χτίστηκε προς τιμή του πρίγκιπα των Ορβελιανών, ολοκληρώθηκε το 1339 και αποτελεί ένα αριστούργημα του ταλαντούχου γλύπτη Momik. Η πεσμένη οροφή του ναού επισκευάστηκε το 1997, διατηρώντας την αρχική της μορφή όπως προέκυψε από τα υπάρχοντα θραύσματα. Στο ισόγειο βρίσκονται οι τάφοι της οικογένειας των Burtel ενώ για την είσοδο στο ναό οι πιστοί θα πρέπει να ακροβατήσουν πάνω σε μερικά στενά σκαλοπάτια που ξεπροβάλλουν πάνω στη δυτική πρόσοψη. Ακριβώς πάνω από την είσοδο απεικονίζεται ο Χριστός να πλαισιώνεται από τους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο, σε ένα όμορφο ανάγλυφο.

Γεμίσαμε τα μπουκάλια μας με δροσερό νεράκι από μία πηγή στην είσοδο της μονής και φύγαμε για το Goris. Οδηγούσα πάνω στα βουνά, σε μία πανέμορφη διαδρομή, χωρίς ο δρόμος να έχει ιδιαίτερη κίνηση. Είχε δροσίσει αισθητά, τόσο που ο Θανάσης μου ζήτησε να ανεβάσουμε τα παράθυρα. Το χρυσαφί χρώμα των λόφων ήταν πραγματικά μαγικό.

Κάποια στιγμή είδαμε μια πινακίδα που έδειχνε προς το μοναστήρι του Tatev, το οποίο σχεδιάζαμε να επισκεφτούμε την επόμενη μέρα. Στη διασταύρωση εκείνη ήταν τρεις ταξιδιώτες που έκαναν ωτοστόπ, 2 κοπέλες και ένα αγόρι. Χώρο είχαμε οπότε σταματήσαμε και τους πήραμε. Οι κοπέλες ήταν από το Βέλγιο και ο νεαρός από το Χονγκ Κονγκ. Δεν προλάβαμε να πούμε πολλά μέχρι το Goris, αφού η απόσταση δεν ήταν και ιδιαίτερα μεγάλη, τους αφήσαμε λοιπόν στον ξενώνα τους και φύγαμε κι εμείς για το δικό μας. Για να είμαι ειλικρινής, η επιλογή του ξενώνα μας, δεν ενθουσίασε καθόλου το Θανάση. Εντάξει, ένα βράδυ ήταν, θα περνούσε. Μεταφέραμε τα πράγματα από το αυτοκίνητο και φύγαμε για το κέντρο του χωριού. Περπάτημα στην πόλη και αναζήτηση φαγητού γιατί τα στομάχια μας διαμαρτύρονταν, ώρα τώρα.

Η είσοδος του Goris

Το Goris, με πληθυσμό 20.000 κατοίκων, απέχει 250 χιλιόμετρα από το Ερεβάν και βρίσκεται πάνω στο δρόμο του Μεταξιού. Αναφορές για την περιοχή υπάρχουν από την αρχαιότητα ενώ σε κοντινή απόσταση βρίσκεται ο παλιός οικισμός του Goris (Old Kores) που κατοικήθηκε από τον 8^ο αιώνα π.Χ.. Η νέα πόλη του Goris ιδρύθηκε το 1876, επί ρωσικής κυριαρχίας, με γρήγορη ανάπτυξη, τόσο πολιτιστικά όσο και οικονομικά. Στα γύρω βουνά υπάρχουν αρκετές μεσαιωνικές σπηλιές, χαραγμένες σε μαλακό βράχο, στο νότιο και ανατολικό τμήμα της πόλης.

Ο καθεδρικός ναός του Αγίου Γρηγορίου κατασκευάστηκε το 1897–1904 και αποτελεί την έδρα της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας του Syunik.

Μέρη για φαγητό δεν έχει πολλά η περιοχή αλλά ευτυχώς βρήκαμε ένα όμορφο εστιατόριο και εκεί αράξαμε. Καλές τιμές και καλές γεύσεις, δε θέλαμε κάτι παραπάνω. Και μιας και το Goris δεν είναι καμιά τεράστια πόλη και ούτε έχει τα περίσσια εστιατόρια, ξαφνικά εμφανίστηκαν οι δύο Βέλγες μπροστά μας, η Aline και η Carine. Μοιραστήκαμε το ίδιο τραπέζι και με την αφορμή αυτή δοκιμάσαμε από τα φαγητά τους και αυτές από τα δικά μας. Πιάσαμε την κουβέντα για την περιοχή, με τις κοπέλες να μας δίνουν αρκετές πληροφορίες αφού ήταν εκεί μια μέρα παραπάνω. Μα είπαν αρκετά πράγματα για τα μέρη που δεν έπρεπε να χάσουμε και στο τέλος ανταλλάξαμε τηλέφωνα, ώστε όταν μετά από δύο μέρες που θα ταξιδεύαμε για Ναγκόρνο – Καραμπάχ, να τις παίρναμε μαζί μας.

Κάποια στιγμή κι ενώ μιλούσα με το Θανάση, ακούω πίσω μου μια γνωστή μελωδία. Γυρνάω και βλέπω το Yanni στην τηλεόραση. “Yannis is watching Yannis”, είπε ο Θάνος, σίγουρα μια απρόσμενη συνάντηση στο βάθη της Αρμενίας.

Στο τέλος της βραδιάς χαιρετηθήκαμε με τις κοπέλες και κατευθύνθηκε ο καθένας προς το κρεβατάκι του. Μεγάλη και όμορφη μέρα. Την έπεσα με την ελπίδα πως απόψε δε θα έβλεπα ανεμοστρόβιλο να με κυνηγάει, όπως το προηγούμενο βράδυ στο Ερεβάν.

Έξοδα: