Φθινοπωρινό Βαλκανιζατέρ

Ημέρα 6η, Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2023 Una National Park (Βοσνία & Ερζεγοβίνη) – Zadar (Κροατία) Χιλ. ημέρας: 346 (Σύνολο: 1937) Του καιρού γυρίσματα…

Από χθες το βράδυ είχαμε ένα δίλημμα. Το πλάνο μας έλεγε να συνεχίσουμε δυτικά μέχρι το Porec της Κροατίας – απέναντι περίπου από τη Βενετία – και στη συνέχεια να κυκλώσουμε την παλιά Ρωμαϊκή επαρχία της Ίστριας, η οποία είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσα ιστορικά. Οι προβλέψεις του καιρού όμως, έδειχναν ακραία καιρικά φαινόμενα στις περιοχές που θα κινούμασταν, τα οποία θα ξεκινούσαν αργά το απόγευμα και θα διαρκούσαν μέχρι και το επόμενο βράδυ. Με φρέσκες τις εικόνες της καταστροφής του Θεσσαλικού κάμπου πριν από λίγες μέρες, αποφασίζουμε να αποφύγουμε την επαρχία της Ίστριας και να κινηθούμε απευθείας προς το Zadar, όπου θα «αράξουμε» για δύο ημέρες μέχρι να μας προσπεράσει η κακοκαιρία. Σύμφωνα και πάλι με τις προβλέψεις, το Ζαντάρ θα τη γλιτώσει με λίγες βροχούλες και όχι κάτι το ιδιαίτερο.

Αναχωρούμε αρκετά νωρίς και σύντομα κάνουμε μια στάση για να δούμε το διαμάντι του Εθνικού Πάρκου Una – όπως τον αποκαλούν -, τον καταρράκτη Strbački buk. Η διαδρομή προς αυτόν, μέσα στο εθνικό πάρκο φυσικά, είναι πανέμορφη, και την απολαμβάνουμε ιδιωτικά λόγω της πολύ πρωινής ώρας. Να σημειώσω ότι για την είσοδο σε αυτό το σημείο του πάρκου πληρώσαμε 8 βοσνιακά μάρκα ανά άτομο (~4€).

Όμορφα μονοπάτια και μικρές πλατφόρμες σου επιτρέπουν να απολαύσεις το θέαμα του καταρράκτη, ο οποίος πέφτει από ύψος 24,5 μ. Στις όχθες του, παλαιότερα, υπήρχαν αρκετοί νερόμυλοι χτισμένοι πάνω σε στύλους βελανιδιάς, που ήταν κατοικίες της προϊστορικής φυλής Japodi, η οποία ζούσε εδώ πολλά χρόνια πριν.

Επιστρέφουμε στο πάρκινγκ – όπου έχει ήδη αρχίσει η κίνηση από τουρίστες αλλά και μικροπωλητές – και συνεχίζουμε προς τη μεγαλούπολη του Bihac και στη συνέχεια προς τα σύνορα με την Κροατία.

Φουλάρουμε το ρεζερβουάρ πριν αφήσουμε πίσω μας τη Βοσνία, λόγω της πιο φτηνής βενζίνης, χτυπάμε ένα καφεδάκι στα όρθια, και βουρ για κροατικό έδαφος. Ο έλεγχος είναι πολύ σύντομος, καθώς το συνοριακό φυλάκιο είναι κοινό και για τις δύο χώρες, αλλά και σύγχρονο. Έχω ξαναπεράσει από το ίδιο σημείο πριν από αρκετά χρόνια, το 2013, αλλά έχω την εντύπωση πως ο σταθμός ήταν αρκετά μικρότερος τότε.

Όπως και να ’χει, περνάμε γρήγορα και οδεύουμε ολοταχώς προς την αεροπορική βάση της Zeljava, η οποία βρίσκεται πάνω στα σύνορα των δύο χωρών. Αν κάποιος ακολουθήσει τον αεροδιάδρομο, θα βρεθεί «παράνομα» στη γείτονα χώρα!

Αρχικά, κάνουμε στάση δίπλα σε μια παροπλισμένη Dakota (αν δεν κάνω λάθος· δεν το κατέχω το αντικείμενο). Έχω ακόμα στο μυαλό μου τις εικόνες από την τελευταία μου επίσκεψη πίσω στο 2013, και αυτό που αντικρίζω τώρα με βάζει κατευθείαν σε τροχιά σύγκρισης.

Τότε, το αεροδρόμιο ήταν κάτι σαν κρυμμένο μυστικό. Είχα διαβάσει γι’ αυτό στο advrider.com και, όταν το επισκέφτηκα, ήταν γεμάτο πινακίδες «Προσοχή νάρκες», ενώ το αεροπλάνο, όταν τελικά το ανακάλυψα, ήταν κρυμμένο μέσα σε πυκνή βλάστηση και χωρίς ίχνος αυτοκόλλητου. Τώρα, δίπλα του έχει ξεφυτρώσει και μια καφετέρια…

Τότε…

και τώρα…

Ακολουθούμε τον ανοιγμένο πλέον δρόμο που οδηγεί προς την αεροπορική βάση Zeljava, η οποία ήταν η μεγαλύτερη υπόγεια βάση της τότε Γιουγκοσλαβίας κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο και μία από τις μεγαλύτερες της Ευρώπης. Η κατασκευή της άρχισε το 1948 και ολοκληρώθηκε 20 χρόνια αργότερα, με κόστος το αστρονομικό ποσό των 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων!

Οι υπόγειες εγκαταστάσεις απλωνόταν σε μήκος 3,5 χιλιομέτρων και περιλάμβαναν μια υπόγεια πηγή νερού, γεννήτριες, και στρατιωτικές εγκαταστάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να αποθηκεύσουν τρόφιμα και καύσιμα για 30 μέρες και μπορούσαν να φιλοξενήσουν μέχρι και 1000 άτομα.

Η αεροπορική βάση χρησιμοποιήθηκε εντατικά το 1991, κατά τη διάρκεια του πολέμου της Γιουγκοσλαβίας. Μετά το πέρας του εμφυλίου, ο Γιουγκοσλαβικός στρατός κατέστρεψε τον αεροδιάδρομο γεμίζοντας τους προσχεδιασμένους -για αυτό το λόγο- χώρους με εκρηκτικά. Η καταστροφή ολοκληρώθηκε το 1992 με την τοποθέτηση 56 τόνων εκρηκτικών! Η επακόλουθη έκρηξη ήταν τόσο ισχυρή που οι κάτοικοι της κοντινής πόλη της Bihac ισχυρίστηκαν ότι έβγαινε καπνός από τις σήραγγες για έξι ολόκληρους μήνες!

Και εδώ τα πράγματα έχουν αλλάξει αρκετά. Τα αναχώματα που έκλειναν τις δύο υπόγειες σήραγγες έχουν εξαφανιστεί, ο αεροδιάδρομος, αλλά και ο δρόμος που οδηγεί μέχρι εδώ, έχουν καθαριστεί από τη βλάστηση, και υπάρχει διακριτική παρουσία αστυνομίας, ώστε να μην βρεθείς «παράνομα» από τη μία χώρα στην άλλη. Να δείτε που σε μερικά χρόνια θα έχουν βάλει και εισιτήριο…

Επιστρέφουμε στο οδικό ταξιδιωτικό μας, ακολουθώντας τον δρόμο που οδηγεί προς το γνωστό Εθνικό Πάρκο Plitvice. Και οι τέσσερις της παρέας το έχουμε επισκεφτεί παλαιότερα, οπότε το παρακάμπτουμε, επιλέγοντας τον δρόμο που «γλύφει» την ανατολική του πλευρά. Ανοιχτός, γρήγορος δρόμος, με όμορφο παρατεταμένο στροφιλίκι, αλλά οι αρκετές κάμερες και η κίνηση κρατούν τον ρυθμό μας σε λογικά επίπεδα.

Λίγο πριν φτάσουμε στις ακτές της Αδριατικής, μπαίνουμε σε ένα όμορφο, μικρό φαράγγι.

Τα παράλια της Αδριατικής, και ιδιαίτερα το κομμάτι μεταξύ της Rijeka και του Zadar, δηλαδή το σημείο όπου βρισκόμαστε, είναι πραγματικά λούνα παρκ για μοτοσυκλέτες. Το τοπίο μπορεί να μας είναι οικείο, καθώς έχουμε παρόμοια και στην Ελλάδα, αλλά η χάραξη του δρόμου και η ποιότητα της ασφάλτου βρίσκονται σε άλλο επίπεδο.

Εδώ ακριβώς είναι που δικαιώνομαι για την επιλογή μου να έρθουμε εκτός εποχής. Είμαστε σχεδόν μόνοι μας, απολαμβάνοντας αυτόν τον καταπληκτικό δρόμο και παίζοντας με τις στροφές, μέχρι πραγματικά να βαρεθούμε να στρίβουμε.

Το μοτοσυκλετιστικό ενδιαφέρον της διαδρομής δεν έχει περάσει απαρατήρητο από τις αρμόδιες διοικητικές αρχές, που φροντίζουν να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο τρόπο τον μοτοσυκλετιστικό τουρισμό. Ένα παράδειγμα είναι οι προειδοποιητικές πινακίδες που αναφέρουν: “Demanding road, section for motorcyclists”, δηλαδή: «Απαιτητικός δρόμος, περιοχή για μοτοσυκλέτες».

Τέλος παράστασης – του λούνα παρκ, ντε – και μικρή παράκαμψη για να ρίξουμε μια ματιά στο μικρό «φιόρδ» Zavratnica. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για έναν όρμο μήκους 900 μέτρων, φημισμένο για τα καταγάλανα νερά του.

Και μια 360° φωτογραφία από το πανέμορφο φιόρδ (κλικ στο VR κάτω δεξιά στην φωτογραφία για να την δείτε σε πλήρες μέγεθος):

Σε μία γωνιά του όρμου βρίσκεται ένα βυθισμένο γερμανικό πλοίο από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το οποίο βυθίστηκε ενώ κρυβόταν στον κόλπο από βρετανικούς βομβαρδισμούς.

Μια λεπτομέρεια για μελλοντικούς επισκέπτες: υπάρχουν δύο διαφορετικά σημεία προσέγγισης του όρμου. Το δυτικό – στο επίπεδο της θάλασσας – απαιτεί πεζοπορία και είσοδο με εισιτήριο, ενώ το ανατολικό, από όπου βρισκόμαστε εμείς, το οποίο είναι δωρεάν και προσφέρει πανοραμική θέα από ψηλά.

Συνεχίζουμε την πορεία μας παραλιακά για να καλύψουμε τα τελευταία χιλιόμετρα μέχρι την πόλη του Zadar. Φτάνουμε λίγο πριν βραδιάσει και τακτοποιούμαστε τάχιστα στο διαμέρισμα που έχουμε κλείσει.

Ο καιρός έχει κλείσει για τα καλά καθώς κατηφορίζουμε πεζοί προς το κέντρο της πόλης, ψάχνοντας κάτι για να γεμίσουμε τα άδεια στομάχια μας. Στη διαδρομή περνάμε από ένα event της Harley Davidson, αν κρίνουμε σωστά από τις σημαίες.

Η παλαιά πόλη του Ζαντάρ είναι χτισμένη σε μια χερσόνησο, περιτριγυρισμένη από τείχη. Η αρχιτεκτονική της θυμίζει τυπικές μεσαιωνικές πόλεις, με μικρά δρομάκια και τριώροφα-τετραώροφα κτίρια που δίνουν μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα.

The Land Gate, η κεντρική και πιο εντυπωσιακή πύλη των τειχών

Γεμίζουμε τα στομάχια μας σε μια πιτσαρία στον πεζόδρομο και, παρά τη βροχή, κάνουμε έναν μικρό περίπατο στον παραλιακό δρόμο για χώνεψη. Στο τέλος του πεζόδρομου συναντάμε ένα εντυπωσιακό έργο που ονομάζεται «Ο Χαιρετισμός στον Ήλιο» (The Greeting to the Sun). Το μνημείο αναπαριστά το ηλιακό σύστημα και αποτελείται από έναν μεγάλο κύκλο διαμέτρου 22 μέτρων, ο οποίος αντιπροσωπεύει τον ήλιο. Είναι φτιαγμένος από περίπου 300 ηλιακούς συλλέκτες, οι οποίοι τη νύχτα δημιουργούν ένα εντυπωσιακό παιχνίδι φωτός. Οι μικρότεροι κύκλοι που βρίσκονται μέσα στον μεγάλο αναπαριστούν τους πλανήτες.

Η πόλη δείχνει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, και σκοπεύουμε να την εξερευνήσουμε καλύτερα αύριο, καθώς θα παραμείνουμε άλλη μία ημέρα περιμένοντας να περάσει η κακοκαιρία.

Η βροχή δυναμώνει και μας αναγκάζει να επιστρέψουμε άρον-άρον στο κατάλυμά μας, το οποίο ευτυχώς βρίσκεται λίγο έξω από την παλαιά πόλη.