Ημερολόγια Μοτοσυκλέτας: “Ιράν”

Ημέρα: 26 – Κυριακή 19/8/2018
Απόσταση: 145 χλμ (σύνολο: 6.844 χλμ)
Διαδρομή: Sanandaj – Zeribar Lake – Marivan (Ιράν)

Στα αλήθεια χόρτασα ύπνο αυτή τη φορά και θα έμενα περισσότερο στο κρεβάτι εάν δεν ήξερα ότι το πρωινό είναι μέχρι τις 9:00. Κατέβηκα στο σαλόνι και κάθισα μόνος μου σε μια γωνιά. Δίπλα μου μια παρέα Ιρανών, αρκετά φασαριόζικη. Με ανοιχτό τον υπολογιστή μου, έλεγχα τις λεπτομέρειες της σημερινής διαδρομής και τα μέρη από τα οποία θα περνούσα.

Για να μη με πιάσει η ζέστη, φρόντισα να ετοιμαστώ γρήγορα. Μάζεψα τα μπογαλάκια μου και περπάτησα μέχρι το πάρκινγκ όπου με περίμενε ο πιστός μου φίλος. Διασχίζοντας τον ίδιο δρόμο που περπάτησα χθες, τα πράγματα ήταν πιο ήσυχα αλλά εξακολουθούσε να είναι γεμάτος από πλανόδιους που εμπορεύονταν την πραμάτεια τους. Ρούχα και φρούτα είχαν την τιμητική τους. Φόρτωσα τα πράγματα, φουλάρισα βενζίνη και ξεκίνησα. Σημερινός προορισμός η πόλη Marivan, στα σύνορα με το Ιράκ.

Μετά από μερικά χιλιόμετρα βγήκα στο δρόμο 46. Το τοπίο ορεινό, χρώμα χρυσαφί με μικρές πιτσιλιές από πράσινο, πραγματικά πανέμορφο. Για καλή μου τύχη ο δρόμος δεν είχε ιδιαίτερη κίνηση κι έτσι μπορούσα να απολαύσω την οδήγηση.

Κάπου στα μέσα της διαδρομής είδα έναν υπέροχο ίσκιο στα αριστερά μου. Εντάξει λέω, αυτόν τον ίσκιο δεν πρέπει να τον χάσουμε Γιάνναρε, σου αξίζουν έως και 5 λεπτά διάλειμμα. Έβγαλα το κράνος να πάρω λίγο αέρα και άδειασα το ένα από τα δύο μπουκάλια νερό που είχα μαζί μου, μισό που ήπια και μισό που λούστηκα. Κι ενώ ήμουν έτοιμος να καβαλήσω ξανά, ένα μικρό μηχανάκι με δύο πιτσιρίκια πέρασε από μπροστά μου. Με κοιτούσαν γεμάτα περιέργεια και αυθόρμητα τα χαιρέτησα. Βάζω το κράνος, κάθομαι στη μηχανή και ενώ δεν είχε περάσει ένα λεπτό, τα βλέπω να επιστρέφουν προς το μέρος μου.

“Hi mister… You help? Where country?” Τα αγγλικά τους χάλια αλλά η αγωνία να σε βοηθήσουν ήταν ολοφάνερη. Με τις λίγες λέξεις που έχω μάθει στα ιρανικά πιάσαμε κουβέντα. Τους εξήγησα ότι είμαι Έλληνας και ότι ταξιδεύω μόνος μου στο Ιράν με μηχανή. Τους ζήτησα να βγάλω μια φωτογραφία και τους είδα ότι χάρηκαν όταν το έκανα. Μόλις κατέβασα την κάμερα, ο οδηγός έβγαλε το κινητό του, ένα μικρό Nokia μπορεί και 15 χρονών. Νόμιζα ότι ήθελε να βγάλει φωτογραφία κι αυτός, αλλά αμφιβάλω καν αν είχε κάμερα. Πήρε με τα κατάμαυρα από τη δουλειά χέρια του τηλέφωνο σε κάποιον, μίλησαν λίγο στη γλώσσα τους και μετά μου το έδωσε. Δεν είχα ιδέα σε ποιον μιλούσα ούτε που έμενε. Η φωνή από το κινητό μου είπε, σε αρκετά καλά αγγλικά, ότι αν ήθελα θα ήταν χαρά τους να με κεράσουν ένα τσάι και να με φιλοξενήσουν. Δυστυχώς είχα ήδη κάποιον που με περίμενε στη Marivan, έπρεπε λοιπόν να φύγω. Χαιρέτησα τους μπόμπιρες, που τα χαμόγελα τους έφταναν μέχρι τα αυτιά και αποχωριστήκαμε.

Λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη είχε ένα μπλόκο με στρατιώτες σε μια εγκατάσταση σαν διόδια, ακριβώς όπως και την προηγούμενη μέρα. Οι στρατιώτες ήταν και πάλι έξω, με το όπλο στο χέρι, αλλά δε σταματούσαν τα αυτοκίνητα. Υποθέτω ότι δρούσαν μόνο αν έβρισκαν κάτι περίεργο. Αυτή τη φορά στάθηκα καμιά 100αριά μέτρα μετά το μπλόκο και τράβηξα μια φωτογραφία. Παρατήρησα ότι υπήρχε ένα στρατόπεδο πιο μέσα. Η προέλευση και ο ρόλος αυτού του μπλόκου συνέχιζε να μένει ένα μυστήριο για εμένα.

Το μπλόκο των στρατιωτών και το μικρό στρατόπεδο, στα δεξιά της φωτογραφίας.

Συνέχισα το δρόμο μου και κατά τις 3 έφτασα στη Marivan. Το παιδί που θα με φιλοξενούσε δούλευε μέχρι τις 8 το βράδυ. Βρήκα αφορμή και πήγα μία βόλτα στη λίμνη Zerιbar, κοντά στα σύνορα με Ιράκ. Διέσχισα την μικρή πόλη και συνεχίζοντας την οδήγηση δυτικά, μετά από λίγο έφτασα στην όμορφη αυτή λίμνη.

Στην είσοδο ένας υπάλληλος έκοβε εισιτήρια αλλά μόλις με είδε με τη μηχανή, μου έκανε νόημα να περάσω. Πάρκαρα σε σημείο με κόσμο, ώστε να μη χρειαστεί να ξεφορτώσω το σακίδιο μου, και άρχισα να περπατάω στις όχθες της λίμνης. Μου έκανε εντύπωση ο αριθμός των σκηνών που είχαν στήσει στην τριγύρω περιοχή. Ήταν ίσως η πρώτη φορά που ταξίδευα χωρίς τη σκηνή μου και μου έλειπε λίγο. Τι ωραία που θα ήταν να μπορούσα να την στήσω στο συγκεκριμένο σημείο και να περάσω εκεί το βράδυ.

Η λίμνη Zeribar (ή Zrebar) βρίσκεται στα βουνά Ζάγκρος και είναι ένα από τα σημαντικά αξιοθέατα της περιοχής, με τεράστια σημασία για τους Κούρδους αφού αποτελεί μέρος της λαογραφίας τους. Το όνομα της προκύπτει από το zre, που σημαίνει θάλασσα, και την κατάληξη –bar, που στην κουρδική γλώσσα σημαίνει λίμνη. Έχει μήκος 5 χιλιόμετρα αλλά είναι σχετικά ρηχή, αφού το μέγιστο βάθος της φτάνει μόλις τα 6 μέτρα.

Συνέχισα το μονοπάτι απομακρυνόμενος από την πολυκοσμία. Στο τέλος αυτού είδα ένα γκρουπ από 30άρηδες Ιρανούς που έριχναν βουτιές στη λίμνη. Μόλις με αντίκρισαν ξαφνικά σταμάτησαν να μιλάνε, λες και αν άκουγα θα έπιανα λέξη από αυτά που έλεγαν. Το μονοπάτι ήταν στενό και αφού θα περνούσα ανάμεσα τους, τους χαιρέτησα για να σπάσω τον πάγο. Αμέσως η βουβαμάρα εξαφανίστηκε, με τα παιδιά να μου ανταποδίδουν, ξεκινώντας την κουβέντα. Εντάξει, ίσως όχι ακριβώς κουβέντα αφού κοινή γλώσσα επικοινωνίας δεν είχαμε, αλλά με αρκετή νοηματική και τη βοήθεια της τεχνολογίας που πρόσφεραν τα κινητά μας, στο τέλος τη βρήκαμε την άκρη.

Με αρκετή προσπάθεια κατάλαβα ότι το Λορεστάν που μου έλεγαν και ξαναέλεγαν ήταν η περιοχή που έμεναν. Στο τέλος, με τη βοήθεια του google map μου έδειξαν το μικρό χωριό τους, κοντά στο Khorramabad. Ανέφερα ότι θα βρισκόμουν στα μέρη τους μετά από δύο μέρες και μου ζήτησαν να ανταλλάξουμε αριθμούς ώστε αν βόλευε να με φιλοξενούσαν. Φυσικά, ανταλλάξαμε και Instagram, η αγαπημένη ιστοσελίδα των νέων στο Ιράν. Μην παραξενεύεστε, με τα περισσότερα κοινωνικά δίκτυα μπλοκαρισμένα από την κυβέρνηση (Facebook, Twitter, Youtube και άλλα πολλά), το Instagram κυριαρχούσε. Μετά από αρκετή ώρα παρέα, χαιρέτησα τα παιδιά και γύρισα στην πόλη.

Πήρα ένα μικρό χάμπουργκερ για να ξεχάσω την πείνα μου και βρήκα ένα παρκάκι για να απολαύσω το μεσημεριανό μου. Είχα αρκετό ελεύθερο χρόνο μέχρι να τελειώσει από τη δουλειά του ο οικοδεσπότης μου, φρόντισα να τον εκμεταλλευτώ κατάλληλα λοιπόν ενημερώνοντας το ημερολόγιο του ταξιδιού για τις μέρες που είχα μείνει πίσω.

Η Marivan είναι μια μικρή πόλη, αποτελούμενη από κουρδικό πληθυσμό 90.000 κατοίκων. Απέχει μόλις 20 χιλιόμετρα από τα σύνορα με το Ιράκ και λιγότερο από 400 χιλιόμετρα μέχρι την Βαγδάτη. Χμμ… αν είχα τη βίζα θα μπορούσα να φτάσω εκεί σήμερα κιόλας. Δεν πειράζει, είχα έρθει για το Ιράν αυτή τη φορά, Ιράκ την επόμενη.

Όπως έμαθα αργότερα, στις 21 Ιουλίου 2018, δηλαδή ένα μήνα πριν, Κούρδοι αντάρτες της PJAK είχαν πραγματοποιήσει επίθεση κοντά στο χωριό Dari, σκοτώνοντας 10 στρατιώτες του σώματος των φρουρών της επανάστασης του Ιράν και τραυματίζοντας άλλους 8. Επιθέσεις σαν κι αυτή ήταν αρκετά συχνές στην περιοχή, αν και όχι σε αυτή την έκταση. Είναι γεγονός πάντως ότι οι σχέσεις Κούρδων και Ιρανών δεν είναι πάντα γαλήνιες. Αρκετά συχνά οι Κούρδοι μάχονται για τα δικαιώματα τους, που όπως υποστηρίζουν καταπατούνται από την κυβέρνηση, και από την άλλη ο Ιρανικός στρατός προσπαθεί να ελέγξει τις ένοπλες ομάδες ανταρτών αποδυναμώνοντας με αυτό τον τρόπο τις βλέψεις της συγκεκριμένης μειονότητας για ανεξαρτητοποίηση.

Όταν βράδιασε πήγα και βρήκα το παιδί που θα με φιλοξενούσε. Ο Sherko είχε σπουδάσει πολιτικός μηχανικός αλλά προς το παρόν δούλευε στο μαγαζί του πατέρα του, ένα μικρό κατάστημα με είδη σπιτιού. Με την ανεργία να φτάνει επίσημα στο 25%, αν και στην πραγματικότητα βρίσκεται αρκετά ψηλότερα, η εύρεση εργασίας στο Ιράν σήμερα είναι δύσκολη υπόθεση. Αράξαμε λίγο στο σπίτι του, πιάνοντας την κουβέντα περί ανέμων και υδάτων. Κάθε φορά που μιλούσα με Ιρανό αναγνώριζα την αγωνία του να μάθει τι εικόνα έχουμε για το λαό του στην Ευρώπη. Η συζήτηση συνεχίστηκε περί πολιτικής. Κάποια στιγμή με ρώτησε εάν έχω ακούσει για τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Του απάντησα ότι όχι μόνο ήξερα για αυτόν αλλά γνώριζα και το περιστατικό με τη σύλληψη του από τους Τούρκους, στην ελληνική πρεσβεία της Κένυας. Ο Sherko ήταν εξαιρετικά ευγενικός για να είναι ευθύς απέναντι μου, αλλά είδα το μικρό παράπονο που ήταν ζωγραφισμένο στο πρόσωπο του. Ένιωσα σαν να τον είχα προδώσει εγώ και η Ελλάδα. Συνεχίσαμε την κουβέντα και στο τέλος ο Sherko μου έδειξε τα βιβλία του αγαπημένου τους ηγέτη μαζί με το “Μανιφέστο” του, το διασημότερο από αυτά. Αν και ένιωθα άβολα στην αρχή, η συζήτηση εξελίχθηκε με πολύ όμορφο τρόπο, αποδεικνύοντας πόσα πολλά κοινά μοιραζόντουσαν οι λαοί μας.

Πιο βράδυ βγήκαμε βόλτα στην πόλη. Σταματήσαμε σε μια μικρή καντίνα, στη μέση του δρόμου, δοκιμάζοντας ένα τοπικό έδεσμα, του οποίου δυστυχώς το όνομα δεν κατάφερα να συγκρατήσω. Και φυσικά, μετά από το γεύμα δε θα μπορούσε να λείψει το τσάι. Σταματήσαμε σε ένα φίλο του, σε μία δεύτερη καντίνα λίγο παραπέρα, συνεχίζοντας την κουβέντα μας και απολαμβάνοντας ζεστό και μυρωδάτο τσάι του βουνού.

Αφού περάσαμε από ένα ζαχαροπλαστείο, από όπου αγόρασα γλυκά για αυτόν και την οικογένεια του, καταλήξαμε και πάλι σπίτι του συνεχίζοντας τη μεγάλη μας κουβέντα. Μιλήσαμε για τα ταξίδια, για την πολιτική, για τη φωτογραφία και στο τέλος καταλήξαμε να μιλάμε για τους παραδοσιακούς χορούς. Εκεί είναι που ανακάλυψα πόσες ομοιότητες έχουν τα κρητικά με τα κουρδικά, τόσο στα μουσικά όργανα όσο και στους χορούς μας. Με τη βοήθεια του Youtube, του έμαθα τον Ξυλούρη, το Χαρούλη αλλά και τον Μαρτσάκη. Από όλους, νομίζω ότι τον ενθουσίασε ο τελευταίος, ίσως για το μουστάκι του. Το βίντεο με τον “ανωγειανό πηδηχτό” έλιωσε στα “play again”.

Στο τέλος της βραδιάς έκατσε και μου έδειξε όλα τα μέρη της περιοχής που δεν έπρεπε να χάσω, προσαρμόζοντας λιγάκι την διαδρομή ώστε να επισκεφτώ ένα μικρό ορεινό χωριό που μου πρότεινε, το Uraman. Μαζί με αυτό, μου έδειξε στο χάρτη και ένα λόφο δίπλα στην πόλη από όπου θα μπορούσα να περάσω το πρωί και να απολαύσω πανοραμική θέα της πόλης.

Ο Sherko, αν και στην ηλικία μου, ήταν ένα πρόσωπο που όσο περπατούσαμε έξω παρέα είδα να απολαμβάνει τον σεβασμό πολλών ανθρώπων. Ευγενικός, μορφωμένος και εξαιρετικός συνομιλητής, με είχε εντυπωσιάσει. Και φυσικά, δεν μπορώ να παραλείψω το πόσο καλός φωτογράφος ήταν. Μου έλεγε για τη μικρή περιουσία που είχε πληρώσει για να μπορέσει να αγοράσει μια μεταχειρισμένη Nikon DSLR που να του επιτρέπει να εξασκεί το χόμπι του. Μου έδειξε τη δουλειά του και στο τέλος πήρε μια φωτογραφία από τη βιβλιοθήκη του που μου άρεσε και μου την έκανε δώρο, με μια μικρή αφιέρωση πίσω της.

Τελικά, για αυτά αξίζει να ταξιδεύει κανείς. Ωραία τα καινούρια μέρη και τα μεγαλοπρεπή μνημεία, αλλά οι άνθρωποι που γνωρίζεις στα ταξίδια σου είναι το πραγματικό χρυσάφι. Να είσαι καλά φίλε Sherko και μακάρι μια μέρα να ξανανταμώσουμε για να μπορέσω να σου ανταποδώσω τη φιλοξενία. Ώρα για ύπνο τώρα. Στρώσαμε κάτω στο πάτωμα και προσπαθήσαμε να ξεκουραστούμε λίγο.

Έξοδα: