Ex – Yugoslavia: χτίζοντας γέφυρες και γκρεμίζοντας τείχη


Hμέρα 18η: Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου 2014, Novi Sad

Στην Γη της Επαγγελίας

Μετά τα χθεσινά νυχτοπερπατήματα, ξύπνησα στις 09:30, έχοντας πλέον αποφασίσει να μείνω και δεύτερο βράδυ στην Γη της Επαγγελίας, το Novi Sad. Πρώτον γιατί μετά από 18 ημέρες, νομίζω πως έχω το δικαίωμα να ξεκουραστώ και να χαλαρώσω. Δεύτερον, είμαι παράφορα ερωτευμένος με αυτή την πόλη. Και τρίτον, θα διασκεδάσω τρελά το βράδυ λόγω του φεστιβάλ. Νομίζω πως δικαιούμαι να ξεδώσω κάπως…

Bρίσκομαι στην πλατεία Ελευθερίας (Trg Slobode). Koιτώ την σερβική σημαία, ενθυμούμενος τα λόγια του Βασίλη Καραχάλιου, στο περιοδικό ΜΟΤΟ (τεύχος 420, 1/07/2008) με το Mega Test εκείνης της χρονιάς να λαμβάνει χώρα στην Σερβία:

Η ανυπόταχτη και περήφανη Σερβία. Η γη των ανθρώπων που δεν συμφιλιώθηκαν ποτέ με την Οθωμανική κυριαρχία, εκείνων που στάθηκαν δίπλα μας και στους δυο παγκόσμιους πολέμους της σύγχρονης εποχής, και δεν έσκυψαν το κεφάλι όταν οι “μεγάλοι” του σημερινού κόσμου (ο εξής ένας και τα τσιράκια του…) αποφάσισαν να χρεώσουν σ’ αυτούς μόνο, τα λάθη διαχείρισης της συνύπαρξης όλων των εθνοτικών ομάδων της παλιάς Γιουγκοσλαβίας, κατασκευάζοντας έτσι την τέλεια δικαιολογία για να κάνουν τη δουλίτσα τους…

Αν και τα κάθε λογής και προέλευσης εθνικά σύμβολα δεν με συγκινούν, η σερβική σημαία θα μου δώσει μια μικρή αφορμή προκειμένου να ανταποδώσω σε δυο λέξεις, τη φιλοξενία και τις ζεστές καρδιές που συναντώ κάθε φορά σε αυτή τη χώρα: Volim Srbija!

Μετά από λίγο, πηγαίνω στο κέντρο της παλιάς πόλης και αράζω σε μια καφετέρια να πιω έναν διπλό εσπρέσο. Βασικά θα πιω δυο διπλούς, γιατί οι καφέδες του εξωτερικού, δεν πίνονται από έναν κλασσικό καφεϊνομανή Έλληνα. Kι όταν ξυπνάς το πρωί και πίνεις τον καφέ σου σε καφετέρια του Novi Sad, να δεις για πότε ξυπνάς και για πότε ανοίγει το μάτι σου για τα καλά… (στο λέω εκ πείρας).

Μισό όμως, γιατί πρέπει να κάνω ένα τηλεφώνημα στον φίλο μου, Γιώργο Παρτσινέβελο:

– Πού είσαι ρε Μερκ;

– Στην Γη της Επαγγελίας!

– Μη μου πεις ότι έφτασες στην Μέση Ανατολή;

– Όχι, στα Βαλκάνια είμαι…

– Να μαντέψω ότι βρίσκεσαι στην Σερβία;

– Mάντη Κάλχα μου, εσύ!

– Kαι πως περνάς;

– Τέλεια Γιώργο μου! Άλλαξα το πρόγραμμά μου τελείως. Ήταν να μείνω μόνο δυο ημέρες στην Σερβία και είμαι στην τρίτη και μπορεί να μείνω άλλες τόσες.

– Πάρα πολύ ωραία! Καθυστέρησέ το, να έρθεις να μείνεις σπίτι μου στην Αθήνα!

– Χμμμ, εσύ πότε φεύγεις και πότε έρχεσαι είπαμε;

– Πρέπει να πάω σε δυο γάμους και μετά θα πάω Βουδαπέστη. Ελλάδα επιστρέφω Παρασκευή 12 του μηνός. Καθυστέρησέ το, να μείνεις σπίτι μου το σαββατοκύριακο!

– Ιδέες μου βάζεις…

Περιπλανιέμαι στους δρόμους της παλιάς πόλης. Ο μουντός καιρός της προσδίδει μια ιδιαίτερη ομορφιά. Ξεκίνησα αυτό το ταξίδι κατακαλόκαιρο μες τον Αύγουστο και πλέον έχει μπει Σεπτέμβρης. Φθινοπώριασε…

Το Novi Sad θεωρείται ως η “Αθήνα” του Δούναβη. Αποτελεί την αγαπημένη πόλη πολλών Σέρβων και με την αίσθηση που έχω αποκομίσει, θα την χαρακτήριζα αυθαίρετα ως την “Θεσσαλονίκη” της Σερβίας. Όπως συμβαίνει δηλαδή με πολλούς Έλληνες, οι οποίοι λατρεύουν τη συμπρωτεύουσα Θεσσαλονίκη.

To Νovi Sad εκ πρώτης όψεως, σου δίνει την εντύπωση πως δεν είναι χαρακτηριστική σερβική πόλη όπου το ορθόδοξο στοιχείο κυριαρχεί. Εδώ συνυπάρχουν το καθολικό και το ορθόδοξο στοιχείο. Ο λόγος είναι πως η ευρύτερη περιοχή της επαρχίας της Vojvodina, κάποτε αποτελούσε τμήμα της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, όπου οι επιρροές είναι εμφανείς ιδίως στην αρχιτεκτονική των κτιρίων. Έχεις την αίσθηση πως βρίσκεσαι σε μια ουγγρική πόλη. Αυτό όμως είναι εμφανές, μόνο μέσα στην κεντρική πλατεία της. Έξω από αυτήν όμως, συναντάς το χαρακτηριστικό ορθόδοξο στοιχείο της Σερβίας. Σημειωτέον, πως στην ανεξάρτητη επαρχία της Vojvodina, υπάρχει μια ουγγρική μειονότητα της τάξεως του 14%.

(Περισσότερα για το Novi Sad στο ταξιδιωτικό “Σαν βγεις στον πηγαιμό για το North Cape”.)






Άραγε πώε διαβάζεται;





Στη συνέχεια περνάω τη γέφυρα του Novi Sad και βρίσκομαι στην απέναντι όχθη του Δούναβη, όπου και βρίσκεται το κάστρο Petrovaradin. Λέγεται πως το κάστρο έχει εκτεταμένες σήραγγες, οι οποίες περνούν ακόμη και κάτω από τον Δούναβη!




Αυτή τη στιγμή αισθάνομαι κάπως. Πέρσι πρωτογνώρισα αυτή την πόλη. Είναι η πρώτη πόλη που διανυκτερεύω για δεύτερη φορά, καθώς έχει κάτι μαγικό και με τραβάει πάνω της. Την ερωτεύθηκα παράφορα. Σε κάποιους μπορεί να αρέσει, σε κάποιους όχι. Σίγουρα έχω δει ομορφότερες πόλεις από το Novi Sad, αλλά καμιά άλλη δεν έχω αγαπήσει τόσο, όσο αυτήν.

Δεν ξέρω, μπορεί εγώ να μην είμαι για Παρίσια, Μιλάνα, Ρώμες και Βαρκελώνες. Δώσε μου μια πόλη σαν το Novi Sad και πάρε μου την ψυχή! Ίσως να είναι κι αυτή η χώρα που σε οποιoδήποτε σημείο της κι αν σταθώ, αισθάνομαι γαλήνια…




Περπατάω γύρω από το κάστρο, χαζεύοντας κάθε είδους θέα. Από τους πολλούς τουρίστες που συρρέουν στο κάστρο, το σκούτερ του Βαλεντίνου και την κυρία που έχει βγάλει βόλτα τον σκύλο της. Και φυσικά το κάστρο και τον Δούναβη…




Tζίφρη Οικονομάκη, βγάλε καμιά μπλούζα γιατί θα κάνω διαφήμιση στον Κυριακόπουλο!


Η θέα της παλιάς γέφυρας που βομβάρδισαν οι New Kids On The Block… σόρι, οι μισθοφόροι του ΝΑΤO και των ΗΠΑ ήθελα να πω, αναμοχλεύει τα ίδια έντονα συναισθήματα, όπως τότε που την πρωτοείδα. Οργή, θυμό και αποτροπιασμό για τους γιάνκηδες, θλίψη γι’ αυτούς που έχασαν τη ζωή τους, θαυμασμό για τον περήφανο και ανυπότακτο λαό της Σερβίας.

Το Novi Sad κατά τη διάρκεια εκείνων των άνανδρων βομβαρδισμών από τον σαξοφωνίστα Βασιλάκη, υπέστη ανυπολόγιστες καταστροφές. Όπως και πέρσι η θέα της κατεστραμμένης γέφυρας, μου φέρνει στο μυαλό εκείνη τη συναυλία, με τους Active Member να στέλνουν το δικό τους μήνυμα στον σερβικό λαό. Δυστυχώς η μοίρα αυτής της χώρας το έχει να πονάει για άλλων τις πληγές. Αιώνες τώρα…



Πλέον παίρνω το δρόμο της επιστροφής για τo κέντρο του Novi Sad, περνώντας μέσα από ένα πάρκο.

Στη συνέχεια πηγαίνω σε διεθνή αλυσίδα ταχυφαγείων, να γεμίζω με πλαστικά μπιφτέκια και πατάτες το στομάχι μου.

Επιστρέφοντας στο ξενοδοχείο, στη ρεσεψιόν είναι ένα παλληκάρι και μου δίνει τα κλειδιά. Μου πιάνει την κουβέντα και αφού είπαμε τα βασικά (Γκρέτσκα κι έτσι) με ρωτάει:

– Ποιος πιστεύει ότι θα κερδίσει αύριο;

– Ποιος; Πού;

– Σερβία – Ελλάδα, στο μουντομπάσκετ. Όποιος κερδίσει πάει τελικό!

– Να σου πω την αλήθεια, δεν βλέπω. Αλλά όποιος και να κερδίσει για ‘μενα είναι το ίδιο.

Έχει πάει περίπου 14:00 και βρίσκομαι στο δωμάτιο μου. Σήμερα που χαλάρωσα, μου βγήκε η κούραση των προηγούμενων ημερών, καθώς νιώθω το σώμα μου και ιδίως τα πόδια μου πιασμένα. Κάνω ένα ντους και πέφτω για ύπνο.

Μετά από κάμποσες ώρες ύπνου, σηκώνομαι από το κρεβάτι. Καλό μου έκανε, μιας και αισθάνομαι ανανεωμένος κα ξεκούραστος! Τακτοποιώ τα πράγματά μου για να είμαι έτοιμος για αύριο και μόλις βραδιάζει, ετοιμάζομαι για την βραδινή μου βόλτα. Στη ρεσεψιόν είναι η Θεοδώρα, όπου βρίσκω την ευκαιρία να της αποσπάσω χρήσιμες πληροφορίες για το που θα πάω αύριο, αλλά και τις επόμενες ημέρες. Σκέφτομαι να μείνω Βελιγράδι παραμελώντας το μοτοσυκλετιστικό ταξίδι και να αφοσιωθώ στην καλοπέραση της νυχτερινής ζωής του (καλόμαθα βλέπεις!) Η Θεοδώρα διαφωνεί και μου προτείνει έναν προορισμό, ο οποίος είναι από τους αγαπημένους της και εκτός αυτού, μου λέει τη γνώμη της για το πού αξίζει να μείνω και πού όχι, τις επόμενες ημέρες. Τι θα δω και πού θα πάω. Μέχρι και φώτος μου δείχνει στον υπολογιστή, για να με πείσει. Εγώ ήδη έχω μπει στην πρίζα και σκέφτομαι να ακολουθήσω τις προτροπές της Θεοδώρας. Λεπτομέρειες προσεχώς…

Πηγαίνω πάλι στο Petrovaradin, γιατί η θέα του Novi Sad από εκεί το βράδυ, είναι μοναδική. Ιδίως πέρσι που πρόλαβα το ηλιοβασίλεμα, ήταν ανεπανάληπτη. Η δε νυχτερινή ατμόσφαιρα φέτος μου φαίνεται διαφορετική, προφανώς λόγω της συννεφιάς…




Έχει αρχίσει να ψιχαλίζει και επιστρέφω στο κέντρο. Το Petrovaradin από μακριά, φαίνεται όμορφο τόσο το βράδυ, όσο και το πρωί.

Στην παλιά πόλη, γίνεται πάλι το έλα να δεις από κόσμο, λόγω του φεστιβάλ. Θα μου πεις και πέρσι που έμεινα ένα βράδυ και δεν είχε κανένα φεστιβάλ, πάλι γινόταν χαμός από κόσμο.



Αξέχαστη θα μου μείνει η θέα μιας ξανθιάς, η οποία χωρίς πλάκα, ήταν πάνω από δυο μέτρα! Λες και ήταν αθλήτρια της καλαθοσφαίρισης. Και δεν έφτανε αυτό, φορούσε και δωδεκάποντο τακούνι! Είμαι σίγουρος, πως θα έριχνε μπόι ακόμα και του Βλάντε Ντίβατς. Κομψή με ιδιαίτερα αποκαλυπτικό ντύσιμο, έκανε σε κάθε βήμα της, εκατοντάδες αντρικά κεφάλια να γυρίζουν προς το μέρος της. Με δυο λέξεις, θα την χαρακτήριζα, πραγματική θεά!

Όμως την πλάκα τη ζωής μου την έπαθα με μια απλή κοπελιά, την οποία σε καμιά περίπτωση δεν τη λες θεά. Όμορφη, με ξανθό μαλλί, ωραίο πρόσωπο και μάτια, εξέπεμπε γοητεία και έβγαζε μια γλυκύτητα. Χωρίς αποκαλυπτικό ντύσιμο και χωρίς δωδεκάποντα, όπως η προηγούμενη “πραγματική θεά”. Κι όμως, αυτή η απλή κοπελιά μου προκάλεσε το συναίσθημα του κεραυνοβόλου έρωτα!

Αφού ξαναεπισκέφθηκα τη διεθνή αλυσίδα ταχυφαγείου, με μπύρα ανά χείρας όπως και χθες, αρχίζω να περιφέρομαι από συναυλία σε συναυλία.

Πρώτη στάση το σερβικό hip-hop συγκρότημα The Hoods, όπου το είδος που παίζουν μπορεί να χαρακτηριστεί ως old school rap. Έχουν όμως επιρροές από hip-hop, soul, funk, jazz με έντονα ροκ στοιχεία. Είναι εκρηκτικοί και οι ρίμες τους δυνατές. Ο δε στίχος τους, φαντάζομαι θα είναι ιδιαίτερα αιχμηρός. Τα κοπέλια ραπάρουν ακατάπαυστα και μουσικά, μου φέρνουν λίγο από το ελληνικό low bap και δη Active Member.

To hip-hop είναι ένα από τα αγαπημένα μου είδη μουσικής, όμως hip-hop σημαίνει πάνω απ’ όλα στίχος. Κι επειδή δεν καταλαβαίνω Χριστό απ’ όσα λένε, αρκούμαι να τους απολαύσω για λίγα λεπτά, μέχρι να αναζητήσω τη μουσική μου τύχη, σε άλλη συναυλία.

Επόμενη στάση το επίσης hip-hop συγκρότημα Roma Sijam, από το Zemun της Σερβίας, οι οποίοι ραπάρουν στη γλώσσα των Ρομά. Είναι μικρής ηλικίας και όλοι είναι μαζεμένοι σ’ ένα σημείο, όπου ένας-ένας πιάνει το μικρόφωνο και ραπάρει.

Μετά από λίγα λεπτά την κάνω κι από κει, για τους λόγους που προανέφερα.

Ένα από τα πιο δημοφιλή συγκροτήματα που συμμετέχουν στο φεστιβάλ είναι οι ΚΑL από το Βελιγράδι, οι οποίοι έχουν δώσει πάνω από 400 συναυλίες σε ολόκληρο τον κόσμο.


Το είδος μουσικής που παίζουν χαρακτηρίζεται από τους δυτικούς μουσικοκριτικούς ως rock ‘n’ roma. O frontman του συγκροτήματος Dragan Ristic, είναι γνωστός για τον κοινωνικό ακτιβισμό του για την ευημερία των Ρομά.

Το κοινό παραληρεί σε κάθε τραγούδι τους. Μου αρέσουν και τους ακούω μέχρι να κατέβουν από τη σκηνή και φυσικά να ξανανεβούν! Το κοινό είναι απαιτητικό βλέπεις…








Αυτό που έχω παρατηρήσει στους Σέρβους, είναι ότι εξάγουν στο εξωτερικό την ποιοτική μουσική τους και όχι τον απόπατό της. Για παράδειγμα, οι δημοφιλέστεροι Σέρβοι μουσικοί στο εξωτερικό είναι οι Emir Kusturica & the NoSmoking Orchestra, oι KAL, ο Zeljko Joksimovic, η Jelena Tomasevic και άλλοι. Σε καμία περίπτωση πάντως, δεν είναι η Ceca ή η Ana Nikolic. Αντιθέτως εμείς, παρόλο που έχουμε βγάλει αξιόλογους μουσικούς, εξάγουμε στο εξωτερικό τον μουσικό μας απόπατο…

Κι αν παρατηρήσεις, ακόμα και στον ευτελή διαγωνισμό της Eurovision, η Σερβία ίσως να είναι η μοναδική χώρα που επιμένει να στέλνει τραγούδια με σερβικό ήχο και στίχο! Και εκτός αυτού, επιμένει να μην στέλνει ξεβράκωτες καλλιτέχνιδες που έχουν περισσότερες πιθανότητες διάκρισης σε αυτόν τον κάθε άλλο παρά μουσικό διαγωνισμό.

H συναυλία των ΚΑL, επαέ:

Μετά το πέρας της συναυλίας των KAL, παρακολουθώ για λίγο τo hip-hop συγκρότημα Gipsy Mafia από το Zrenjanin της Σερβίας.

Και αμέσως μετά στον φανταστικό Ιταλό με τα περίεργα όργανα και τους περίεργους ήχους του, τον έναν, τον μοναδικό, τον ανεπανάληπτο Claudio Montuori ή αλλιώς Birdman.

Ένα άλλο συγκρότημα ετοιμάζεται ν’ ανέβει στη σκηνή και περιμένω να τους ακούσω. Είναι οι Gipsy Groove με έδρα τους την πρωτεύουσα του Κοσόβου, την Πρίστινα. Είναι αυτοί που μουσικά τουλάχιστον (γιατί στιχουργικά είναι αυτονόητο πως δεν μπορώ να καταλάβω τους στίχους) με εντυπωσιάζουν περισσότερο. H μουσική τους είναι αυθεντική βαλκανική μουσική των Ρομά με στοιχεία jazz, reggae, funk, ska, drum n’ bass.

Το πλήθος παραληρεί κυριολεκτικά. Είναι κατά βάση χορευτικό συγκρότημα με τον τραγουδιστή τους να είναι πολύ καλός showman. Τραγουδάει και χορεύει παράλληλα.

Τα δίνουν όλα επί σκηνής. Ο δε σαξοφωνίστας τους, Ιvan Ivanov από την πΓΔΜ τα σπάει! Θεωρείται ένας από τους καλύτερους σαξοφωνίστες στα Βαλκάνια…

H θεματολογία των στίχων τους έχει να κάνει με δικαιοσύνη, διακρίσεις, ρατσισμό, ανθρώπινα δικαιώματα, ειρήνη και εθνοτική πολυμορφία. Και όπως είπε ο τραγουδιστής τους σε κάποια φάση (αν κατάλαβα σωστά) οι ρίζες των μελών του συγκροτήματος είναι από διάφορες χώρες της βαλκανικής: την Βοσνία, την Κροατία, το Κόσοβο, την πΓΔΜ και την Βουλγαρία. Και αυτοί οι άνθρωποι με διαφορετικές ρίζες, κατάφεραν να στεγάσουν το κοινό τους πάθος για τη μουσική. Και η μουσική ξέρει πολύ καλά τον τρόπο να ενώνει τους ανθρώπους και όχι να τους χωρίζει…



Oι Gipsy Groove αποτελούνται από τους:

Bajram Kafu Kinolli (φωνή)

Enver Muhamedi (μπάσο και κοντραμπάσο)

Ivan Ivanov (σαξόφωνο)

Mirsad Dalipi (ντραμς)

Faruk Banjska (κιθάρα)

Σε κάποια φάση δυο γυναίκες από το πλήθος σηκώνονται και χορεύουν μαζί με το συγκρότημα επί σκηνής.





Ήταν ίσως το συγκρότημα που διασκέδασα περισσότερο. Όπως επίσης με τους φευγάτους Acoustic Sharks χθες, αλλά και με τους ΚΑL πριν λίγη ώρα.

(Παρένθεσις: δεν βρήκα στο Υou Tube ολόκληρη την συναυλία των Gipsy Groove. Για το λόγο αυτό παραθέτω δυο links με το πιο δημοφιλές ίσως τραγούδι τους, αλλά και μια παλιά συναυλία τους. Αφιερωμένα σ’ αυτούς που δεν βάζουν όρια στα ώτα τους…)

Κλείνοντας την παρουσίαση των μουσικών που παρακολούθησα αυτές τις δυο μέρες, εύλογα θα αναρωτηθείς γιατί έχω έχω μια εμμονή με μια μουσική που δεν καταλαβαίνω την γλώσσα. Όπως μου αρέσει να ταξιδεύω σε μια χώρα της οποίας δεν καταλαβαίνω τη γλώσσα, έτσι μου αρέσει να ακούω και μουσική, επίσης σε μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνω. Θέλω να ακούσω κάτι διαφορετικό, κάτι πρωτόγνωρο για εμένα. Η μουσική αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου και κατά συνέπεια των ταξιδιών μου. Και μην ξεχνάμε πως βρίσκομαι στα Βαλκάνια, έναν χώρο με τεράστια μουσική παράδοση και κληρονομιά. Και η βαλκανική μουσική ή η τσιγγάνικη, έχουν επηρεάσει και την ελληνική.

Μετά τα μεσάνυχτα επιστρέφω στη βάση μου, όπου λίγο πριν κλείσω τα μάτια, γεμίζω μερικές ακόμα σελίδες το τετράδιο των σημειώσεων. Σκόρπιες σκέψεις που έκανα στο πέρασμα του χρόνου, για μια χώρα που τη λένε Σερβία…

Το να έχεις προκαταλήψεις για μια χώρα είναι λογικό, όσο ανοιχτόμυαλος ή καλοπροαίρετος και να είσαι. Ταξιδεύοντας όμως, τις αποβάλλεις, μέχρι να τις διώξεις τελείως. Και αυτό οφείλεται στο ότι πηγαίνοντας σε μια χώρα, βλέπεις τι παίζεται και διαμορφώνεις τη δική σου άποψη. Πριν πας όμως, την άποψή σου στη διαμόρφωσαν κάποιοι άλλοι, είτε θεμιτά είτε αθέμιτα.

Στην Ελλάδα, πολλοί έχουν προκαταλήψεις για την Τουρκία, την Αλβανία και την πΓΔΜ, όσον αφορά τη βαλκανική γειτονιά μας. Προσωπικά, αν υπήρχε μια χώρα που είχα κάποια προκατάληψη απέναντί της, αυτή ήταν η Σερβία. Περισσότερο κι από τις άλλες τρεις. Και εξηγούμαι:

Από μικρός, ποτέ δεν συμπάθησα τους Σέρβους. Πάντα πήγαινα κόντρα στην κοινή γνώμη. Κατά τη διάρκεια του πολέμου της Γιουγκοσλαβίας, έβλεπα ότι τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, οι κυβερνήσεις αλλά και η πλειοψηφία του ελληνικού λαού, τάσσονταν ανοιχτά υπέρ των Σέρβων. Ο λόγος; Η κοινή θρησκεία! Το θεώρησα ανόητο να υποστηρίζεις μια χώρα μόνο και μόνο επειδή τυγχάνει οι πολίτες της, να είναι και αυτοί χριστιανοί ορθόδοξοι.

Το ολοκαύτωμα της Srebrenica, οι απάνθρωπες τακτικές που εφάρμοσε ο Μιλόσεβιτς στους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου, ήταν αυτά που μου έδωσαν τη χαριστική βολή, απέναντι στην Σερβία. Την είχα βγάλει από την υπόληψή μου σαν χώρα.

Αργότερα, θαύμασα τη στάση του σερβικού λαού απέναντι στους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ. Το γιατί τους θαύμασα τότε, θα το αναφέρω στη συνέχεια. Όμως, μια προκατάληψη την είχα απέναντί τους! Εξακολουθούσα να μην τους πηγαίνω βρε αδερφέ…

Και να στο πω πιο απλά; Περισσότερο πήγαινα τους Κροάτες. Ίσως είναι άστοχο το παράδειγμα, αλλά θα το αναφέρω. Στο χώρο του ελληνικού αθλητισμού και όχι μόνο, έχουν αγωνιστεί κατά καιρούς τόσο Σέρβοι, όσο και Κροάτες αθλητές. Δεν θα μιλήσω για την αγωνιστική αξία, αλλά για την αγωνιστική τους συμπεριφορά. Οι περισσότεροι Κροάτες, ήταν άνθρωποι χαμηλών τόνων, υποδείγματα επαγγελματιών που απλά έκαναν την δουλειά τους όμορφα κι ωραία, χωρίς να ενοχλούν κανέναν. Αντιθέτως, οι περισσότεροι Σέρβοι ως περισσότερο οξύθυμοι, όλη την ώρα συμμετείχαν σε καβγάδες και έπαιζαν μπουκέτα εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου. Τα λέω καλά; Παμ’ παρακάτω…

Όλα αυτά σε παιδική-εφηβική ηλικία. Όταν σε ηλικία 32 ετών αποφάσισα να ταξιδέψω πρώτη φορά στα Βαλκάνια, διέσχισα 11 χώρες, από την Αδριατική έως την Μαύρη Θάλασσα. Πέρασα από όλες σχεδόν τις χώρες της βαλκανικής, εκτός από την Σερβία! Μια προκατάληψη απέναντι στους Σέρβους, εξακολουθούσα να την είχα…

Πέρσι, έμεινα ένα βράδυ στο Βελιγράδι κι άλλο ένα στο Novi Sad. Aυτά τα δυο βράδια ήταν αρκετά για να αγαπήσω αυτή τη χώρα και αυτούς τους ανθρώπους. Και να αποβάλλω μια και καλή, ακόμα και την παραμικρή προκατάληψη που είχα.

Το πόσο αγαπώ αυτή τη χώρα, δεν χρειάζεται να το πω. Όπως δεν χρειάζεται να πω, πόσο αγαπώ τη δική μου χώρα. Το θεωρώ ανόητο να διατυμπανίζω αυτήν την αγάπη, τουλάχιστον για τη δική μου χώρα. Ο λόγος; Προτιμώ να δείχνω την αγάπη μου, με πράξεις και όχι με λόγια…

Στο θέμα μας όμως. Οι Σέρβοι είναι Σλάβοι. Και σύμφωνα με τα στερεότυπα, οι Σλάβοι είναι ικανοί, τόσο για το χειρότερο, όσο και για το καλύτερο. Ή του ύψους ή του βάθους που λέει κι ο λαός. Έχουν πολλά θετικά αλλά και πολλά αρνητικά. Κι εδώ θα μου επιτρέψεις να αναφέρω κάποια θετικά στοιχεία που παρατήρησα στους Σέρβους, τα οποία είναι χρήσιμα και για εμάς τους Έλληνες, ιδίως σε αυτήν την κρίσιμη καμπή που βρίσκεται η χώρα μας.

Ένας λόγος που έχω στην υπόληψή μου αυτόν τον λαό, είναι ότι το 1999 δεν δίστασε να τα βάλει με τη μεγαλύτερη στρατιωτική και πολεμική μηχανή στον κόσμο, το ΝΑΤΟ. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του ΝΑΤΟ, που επιτέθηκε μαζικά εναντίον μιας χώρας και μάλιστα κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου! Αυτή λοιπόν η μικρή χώρα τα έβαλε σχεδόν με όλο τον πλανήτη, λέγοντας με τη στάση της “δεν σας φοβόμαστε, ελάτε να πολεμήσετε μαζί μας”. Ό,τι και να είπαν, ό,τι και να έκαναν μετά οι Σέρβοι, δεν έχει σημασία. Αντιστάθηκαν όμως!

Και το αξιοθαύμαστο με τους Σέρβους, είναι ότι βρήκαν το σθένος και τη δύναμη να αντισταθούν, παρόλο που είχαν εξουθενωθεί από το εξοντωτικό και απάνθρωπο διεθνές εμπάργκο που τους είχε επιβάλλει η Δύση. Είναι απάνθρωπο ο οποιοσδήποτε λαός σε αυτόν τον κόσμο να μην έχει τρόφιμα, φάρμακα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης και κανείς να μην του στέλνει ανθρωπιστική βοήθεια! Προς τιμήν της, η Ελλάδα, παραβίασε το διεθνές εμπάργκο και έστελνε ανθρωπιστική βοήθεια στον ταλαιπωρημένο λαό της Σερβίας. Αλήθεια, μπορείς να διανοηθείς, πόσο υπέφερε αυτός ο λαός;

Εμείς στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια με την κρίση, καθημερινά μας βιάζουν τρόικες, μνημόνια, δουνουτού κι ένα σωρό άλλα. Οι δε διεφθαρμένοι πολιτικοί μας, ασελγούν με κάθε τρόπο στην νοημοσύνη μας και όχι μόνο. Κι εμείς δεν κάνουμε τίποτα! Παραμένουμε απαθείς! Δεν σηκώνουμε κεφάλι, δεν επαναστατούμε και δεν αντιστεκόμαστε, αποδεχόμενοι άνευ όρων άλλου είδους “εγκλήματα” όπως μνημόνια και εξουθενωτικά μέτρα λιτότητας.

Αλλά τι λέω πάλι ο μ@λάκ@ς! Ο μόνος τρόπος για να αντισταθεί ο Έλληνας, είναι να αδικηθεί η ομάδα του στο ποδόσφαιρο. Κι αν δεν της δοθεί ένα πέναλτι την Κυριακή, τότε θα κόψει την Ελλάδα στα δυο, θα αναποδογυρίσει το σύμπαν, θα τα γ@μήσει όλα! Ποιο μνημόνιο μωρέ, ποια μέτρα λιτότητας και σαχλαμάρες; “Ρε τι μας νοιάζει ρε; Δε πάνε να γ@μηθούνε όλοι ρε; Μόνο ο Ολυμπιακός. Να κερδάει ο Ολυμπιακός. Και το Αιγάλεω. Όλοι οι άλλοι να πάνε να γ@μηθούνε.”

Τον Οκτώβριο του 2013, στην Σερβική Βουλή ψηφίστηκε ένα οικονομικό νομοσχέδιο το οποίο είναι εκ διαμέτρου αντίθετο με τις επιδιώξεις των διεθνών κερδοσκόπων, αναστατώνοντας κυριολεκτικά τη διεθνή τραπεζική σταθερότητα. Για άλλη μια φορά η Σερβία αποτέλεσε το αγκάθι στη διεθνή κοινότητα και μάλιστα μέσω των πολιτικών της! Η οποία διεθνής κοινότητα, δεν ανησυχεί καθόλου για την Ελλάδα καθώς οι δουλικές κυβερνήσεις της, της ικανοποιούν όλα τα χατίρια.

Και ερωτώ: φαντάζεσαι τι θα γινόταν αν η οικονομική κρίση που μαστίζει την Ελλάδα, μάστιζε την Σερβία; Ασφαλώς δεν μπορώ να προβλέψω τι θα γινότανε, αλλά είμαι σίγουρος, πως οι Σέρβοι δεν θα το άφηναν να περάσει έτσι. Σίγουρα θα αντιστέκονταν, σίγουρα θα επαναστατούσαν. Το σίγουρο είναι πως, δεν θα έμεναν απαθείς όπως εμείς.

Και μη σκεφτεί κανείς ανόητος ότι κάνω πολιτική προπαγάνδα κι άλλες τέτοιες π@π@ριές. Θεωρώ πως ο ταξιδιώτης πρέπει να βλέπει πέρα από τα αξιοθέατα, γιατί σε αντίθετη περίπτωση είναι τουρίστας. Ο ταξιδιώτης προβληματίζεται, ο τουρίστας απλά βλέπει. Ο τουρίστας θα θυμάται τα μέρη που έχει δει. Ο ταξιδιώτης θα παίρνει τα καλά και θα αφήνει τα κακά, από κάθε τόπο που επισκέπτεται. Τα δε καλά, φροντίζει να τα κάνει δικά του και να τα φέρνει στην χώρα του, όταν θεωρεί πως της λείπουν.

O γνωστός Αμερικανός διανοούμενος, συγγραφέας και πολιτικός αναλυτής Νoam Chomsky, είχε πει για την επέμβαση του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο, το εξής:

Η επέμβαση έγινε διότι η Σερβία δεν ακολουθούσε τις απαιτούμενες κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, που σημαίνει ότι ήταν η τελευταία γωνία της Ευρώπης δεν είχε υποτάξει τον εαυτό της στα καθοδηγούμενα από τις ΗΠΑ νεοφιλελεύθερα προγράμματα, επομένως έπρεπε να εξαλειφθεί.

Aυτό κατάλαβα σήμερα για τους Σέρβους, υπό μια άλλη οπτική γωνία. Είναι ένας λαός ανυπότακτος από τη φύση του και στο δείχνει. Μπορεί να ζουν με τον δυτικό τρόπο ζωής, αλλά στο φωνάζουν πως δεν θέλουν να γίνουν Ευρωπαίοι. Θέλουν να μείνουν Βαλκάνιοι. Το βλέπεις στη συμπεριφορά τους. Ευγενικοί αλλά δε σηκώνουν και πολλά-πολλά. Το βλέπεις στις συναυλίες. Βγάζουν πάθος, ενέργεια, ζουν έντονα την κάθε στιγμή. Όταν διασκεδάζουν του δίνουν και καταλαβαίνει.

Για παράδειγμα, θυμάμαι τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ το Μάρτη του 1999. Ενώ έπεφταν οι βόμβες, οι Σέρβοι γέμιζαν τις πλατείες και τα γήπεδα όπου γινόντουσαν συναυλίες. Ή μαζευόντουσαν στις γέφυρες, οι οποίες ήταν από τους πιο ελκυστικούς στόχους των έξυπνων βομβών του ΝΑΤΟ, δημιουργώντας μια ανθρώπινη αψίδα, φορώντας μπλουζάκια με στόχους! Ήθελαν με αυτό τον τρόπο να σπάσουν τα νεύρα στους Δυτικούς και να τους περάσουν το μήνυμα ότι δεν τους φοβούνται, όσες βόμβες και να ρίξουν. Γι’ αυτό και μόνο τον λόγο, αυτός ο λαός κέρδισε την εκτίμησή μου!

Aκόμα θυμάμαι λίγες ημέρες πριν ξεκινήσουν οι βομβαρδισμοί τον Μάρτιο του 1999, τους στίχους ενός ακυκλοφόρητου τότε, τραγουδιού των Active Member που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό ΜΕΤΡΟ. Ο B.D. Foxmoor στέλνει το δικό του μήνυμα, αποκαλύπτοντας παράλληλα την ιδιοσυγκρασία του σερβικού λαού:

Μα εσύ ρε γείτονα τραγούδα και γέλα,

κάνε το θάνατο να μοιάζει με την πιο όμορφη τρέλα,

σπάσε τα νεύρα στους δειλούς και μη σωπάσεις,

όπου κι αν πας να τους δικάσεις…

H Σερβία είναι η μοναδική χώρα από αυτές που έλαβαν μέρος στους πολέμους που ακολούθησαν την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, όπου δεν πάτησε “εχθρός” το πόδι του. Ο μόνος τρόπος για να εξοντωθεί η Σερβία, πέραν της πολιτικής και διπλωματικής εξόντωσης, ήταν οι έξυπνες βόμβες. Το ΝΑΤΟ ήξερε πως όσους “Ράμπο” και να στείλει, δεν θα μπορούσαν να αντεπεξέλθουν στις μάχες σώμα με σώμα με τους μπαρουτοκαπνισμένους και σκληροτράχηλους Σέρβους. Τα Ημισκούμπρια, εξηγούν το γιατί, με τον δικό τους χιουμοριστικό τρόπο:

Αν υπάρχει μια χώρα η οποία έχει υποφέρει πιο πολύ απ’ όλες τις χώρες της Ευρώπης, αυτή είναι η Σερβία. Η Σερβία έδωσε τα πάντα για την Ευρώπη. Αιματοκυλίστηκε πολλές φορές για χάρη της. Στη μάχη του Κοσσυφοπεδίου το 1389, προέβαλε ισχυρή αντίσταση στους Οθωμανούς, οι οποίοι προσπαθούσαν να εισέλθουν στην Ευρώπη. Η αντίσταση αυτή των Σέρβων, “φόβισε” κατά κάποιον τρόπο τους Οθωμανούς, οι οποίοι καθυστέρησαν για δυο αιώνες την προέλασή τους προς την Βιένη. Η Σερβία ήταν η πρώτη χώρα των Βαλκανίων που επαναστάτησε εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η πρώτη επανάσταση έγινε το 1806 και η δεύτερη το 1815, αλλά δεν είχαν την βοήθεια των Μεγάλων Δυνάμεων (εν αντιθέσει με την Ελλάδα) προκειμένου να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους. Οι Σέρβοι ήταν αυτοί που δημιούργησαν τα μεγαλύτερα και διαρκέστερα προβλήματα στους Οθωμανούς με συνεχείς εξεγέρσεις και επαναστάσεις, όντας ανυπότακτοι από τη φύση τους. Στην διάρκεια του Α’ Π.Π. οι Σέρβοι έχασαν στις μάχες σχεδόν το 1/3 του ανδρικού πληθυσμού τους. Στον Β’ Π.Π. 600.00-700.000 Σέρβοι εξοντώθηκαν μόνο στο στρατόπεδο Γιασένοβατς, από τους φασίστες Ούστασι, οι οποίοι εγκαθίδρυσαν ναζιστικό καθεστώς στην Κροατία. Η πολιτισμένη Ευρώπη από φιλότιμο και μόνο, οφείλει ένα ευχαριστώ στην Σερβία. Αντ’ αυτού την πολεμάει συνέχεια και με κάθε τρόπο…

Η Σερβία όμως, έχει κάνει τραγικά λάθη που της κόστισαν. Μετά τον θάνατο του Τίτο, ο σερβικός εθνικισμός βγήκε στην επιφάνεια, προσπαθώντας να δημιουργήσει μια “Mεγάλη Σερβία”. Το τίμημα του μεγαλοϊδεατισμού της, το πλήρωσε πολύ ακριβά. Και δυστυχώς πολλές φορές αυτή η χώρα, είχε λάθος πολιτικούς ηγέτες, τα λάθη των οποίων, επίσης πλήρωσε πολύ ακριβά.

Η Σερβία ως ορθόδοξη και σλαβική χώρα, πάντα είχε το βλέμμα της στραμμένο προς την Ρωσία, προσμένοντας τη βοήθειά της. Όμως η Σερβία ξεχνά πως δυο φορές στο παρελθόν, η Ρωσία την έχει “προδώσει” και την έχει αφήσει μόνη της, χωρίς καμία απολύτως βοήθεια. Όπως και η Ελλάδα η οποία μπορεί να μην είναι σλαβική αλλά αποτελεί ορθόδοξη χώρα, πολλές φορές “προδόθηκε” από την Ρωσία. Κι όμως, ακόμα και σήμερα στην Ελλάδα, κάποιοι προσμένουν το “ξανθό γένος” που θα μας σώσει. Όμως η ιστορία έχει διδάξει άλλα πράγματα και όπως λέει ο ιστορικός Νίκος Γιαννόπουλος:

Στην διπλωματία και τη γεωπολιτική δεν υπάρχουν αιώνιες φιλίες και αδελφά έθνη. Υπάρχουν μόνο συγκλίνοντα και αποκλίνοντα συμφέροντα.

Αλλά το μεγαλύτερο λάθος που κάνει η Σερβία, είναι ότι ακόμη δεν έχει ξεφύγει από το παρελθόν της. Το παράδοξο με τους Σέρβους, είναι πως είναι περήφανοι για τις ήττες τους, τις οποίες εορτάζουν ως νίκες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου, στις 28 Ιουνίου 1389. Σχεδόν σε όλα τα κράτη του πλανήτη, εθνικιστικοί και θρησκευτικοί κύκλοι τονίζουν την μοναδικότητα του έθνους ως το “εκλεκτό έθνος” του θεού ή του πλανήτη. Ορισμένοι Σέρβοι το πιστεύουν αυτό, μιας και θεωρούν ότι ο θεός (αν υπάρχει κι αυτός ο καημένος) τους ταλαιπωρεί συνεχώς για να τους δοκιμάζει! Έτσι λοιπόν, έχουν πλάσει το μύθο της “Επουράνιας Σερβίας” (Nebeska Srbija). Κάποια στιγμή όμως, πρέπει να κατεβούν από τουν ουρανό και να προσγειωθούν στην πραγματικότητα, ξεχνώτας το αιματηρό και πολύπαθο παρελθόν τους. Να ξεκολλήσουν μια και καλή από τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου, το 1389. Μπορούν και χωρίς και το λίκνο τους, το Κόσοβο. Και προσωπικά η αίσθηση που έχω αποκομίσει, είναι ότι, πλέον οι Σέρβοι, έχουν συμφιλιωθεί με την απώλεια του Κοσόβου. Καιρός είναι να μάθουν να ζουν χωρίς αυτό και να κοιτάξουν κάποια στιγμή και το μέλλον τους.

Οι συγγραφείς Γιώργος Στάμκος και Μιλίτσα Κοσάνοβιτς, το περιγράφουν στο βιβλίο τους “Μυστική Σερβία”, το οποίο γράφτηκε εν έτει 1999, λίγο πριν τους βομβαρδισμούς:

Για πολλούς Σέρβους, λοιπόν, μια ενδεχόμενη απώλεια του Κοσόβου ισοδυναμεί με απώλεια της εθνικής τους ταυτότητας, γεγονός που περιπλέκει αφάνταστα το πρόβλημα: δεν είναι απλά θέμα κατοχής εδάφους, γεωπολιτικής και οικονομικής ισχύος, καθώς κι εθνικού γοήτρου. Είναι ζήτημα «μεταφυσικό», εφόσον το συνδέουν με την ίδια την πνευματική τους υπόσταση. Κόσοβο σημαίνει Βυζάντιο και το Βυζάντιο είναι η πνευματική και πολιτιστική μήτρα των Σέρβων. Μια Σερβία χωρίς το Κόσοβο θα είναι αναγκασμένη να έρθει σε ρήξη με το παρελθόν της, να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά της και να… προσγειωθεί. Χωρίς το Κόσοβο η Σερβία θα είναι λιγότερο «ουράνια» και περισσότερο επίγεια. Και μια επίγεια χώρα, απαλλαγμένη δηλαδή από περίπλοκους θεμελιακούς μύθους, δεν επιζητεί τόσο εύκολα το θάνατο των παιδιών της…

Κάποια στιγμή πρέπει να πάω και για ύπνο. Αύριο φεύγω μετά από δυο βράδια στο Novi Sad που θα μου μείνουν αξέχαστα. Το πού θα πάω, δεν το ξέρω ακόμα. Αλλά ποιος νοιάζεται; Σάμπως ήξερα που θα με έβγαζε ο δρόμος τρεις μέρες πριν;

Laku noc!

Έξοδα – Σημειώσεις:

Βενζίνη: –
Διαμονή: Homtel Mediteraneo (33,10 €)
Λοιπά: 13,20 €
Σύνολο: 46,30 €
Γενικό Σύνολο: 915,60 €

« Προηγούμενη Σελίδα Επόμενη Σελίδα »
Σελίδες: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
Κατηγορίες: Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία & Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Ευρώπη, Κόσοβο, Κροατία, Μαυροβούνιο, Σερβία, Σλοβενία, Ταξίδι  Ετικέτες: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
Μπορείτε να ακολουθήσετε τις απαντήσεις σε αυτή την καταχώρηση μέσω RSS 2.0 feed.You can skip to the end and leave a response. Pinging is currently not allowed.
Subscribe
Notify of
guest

8 Comments
Inline Feedbacks
View all comments
Československo
Československo
6 years ago

Μία μικρή διόρθωση το Cetinje προφέρετε Τσετινιε διότι n+j = νιε δηλαδή nja= νια. Όσο για την Λατινική γραφή δεν αποτελούσε ποτέ γραφή του Μαυροβουνίου ιστορικά, μόνο τα Κυριλλικά ήταν η μία και μόνη ιστορική γραφή. Θεωρήθηκε παράλογο που μετά την ανεξαρτησία δεν κράτησε η χώρα το Κιριλλικό αλφάβητο αλλά το λατινικό ,ένα ζήτημα το οποίο αποτελεί πεδίο διαμάχης μέχρι και σήμερα μεταξύ των Μαυροβουνίων, όπως παράλογο είναι που δεν ξαναέκοψαν το παλιό ιστορικό τους νόμισμα την “Περπέρα”. Κανονικά είναι Црна Гора.

Tasos Ananiadis
Tasos Ananiadis
8 years ago

Φίλε μας ταξίδεψες πάλι σε όμορφες γωνιές του πλανήτη και του μυαλού
και σε ευχαριστώ πολύ για αυτό!

Κωστας φιλιππου
Κωστας φιλιππου
8 years ago

Ακομα ενα ευχαριστο ταξιδι διαδυκτιακε φιλε Μερκουρη .θα ερθω χανια την παρασκευη για μια βδομαδα εαν μπορεις κερναω καφε να γνωριμια.

Stavros Kokotsakis
Stavros Kokotsakis
8 years ago

Γιγαντα Μερκουρη, ετσι π τα λες σαν να ηρθα και γω μαζι. Ενα μπραβο σε ολους εδω στο site καθως βαζετε και σε αλλους το μικροβιο του ταξιδιου με το μηχανακι.Ετσι και γω το τολμησα φετος το καλοκαιρι 1η φορα.Σερβια παιδια, οπως ακριβως τα λεει ο Μερκουρης.. Να σαι καλα φιλε.

8
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x