Balkan Express: του δρόμου η χαρά

Ημέρα 3^η: Παρασκευή 3 Αυγούστου 2012, Ohrid – Dubrovnik (460,7 Km)

Mα τέσσερις χώρες σε μια ημέρα;

Ξύπνησα νωρίς το πρωί και κατεβαίνω για πρωινό. Και επειδή η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται, εισπράττω και την καλημέρα μου απ’ το κορίτσι που λέγαμε. Φαινόταν λίγο καταβεβλημένη, προφανώς επειδή θα ήταν όλο το βράδυ στο πόστο της, αλλά διατηρούσε την ευγένεια και το χαμόγελό της. Ας τολμούσε να κάνει κι αλλιώς με τέτοιον Έλληνα λεβέντη (φτύσε με, να μη με ματιάσω) που μένει στο ξενοδοχείο της. Το πρωινό του ξενοδοχείο έχει ό,τι ποθεί η ψυχή σου. Αλλά εγώ τι να κάνω που όταν ξυπνάω, το πρώτο πράγμα που θέλω είναι καφές και τσιγάρο; Δε πα να μου ‘χεις το καλύτερο πρωινό του κόσμου, δεν πρόκειται να τσιμπήσω τίποτα! Κακιά συνήθεια, αλλά είπα να φτιάξω ένα σαν του Ιτς (και τα φτιάχνει φοβερά ο μπαγάσας) μπας και μου κάνει πράμα και το έφαγα με χίλια ζόρια. Αμέσως θυμήθηκα την περσινή αλπική συνήθεια που φτιάχναμε σάντουιτς από το πρωινό του ξενοδοχείου και τα παίρναμε για τον δρόμο. Μπα, να με κακοχαρακτηρίσει κι η Σλάβα που έχω ερωτευτεί; Όχι, για σήμερα τουλάχιστον, θα το παίξω κύριος! Εξάλλου αν πεινάσω στον δρόμο, τα πάντα είναι τζάμπα. Αποχαιρέτησα την κοπελιά (άι ριμέμπερ γιου φορ έβερ εν άι καμ μπακ ιν δε φιούτσερ, καλή μου) προετοίμασα τη μοτοσυκλέτα, φόρτωσα τα μπαγκάζια, έτοιμος για τη συνέχεια του Balkan Express…

Tη σημερινή, όπως και την κάθε μέρα, την περίμενα με μεγάλη ανυπομονησία. Σήμερα θα διασχίσω τέσσερις χώρες (ΠΓΔΜ, Αλβανία, Μαυροβούνιο, Κροατία) και θα περάσω από τρεις συνοριακούς σταθμούς, προκειμένου να φτάσω στο Dubrovnik της Κροατίας, σημερινό μου προορισμό. Η μέρα προμηνύεται δύσκολη οδηγικά, καθώς είχα ακούσει τα χειρότερα για τους δρόμους και τους οδηγούς, ιδίως της Αλβανίας. Άσε δε, που παίζει τρελά και το σενάριο να χάσω πολύτιμο χρόνο στα σύνορα με ελέγχους και άλλα διάφορα. Όπως, το να πέσω σε τίποτα περίεργους τελωνειακούς που θα μου το παίζουν δύσκολοι, ζητώντας μου χρήματα (μαύρα φυσικά) προκειμένου να μ’ αφήσουν να περάσω. Είχα διαβάσει κι είχα ακούσει πολλά και διάφορα και ήμουν προετοιμασμένος να αντιμετωπίσω τέτοιες καταστάσεις. Για να δούμε…

Μετά από λίγα χιλιόμετρα, αφήνω πίσω μου με τις καλύτερες εντυπώσεις την Οχρίδα και κινούμαι στον δρόμο που οδηγεί στην Struga. Ήταν νωρίς και δεν είχε ακόμα πολύ κίνηση. Τη μονοτονία αυτών των λίγων χιλιομέτρων έσπασε η θέα δυο αυτοκινήτων στην άκρη του δρόμου, όπου λίγα μέτρα πριν, είδα θραύσματα από τον σπασμένο καθρέφτη του ενός, τα οποία ευτυχώς, απέφυγα την τελευταία στιγμή. Mετά την Struga και με κατεύθυνση προς Radozda, στα σύνορα με την Αλβανία, ο δρόμος είναι καλύτερος, με καλή άσφαλτο, πράσινο και στροφές – ό,τι πρέπει δηλαδή για πρωινή αερόβια, αναερόβια και μηχανόβια γυμναστική. Σύντομα φτάνω στον συνοριακό σταθμό από την πλευρά της ΠΓΔΜ. Tυπικός έλεγχος και λίγα μέτρα πιο πέρα ο αντίστοιχος της Αλβανίας, με μικρή ουρά της τάξεως των δυο-τριών αυτοκινήτων. Καθώς περιμένω πάνω στη μοτοσυκλέτα μου, ο Αλβανός συνοριοφύλακας, διακριτικά ή αδιάκριτα, δεν έχει σημασία πως, πηγαίνει λίγο πιο πίσω να δει την πινακίδα. Αμίλητος μέχρι τότε, με ρωτά σε άπταιστα ελληνικά:

– Που πας;
– Nτούμπροβνικ.
– Τι δουλειά κάνεις;
– Tουρίστας. Να σε ρωτήσω, ο δρόμος για Tίρανα, είναι καλός;
– Θα πας προς Δυρράχιο…
– Όχι προς Σκόδρα θέλω να πάω, έχω ακούσει ότι εκεί είναι ωραία!

Μιλούσαμε στα ελληνικά για όση ώρα περίμενα. Όταν ήρθε η σειρά μου, χαιρέτησα το παλληκάρι και πέρασα από το γκισέ για έλεγχο, ο οποίος αποδείχθηκε τυπικός και αμέσως ο υπάλληλος μου έκανε νόημα να περάσω. Η αλήθεια είναι πως περίμενα τα σύνορα να με καθυστερήσουν για τους λόγους που προανέφερα. Δεν ξέρω, ίσως να έχουν αλλάξει οι εποχές και οι έλεγχοι πλέον, είναι τυπικοί. Ευρώπη γίναμε ρε Βαλκάνιε, τι περίμενες; Λίγα μέτρα πιο πέρα σταματώ να κάνω συνάλλαγμα κάτι ρέστα που μου είχαν δώσει, από “μακεδονικά” δηνάρια σε αλβανικά λεκ. Και μετά απ’ αυτό αρχίζω να διασχίζω έκπληκτος, τα πρώτα χιλιόμετρα επί αλβανικού εδάφους…

Εδώ θα ανοίξω μια παρένθεση σχετικά με την Αλβανία. Λίγους μήνες πριν, μιλούσα τηλεφωνικώς με τον Ιάκωβο, όπου έλαβε χώρα ο παρακάτω διάλογος:

– Δε στο ‘πα, σε λίγε μέρες φεύγω για το φετινό mega test του ΜΟΤΟ !
– Άντε ρε Τζακ, σοβαρά; Για πες, που θα πάτε, που θα πάτε;
– Βόρεια Αλβανία!
– Πάλι; Αλβανία πήγαν και το 2007…
– Nαι, αλλά τώρα θα πάμε αλβανικές άλπεις!
– Ναι ρε, σιγά μην έχει άλπεις η Αλβανία!
– Όταν γυρίσω θα σου πω! Αλλά για να το λέει αυτό ο Καραχάλιος, κάτι θα ξέρει…
– Να σου πω Ιάκωβε, εσύ θα γράψεις το ταξιδιωτικό, να πεθάνουμε στο γέλιο, όπως και το 2010;
– Δεν ξέρω ρε, κάτσε να πάμε πρώτα…

Επέστρεψε λοιπόν ο Ιάκωβος από τις Άλπεις της βόρειας Αλβανίας και τον έπιασε μια ακατάσχετη λεκτική διάρροια μέσα σ’ ένα κείμενο 20.000 λέξεων (με περικοπές παρακαλώ) που χρειάστηκε ένα ολόκληρο τεύχος του περιοδικού ΜΟΤΟ για να τη χωρέσει. Πέραν από το – μέχρι τελικής πτώσεως – γέλιο, το οποίο είναι δεδομένο κάθε φορά που διαβάζεις Σουργουτσίδη, από τις φωτογραφίες που είδα κατάλαβα ότι είχε δίκιο. Η Αλβανία είναι μια πανέμορφη χώρα, κυρίως ορεινή, με πολλά βουνά και οροσειρές οι οποίες προκαλούν τον κάθε λάτρη της περιπέτειας να την εξερευνήσει. Χώρα καταπράσινη και χωρίς υπερβολή αλπική. Βέβαια στα βουνά που πήγε ο Ιάκωβος με το ΜΟΤΟ, εγώ δεν πέρασα, καθώς θα πρόσθετα κι άλλες μέρες στο ταξίδι μου. Σίγουρα όμως, πήρα μια μικρή γεύση του πόσο όμορφη είναι η Αλβανία, τόσο από την περιγραφή του Ιάκωβου, όσο και από τη διαδρομή που επέλεξα να ακολουθήσω σ’αυτή τη χώρα.

Στα πρώτα χιλιόμετρα στη χώρα των αετών, κινούμαι σ’ έναν ανηφορικό δρόμο που φτάνει στην κορυφή ενός βουνού κι αμέσως μετά ο δρόμος γίνεται κατηφορικός με κατεύθυνση το Elbasan. Μόλις κατηφορίζω τον δρόμο, βλέπω ένα τοπίο που μου φαινόταν σαν να το ‘χω ξαναδεί, σε φωτογραφία όμως. Ναι, μου θύμισε μια φωτογραφία του Στέλιου, η οποία τραβήχτηκε το 2008, με μια κεραία κι ένα πολυβολείο.

Από το φωτογραφικό αρχείο του Mr Moto Adventures

Πλέον, τέσσερα χρόνια μετά, το πολυβολείο δεν υπάρχει, καθώς το είδα κατεστραμμένο, με μια άμορφη μάζα από πέτρες, προφανώς λόγω ανατίναξης – ιδού η απορία. Επί εποχής Ενβέρ Χότζα κατασκευάστηκαν περίπου 600.000 πολυβολεία (τα αποκαλούμενα bunker) για την αντιμετώπιση ξένων επιδρομών και τα οποία υπάρχουν διάσπαρτα σε όλη την Αλβανία. Η αλήθεια είναι ότι περίμενα να δω πολλά πολυβολεία, αλλά είδα πάρα πολύ λίγα. Είδα όμως σε πάρα πολλά σημεία, σωρούς από τη χαρακτηριστική πέτρα των πολυβολείων και σκέφτηκα πως γίνεται προσπάθεια καταστροφής αυτών. Ίσως η Αλβανία, να θέλει να αποβάλλει το παρελθόν της σε μια προσπάθεια εκπολιτισμού και εξευρωπαϊσμού της. Την εξήγηση όμως για τα κατεστραμμένα πολυβολεία την πήρα λίγες μέρες μετά το τέλος του ταξιδιού, στην Ελλάδα και στην ιδιαίτερή μου πατρίδα την Σύμη, από τον Αλβανό φίλο Αιμίλιο, ο οποίος μου είπε πως τα πολυβολεία τα καταστρέφουν για να πάρουν τα σίδερα που υπάρχουν μέσα σ’ αυτά, τα οποία είτε τα χρησιμοποιούν για μαστορικούς σκοπούς, είτε τα πουλάνε! Ο δε Αιμίλιος, μου έδωσε κι άλλες πληροφορίες, όπως θα διαβάσεις και στη συνέχεια του οδοιπορικού, στα αλβανικά εδάφη.

Συνεχίζοντας προς Elbasan, ο δρόμος είναι καταπληκτικός, όπως και το τοπίο. Η πρώτη μου επαφή με την Αλβανία είναι κάτι παραπάνω από θετική, καθώς με έχει εκπλήξει ιδιαίτερα. Πλέον απολαμβάνω τη διαδρομή, καθώς η κίνηση και τ’ αυτοκίνητα είναι ελάχιστα. Εγώ και η μοτοσυκλέτα μου έχουμε αφεθεί στο ρυθμό, χορεύοντας το βαλς του δρόμου, όπου η ορχήστρα της αλβανικής φύσης δε λέει να σταματήσει να παίζει. Αυτό το βαλς με παρασέρνει τόσο, που οι στάσεις για φωτογράφιση είναι πολύ λίγες. Τι να κάνω δηλαδή ο καημένος; Σε κάθε στροφή να κατεβαίνω από το μοτοσακό και να βγάζω φωτογραφίες; Αν είναι έτσι, τότε να πάω με τα… πόδια! Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, την περιέργειά μου κεντρίζουν οι πιτσιρικάδες με τα λάστιχα να τρέχουν νερό και να φτιάχνουν αυτοσχέδια συντριβάνια, προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να αποσπάσουν την προσοχή του κάθε οδηγού. Λογικό, καθώς υπάρχουν πολλοί χωματόδρομοι στη χώρα. Επίσης, παρατήρησα, πάρα πολλά τούνελ από τα οποία περνούσε ή περνά ακόμα σιδηρόδρομος. Α, είδα και αυτοκίνητα με ελληνικές πινακίδες.

Πολλά βαν χρησιμοποιούνται και ως ταξί με την αντίστοιχη ένδειξη. Ένα από αυτά σταματάει χωρίς προειδοποίηση στη μέση του δρόμου για να αποβιβάσει και να επιβιβάσει επιβάτες, με αποτέλεσμα, όλοι να μουτζώνουν τον οδηγό (και καλά του κάνανε εδώ που τα λέμε) εκτός από εμένα, που είμαι καλό παιδί. Σε μια στάση για φωτογράφιση στον ποταμό Shkumbin στην πόλη Librazhd, όπου είδα και το πρώτο πολυβολείο από αυτά που έχουν επιζήσει, περνάει ένα βαν – ταξί και ο οδηγός του παίζει την κόρνα και με χαιρετάει φωνάζοντας ένα μακρόσυρτο “εεε” βγάζοντας παράλληλα το χέρι του έξω από το παράθυρο. Γεμάτος χαρά, ανταποδίδω τον χαιρετισμό. Δεν ξέρω, αλλά κάτι τέτοια ανυψώνουν το ηθικό του μοτοσυκλετιστή…

Πλέον έχω φτάσει στην πόλη του Elbasan, η οποία είναι από τις μεγαλύτερες στην Αλβανία. Η εικόνα που αντικρίζεις είναι λίγο συγκεχυμένη, καθώς από τη μια βλέπεις τον πλούτο κι από την άλλη τη φτώχεια. Και αυτό το παρατηρείς, πρώτα στα κτίρια. Είναι μια βιομηχανική πόλη με πολλά εργοστάσια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι ελληνικές φίρμες, δίνουν και εδώ το παρόν.

Αφήνοντας το Elbasan με κατεύθυνση τα Τίρανα, βρίσκομαι να ακολουθώ μια ορεινή διαδρομή με συνεχόμενες ανηφορικές στροφές. Ο δρόμος είναι στενός και σε ορισμένα σημεία έχει πολλές κακοτεχνίες. Η αλβανική φύση στα καλύτερά της μέχρι τώρα, σε προκαλεί να τη θαυμάσεις κι άλλο. Πολύ πράσινο, πολλά βουνά και οροσειρές, ο δρόμος φιδίσιος που σε κρατάει συνέχεια σε εγρήγορση και ευτυχώς η κίνηση κι εδώ, ελάχιστη. Το τοπίο αλπικό, είμαι σχεδόν μόνος στο βουνό κι έχω την αίσθηση ότι ανεβαίνω ένα αλπικό πέρασμα. Βλέπω παντού χωματόδρομους και η φαντασία μου αρχίζει να οργιάζει. Με το ζόρι κρατιέμαι να μην πάρω σβάρνα τον πρώτο που θα συναντήσω, καθώς έχω κι ένα πλάνο στο ταξίδι. Τι να κάνω ο έρμος, σταματώ κάπου απόμερα ν’ ανάψω ένα τσιγάρο να χαλαρώσω μπας και βάλω φρένο στη φαντασία και τον ενθουσιασμό μου. Θαυμάζω, φωτογραφίζω, συνεχίζω…

Κι εδώ θα σου πω δυο λόγια φιλικά: Σ’ αρέσει η περιπέτεια; Γουστάρεις χωματόδρομους, βουνά κι οροσειρές; Έχεις μοτοσυκλέτα και θες να της πίνεις σε κάθε βόλτα το αίμα; Σου αρέσουν όπως και σ’εκείνη, τα σαδομαζοχιστικά εντουράδικα όργια; Θες να την καμαρώνεις μάχιμη στα βουνά και όχι καλογυαλισμένη στις καφετέριες; Αν απάντησες ναι, σε όλες τις ερωτήσεις, τότε πήγαινε Αλβανία να γουστάρεις. Κι αν δεν την καταβρείς, τηλεφώνησέ μου. Και δεν είναι στην άλλη άκρη του κόσμου, δίπλα μας είναι…

Ο δρόμος πλέον γίνεται κατηφορικός και όσο πλησιάζω στην πρωτεύουσα, η κίνηση όλο και αυξάνει. Σύντομα βρίσκομαι να οδηγώ σε κεντρικό δρόμο των Τιράνων για μια σύντομη γνωριμία με την πρωτεύουσα. Στην κίνηση, ένα μικρό φορτηγό από πίσω, μου κορνάρει επανειλημμένα. Ελαττώνω ταχύτητα και ο οδηγός με ρωτάει στα ελληνικά:

– Ηράκλειο;
– Εκεί μένω. Κι εσύ Ηράκλειο;
– Όχι, αλλά είδα την πινακίδα σου!
– Για την πλατεία του Σκεντερμπέη καλά πάω;

Δεν μπορούσαμε να πούμε και πολλά μες την κίνηση, πέραν από το να μου υποδείξει πώς θα πάω στην κεντρική πλατεία των Τιράνων, όπου μετά από λίγα λεπτά βρίσκομαι εκεί και αναζητώ κάπου να παρκάρω. Βλέπω έναν σεκιούριτι, ο οποίος φύλασσε κάποιο κτίριο και τον ρωτάω στ’ αγγλικά, πού μπορώ να παρκάρω. Κατάλαβε ότι ήμουν ξένος, έκανε να μιλήσει στα αλβανικά τα οποία δεν κατάλαβα και ενστικτωδώς, του ξεφεύγουν κάτι ελληνικά!

– Ξέρεις ελληνικά; Έλληνας είμαι!
– Nαι, δεύτερή μου γλώσσα!
– Ξέρεις πού μπορώ παρκάρω τη μηχανή μου; Θέλω να κάνω μια βόλτα με τα πόδια στην πλατεία.
– Άφησέ την εδώ, θα την προσέχω εγώ.

Άφησα τη μοτοσυκλέτα, όπως ήτανε. Πήρα μαζί μου μόνο το τσαντάκι μέσης και τη φωτογραφική μηχανή για μια ολιγόλεπτη βόλτα στην πλατεία.

Όταν επέστρεψα η μοτοσυκλέτα ήταν όπως την είχα αφήσει και δεν έλειπε τίποτα από πάνω της. Άραγε πού θα αισθανόμουνα πιο ασφαλής; Στην πλατεία των Τιράνων ή στο Μοναστηράκι; Aυτό το λέω για όλους αυτούς τους ξερόλες που μου έλεγαν ότι δεν θα φύγω ζωντανός από την Αλβανία ή ότι θα με κλέψουν και κάτι τέτοιες χαζομάρες. Προθυμοποιήθηκα να πληρώσω τον σεκιούριτι για την οικειοθελή του φύλαξη και εισέπραξα μια περήφανη άρνηση. Μετά ήρθε άλλος ένας Αλβανός ο οποίος μιλούσε άπταιστα ελληνικά καθώς πηγαινοέρχεται στην Ελλάδα και πιάσαμε την κουβέντα. Μάλλον έπεσε σύρμα ότι είμαι Έλληνας και μαζεύτηκαν κι άλλοι τριγύρω, όλοι τους χαμογελαστοί. Ίσως ήθελαν να δείξουν ένα φιλόξενο και φιλικό πρόσωπο σ’ έναν Έλληνα, ο οποίος ευτυχώς, δεν έχει προκαταλήψεις απέναντί τους.

Στη λίγη ώρα που είμαι στην πρωτεύουσα της Αλβανίας, αλλά και στη χώρα γενικότερα, παρατήρησα κάποια πράγματα. Τα Τίρανα είναι μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη, καθαρή αλλά με πολλά έργα τα οποία σημαίνουν περαιτέρω ανάπτυξη. Πολλή κίνηση στους δρόμους, οι οδηγοί πάνε τάπα, αλλά και καλός κόσμος. Βγάλε από το μυαλό σου τον ρακένδυτο Αλβανό που πάει να βγάλει το μεροκάματό του στην οικοδομή ή στο χωράφι και όταν είναι εκτός δουλειάς φοράει διαφημιστικό μπλουζάκι τύπου “hard rock cafe”. Και όσον αφορά το γυναικείο φύλο, πολλές ωραίες γυναίκες, ντυμένες με την τελευταία λέξη της μόδας και οι περισσότερες ευπρεπώς ενδεδυμένες, όπως έλεγε κι ο γυμνασιάρχης μου. Στην Αλβανία πρέπει να καθιερώσουν βραβείο ευρεσιτεχνίας για το πιο ευφάνταστο δίκυκλο ή τρίκυκλο καθώς το τι έχουν δει μέχρι τώρα τα μάτια μου δεν περιγράφεται. Πολλά παλιά Mercedes, πολλά καινούρια πολυτελή SUV αλλά και πολλά κάρα, δείγμα των οικονομικών ανισοτήτων. Το μόνο που δεν είδα είναι τα Ηummer και τα X5, να μαζεύονται δέκα–δέκα στα φανάρια. Και όσον αφορά τα συγκεκριμένα μοντέλα, στην αλβανική αγορά θεωρούνται ιδιαίτερα δημοφιλή.

H Aλβανία ήταν η πρώτη αθεϊστική χώρα στον κόσμο και μαγκιά τους θα πουν ορισμένοι, καθώς δεν τους υπαγόρευε κανείς ποια θρησκεία θ’ακολουθήσουν. Εθνικός τους ήρωας είναι ο Γεώργιος Καστριώτης ή Σκεντερμπέης, όπου το επιβλητικό του άγαλμα δεσπόζει στην πλατεία των Τιράνων. Ο Γεώργιος Καστριώτης σε μικρή ηλικία δόθηκε ως όμηρος στους Οθωμανούς Τούρκους όπου εξισλαμίστηκε και μορφώθηκε στην Ανδριανούπολη. O σουλτάνος Μουράτ Β’ του έδωσε το όνομα Ισκεντέρ (το οποίο προέρχεται από τον Μέγα Αλέξανδρο) και το αξίωμα του μπέη και έτσι προέκυψε το προσωνύμιο Σκεντερμπέης. Κατά την ήττα των Οθωμανών στην πόλη Νις της Σερβίας το 1443 ο Σκεντερμπέης εγκατέλειψε τους Τούρκους και πήγε με τους συμπατριώτες του Αλβανούς, η χώρα των οποίων είχε καταληφθεί από τους Τούρκους. Στη συνέχεια έγινε χριστιανός, διεκδίκησε την οικογενειακή του περιουσία και αργότερα απελευθέρωσε τη χώρα του από την τουρκική κατοχή. Τα κατορθώματά του και απόκρουση 13 τουρκικών εισβολών, γρήγορα τον έκαναν γνωστό στην Ευρώπη και του προσέδωσαν ηρωική φήμη. Ξεχώριζε για το παρουσιαστικό του και τους απλούς του τρόπους. Η κορυφαία διάκριση, του δόθηκε από το Βατικανό, το οποίο του έδωσε τον τιμητικό τίτλο του στρατηγού της Αγίας Έδρας. Μετά το θάνατό του, πλέον όλη η Αλβανία είχε ξαναπέσει στα χέρια των Τούρκων. Με την πάροδο του χρόνου, σχηματίστηκε ένας κύκλος θρύλων και παραδόσεων γύρω από το πρόσωπό του και θεωρείται από τους Αλβανούς ως σύμβολο των αγώνων τους για εθνική ενότητα και ανεξαρτησία.

Μετά τα Τίρανα ακολουθώ την ειδική διαδρομή προς Shkoder ή Σκόδρα. Και μην απορήσεις για τον χαρακτηρισμό της διαδρομής, καθώς ο δρόμος είναι απαίσιος και με διαφορά ο χειρότερος που έχω οδηγήσει μέχρι τώρα σ’ αυτό το οδοιπορικό. Σ’ αυτή τη διαδρομή χάνεται όλη η μέχρι τώρα μαγεία της χώρας, σε μια ατέλειωτη ευθεία, με πολλά έργα, πολλές κακοτεχνίες, πολλή σκόνη, πολλές λακκούβες. Ο δρόμος στενός, με πάρα πολλή κίνηση που κάνει την προσπέραση, ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση. Κι όσον αφορά τους οδηγούς, άστο καλύτερα, ας μιλήσουμε για κάτι άλλο. Ή καλύτερα ας μιλήσουμε. Λοιπόν, πρέπει να είναι κανόνας στην Αλβανία πως ό,τι όχημα και να έχεις, είτε καλό αμάξι, είτε σαραβαλάκι, είτε τριαξονικό φορτηγό, είτε νταλίκα, είτε φορτωτή, είτε κάρο, το δεδομένο είναι ένα. Ό,τι και να οδηγείς, το πας τάπα… μα, τάπα λέμε! Ειλικρινά τους φοβήθηκα, οδηγούν χωρίς αύριο, δεν υπολογίζουν τη δική τους ασφάλεια και την ασφάλεια των άλλων, κάνουν ό,τι τους καπνίσει και ό,τι άλλο παράλογο μπορείς να φανταστείς. Κι εκεί που νόμιζα ότι η Ελλάδα έχει τους χειρότερους οδηγούς, πλέον άλλαξα άποψη. Μιλάμε οι τύποι δεν υπάρχουν. Τους παρομοίωσα με καμικάζι αυτοκτονίας, έτσι όπως τους έβλεπα να οδηγούν. To αρχικό σοκ με το θέαμα -πλέον το συνήθισα και άρχισα να το παίρνω στον χαβαλέ- ήταν ότι κάποια στιγμή βλέπω στο αντίθετο ρεύμα, ένα τεράστιο φορτηγό γεμάτο άμμο να προσπερνάει τάπα μια τεράστια ουρά από αυτοκίνητα. Με πιάνει νευρικό γέλιο μέσα απ’ το κράνος μου, μονολογώντας “ρε το μ@λ@κα τι κάνει ”. Τώρα, αν ο τύπος είναι για γέλια ή κλάματα είναι άλλη ιστορία. Το θέμα είναι, να μην είναι για αίματα. Όλως παραδόξως (κι ευτυχώς εδώ που τα λέμε) δεν είδα κανένα ατύχημα σε όλη τη διαδρομή αν και πολλές φορές με αυτά που είδα, είπα “πάει, πέταξε αυτός”.

Πήγαινα με τα μάτια μου όχι δεκατέσσερα, αλλά εκατόν δεκατέσσερα και ευτυχώς την έβγαλα ζωντανός μετά από αυτό το μαρτύριο. Φτάνοντας στα Σκόδρα, στα σύνορα με το Μαυροβούνιο, το τοπίο γίνεται ξανά όμορφο κι ενδιαφέρον. Shkoder ή Σκόδρα που προέρχεται από τη λέξη Σκουτάριον (Scutari) το οποίο αναγραφόταν πάνω στα νομίσματα που κόπηκαν κατά την ελληνιστική περίοδο και σήμα κατατεθέν της είναι η ομώνυμη λίμνη.

Επίσης, ξεχωρίζει και το κάστρο Rozafa, το οποίο μαγνητίζει το βλέμμα σου, στην κορυφή του βουνού. Δεν ήξερα τίποτα για την ιστορία αυτού του κάστρου, αλλά ο φίλος Αιμίλιος για τον οποίο έκανα αναφορά προηγουμένως, φρόντισε να με διαφωτίσει μετά την επιστροφή μου στην Ελλάδα. Ο θρύλος έχει να κάνει με την προσπάθεια τριών αδελφών, οι οποίοι ήθελαν να χτίσουν ένα κάστρο. Δούλευαν όλη την ημέρα, αλλά οι τοίχοι έπεφταν τη νύχτα. Συνάντησαν έναν σοφό, ο οποίος τους συμβούλεψε να θυσιαστεί ένας από τους τρεις, έτσι ώστε τα τοιχώματα να σταθούν. Τα τρία αδέλφια όμως το θεώρησαν εξαιρετικά δύσκολο να θυσιαστεί ένας απ’ αυτούς και αποφάσισαν να θυσιάσουν μία από τις συζύγους τους. Αποφάσισαν λοιπόν να θυσιάσουν αυτήν που θα τους πήγαινε φαγητό την επόμενη μέρα. Έδωσαν λόγο πως δεν θα πει κανείς από τους τρεις, τίποτα στις συζυγούς τους. Έλα όμως που τα δυο μεγαλύτερα αδέλφια δεν κράτησαν το λόγο τους και τα είπαν όλα στις γυναίκες τους εκείνο το βράδυ. Ο μικρός και έντιμος, μικρός αδελφός όμως δεν είπε τίποτα στη γυναίκα του, την Rozafa. Το επόμενο μεσημέρι, οι τρεις τους περίμεναν με αγωνία να δουν ποια γυναίκα θα έφερνε το φαγητό. Ήταν η Rozafa, της οποίας εξήγησαν την κατάσταση και ότι έπρεπε να θυσιαστεί και να θαφτεί στον τοίχο του κάστρου για να μπορέσει να ολοκληρωθεί το έργο. Εκείνη δεν έφερε καμιά αντίσταση, δέχτηκε να θυσιαστεί υπό έναν όρο. Ως νέα μητέρα ανησυχούσε για την τύχη του βρέφους της και ζήτησε να αφήσουν το δεξί της στήθος έξω από τον τοίχο, για να μπορεί να θηλάσει τον νεογέννητο γιο της, το δεξί της μάτι για να τον βλέπει και το δεξί της χέρι για να τον χαϊδεύει. Όπως και έγινε. Εικάζεται πως ακόμα και σήμερα, ρέει νερό αντί για γάλα, προφανώς εκεί που βρισκόταν το στήθος της, σε ένα από τα τείχη του κάστρου.

Δεν μου πέρασε από το μυαλό να επισκεφθώ το κάστρο, καθώς δεν γνώριζα εκείνη τη στιγμή, ούτε καν την ονομασία του. Απλά σταμάτησα να το φωτογραφίσω στη γέφυρα της λίμνης. Εκεί που είχα το μάτι στο προσοφθάλμιο της κάμερας, ακούω ένα τσούρμο πιτσιρικάδων με ποδήλατα να περνάνε τη γέφυρα και να μου φωνάζουν συνεχώς “hello, hello”. Προφανώς παρατήρησαν τη μοτοσυκλέτα η οποία ήταν παρκαρισμένη λίγα μέτρα παραπέρα. Ήθελαν απλά να τους χαιρετήσω, όπως και έκανα. Στο τσακ κατάφερα να φωτογραφίσω μερικούς μελλοντικούς μοτοσυκλετιστές. Ίσως, η μοτοσυκλέτα για έναν πιτσιρικά με ποδήλατο, να αποτελεί όνειρο και μελλοντικό στόχο. Ονειρευτείτε παιδιά, όλοι έχουμε δικαίωμα στ’ όνειρο, πόσο μάλλον εσείς…

Στο ίδιο σημείο, παρατήρησα και την παλιά στενή γέφυρα στα Σκόδρα, του ποταμού Buna ή Bojana κι αμέσως μου ήρθε στο μυαλό η φωτογραφία του Στέλιου που αναδείκνυε τη δυσκολία διάσχισής της, ιδίως όταν υπάρχουν αντιθέτως διερχόμενα αυτοκίνητα.

H γέφυρα στα Σκόδρα εν έτει 2008, από το φωτογραφικό αρχείο του Mr Moto Adventures

H ίδια γέφυρα εν έτει 2012

Πλέον δεν λειτουργεί καθώς είναι εγκαταλελειμμένη. Λίγα μέτρα παραπέρα, αντικαταστάθηκε από μια σύγχρονη, όπου την περνάς και σε λίγα χιλιόμετρα βρίσκεσαι στο Μαυροβούνιο.

Στον συνοριακό σταθμό Μurigan, έχει μεγάλη ουρά από αυτοκίνητα και ως κλασσικός Ελληναράς, τα προσπερνάω για να κερδίσω θέσεις. Με βλέπει ένας συνοριοφύλακας και αντί για παρατήρηση, μου κάνει νόημα να περάσω από την πίσω μεριά του γκισέ, όπου ήταν δίπλα στα κεντρικά γραφεία και μετά βίας χωρούσε το TDM με τις πλαϊνές βαλίτσες. Σύντομος έλεγχος από τον υπάλληλο και μου κάνει νόημα να φύγω. Δεν κατάλαβα από τα διακριτικά της στολής των υπαλλήλων, αν είναι ο σταθμός της Αλβανίας ή του Μαυροβουνίου. Ρώτησα και μου είπαν πως είναι του Μαυροβουνίου. Και της Αλβανίας που είναι ρε παιδιά; Αμέσως μου εξήγησαν ότι υπάρχει μια διαχωριστική γραμμή στο γκισέ που υποδεικνύει τα σύνορα και προφανώς ο Αλβανός υπάλληλος λόγω φόρτου εργασίας δεν με αντιλήφθηκε. Ζήτησα καλού κακού να μου γίνει έλεγχος και από την αλβανική πλευρά, καθώς ήθελα να ήμουν τυπικός. Τι, τυπικός δηλαδή, τα σύνορα είναι πλέον, μπάτε σκύλοι αλέστε. Ο Αλβανός βλέπει στο διαβατήριο τη λέξη Ρόδος και μου λέει με ανάμικτα αλβανοαγγλικά ότι είχε πάει(;), είχε δουλέψει(;) εκεί. Δεν πολυκατάλαβα, μου ρίχνει και μια σφραγίδα στο διαβατήριο παίζοντας το τυπικός, με ξαναελέγχουν από το Μαυροβούνιο και την μετά την έκανα… Λάκης! Τελικά οι έλεγχοι για μοτοσυκλέτες στα σύνορα είναι ελαστικοί και αυτό που κατάλαβα είναι πως, αντί να με ελέγχουν αυτοί, τους ελέγχω εγώ για το πώς πρέπει να κάνουν σωστά τη δουλειά τους! Είδες; Tους τη βγήκα κι από πάνω…

Στα πρώτα χιλιόμετρα επί του Μαυροβουνίου με περιμένει μια ευχάριστη έκπληξη. Είδα κάποιους λαμπαδηδρόμους να μεταφέρουν μια φλόγα, δεν ξέρω όμως το λόγο μιας και οι Ολυμπιακοί αγώνες είχαν λήξει. Λάθος κατάλαβες, δεν ήταν αυτή η έκπληξη, έκπληξη ήταν ο δρόμος. Καινούρια άσφαλτος, καλοχαραγμένες στροφές που σου επιτρέπουν να κινηθείς σβέλτα. Ούτε παραγγελία να τον είχα κάνει, μετά την ειδική Τίρανα – Σκόδρα. Η ευτυχία μου όμως δεν κράτησε για πολύ ώρα γιατί στη διασταύρωση του Bar (κι όμως είναι πόλη και λιμάνι) ο δρόμος στενεύει και μετά βίας χωράει ένα –άντε ενάμιση– αυτοκίνητο. Η διαδρομή γραφική, μου θυμίζει κρητικό κατσικόδρομο, τον μόνο που σε οδηγεί στο χωριό. Μετά από ώρα φτάνω στο Bar και από λάθος πηγαίνω προς το λιμάνι. (Το είπα από την αρχή, θα γράψω όλες τις χαζομάρες μου… δεν είναι ντροπή ντε!)

Στη λάθος κατεύθυνση που πήρα προς το λιμάνι, βρίσκομαι πίσω από ένα παλιό ανοιχτό τζιπ. Στα πίσω καθίσματα, δυο μικρά παιδιά με κοιτούν και με χαιρετούν κουνώντας διαρκώς τα χέρια τους, κάνοντας σαν τρελά. Δεν θέλω να κάνω προσπέραση καθώς αυτό το θέαμα το γουστάρω με χίλια. Είναι πάλι κι αυτό μέρος της μαγείας να είσαι μοτοσυκλετιστής καθώς μόνο η ψυχή του, μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα “μαμά, γιατί τα παιδιά στα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου χαιρετούν μόνο τον μοτοσυκλετιστή;”

Μέχρι να μπω στο λιμάνι και να δω τα πλοία και τα κρουαζιερόπλοια, είχα πάρει χαμπάρι το λάθος μου και σύντομα ξαναβρίσκομαι στον κεντρικό δρόμο. Πλέον κινούμαι στα παράλια του Μαυροβουνίου, όπου ο δρόμος είναι αρκετά καλός, η άσφαλτος είναι ιδανική, σωστή χάραξη στις στροφές καθώς και προειδοποιητική διαγράμμιση σε όποιον θέλει να στρίψει αριστερά, στο δρόμο που κινείται. Όλα καλά κι όλα ωραία λοιπόν στους μαυροβούνιους δρόμους, αλλά ένα πράγμα με ψιλοξενέρωσε, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μου χάλασε τη διάθεση. Η πάρα πολλή κίνηση η οποία σε αναγκάζει να πηγαίνεις σε πολλές περιπτώσεις, σημειωτόν. Λογικό μιας και μιλάμε για τουριστική περιοχή και Αύγουστο μήνα.

Στον παραλιακό δρόμο συνάντησα, εκτός από κίνηση και όμορφα αξιοθέατα όπως το Petrovac na moru, με τα δυο νησάκια να ελκύουν το βλέμμα μου. Τα νησάκια είναι το Katic και η Sveta Nedjelja. Το εκκλησάκι στο ένα από αυτά, λέγεται πως το έφτιαξε ένας ναύτης ως ευχαριστία (τάμα που λέμε κι εμείς στην Ελλάδα) που σώθηκε από ναυάγιο. Επίσης η ταινία του James Bond “Casino Royale” γυρίστηκε στο ομώνυμο καζίνο του Petrovac.

Άλλο ένα σημαντικό νησιωτικό αξιοθέατο του Μαυροβουνίου είναι το πολυφωτογραφισμένο νησάκι του Sveti Stefan. Νησί στο παρελθόν, πλέον ενώνεται με τη στεριά μέσω μια στενής λωρίδας γης. Σύμφωνα με την ιστορία, το τείχος στο νησί χτίστηκε το 1442, για να μπορούν οι κάτοικοι των γύρω περιοχών να προφυλαχθούν από τουρκικές και πειρατικές επιδρομές.

Συνεχίζω να ακολουθώ την παραθαλάσσια διαδρομή και μετά από κάποια χιλιόμετρα βρίσκομαι στον κόλπο της Kotor. Μπορώ κάλλιστα να πάρω το καραβάκι και να πεταχτώ απέναντι σε πέντε λεπτά, κερδίζοντας χρόνο και περίπου 40 km. Επειδή όμως δεν βιάζομαι και ο χρόνος με παίρνει, προτιμώ να κάνω τον γύρο του κόλπου, θαυμάζοντας το τοπίο. Κι αν αργήσω και φτάσω βράδυ στο Dubrovnik; Kανένα πρόβλημα, έχω στη διάθεσή μου όλη την αυριανή μέρα να λιώσω τα Ducati μου στο περπάτημα και να το εξερευνήσω. Οπότε, γύρος της Κotor δαγκωτό!

Ο κόλπος της Kotor (προφέρεται Κότορ και όχι Κοτόρ) θεωρείται από το 1979, Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, ελέω της φυσικής ομορφιάς αλλά και της πολιτιστικής κληρονομιάς του. Πολλοί αποκαλούν την πόλη της Kotor, ως νύμφη της Αδριατικής ή ως Mόντε Κάρλο των Βαλκανίων. Αναφέρεται από τα αρχαία ρωμαϊκά χρόνια, καθώς αποτελούσε τμήμα της Ρωμαϊκής επαρχίας της Δαλματίας και κατά τον μεσαίωνα αποτελούσε σημαντικό εμπορικό και καλλιτεχνικό κέντρο και σήμερα αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης τουριστών. Ο κόλπος της Kotor χαρακτηρίζεται και ως το νοτιότερο φιόρδ της Ευρώπης. Όμως δεν είναι έτσι τα πράγματα, διότι επί της ουσίας, δεν είναι φιόρδ, αλλά ας όψεται η απαράμιλλη φυσική ομορφιά που του προσδίδει αυτόν τον χαρακτηρισμό.

Μπαίνοντας μέσα στην Kotor, είδα το παλαιό μεσογειακό λιμάνι, το οποίο είναι περικυκλωμένο από ένα τείχος, το οποίο ανοικοδομήθηκε από την Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας. Οι επιρροές της ενετικής αρχιτεκτονικής είναι εμφανείς σε όλη την πόλη.

Σταμάτησα για λίγη ώρα έξω από το τείχος για τσιγάρο και φωτογράφιση και στη συνέχεια συνέχισα το γύρο του κόλπου, περνώντας από τα χωριά Dobrota, Donja Orahovac, Perast, Risan, D. Morinj, Bijela, Zelenika μέχρι να φτάσω στα Herceg – Novi και Igalo, στα σύνορα με την Κροατία. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδρομής (εννοείται με πολλή κίνηση) ουκ ολίγες φορές κατέβηκα από τη μοτοσυκλέτα μου, προσπαθώντας να απαθανατίσω αυτές τις σπάνιες ομορφιές της Kotor, τουλάχιστον αυτές που έβλεπα. Αυτομάτως κατάλαβα πως η Kotor θέλει τον χρόνο της, δε μπορείς να τα δεις όλα σ’ έναν σύντομο γύρο, όση άνεση χρόνου κι αν διαθέτεις. Πολύ θα ήθελα να χαθώ στις ορεινές διαδρομές και να χαζεύω αφ’ υψηλού το όλο θέαμα, το οποίο φαντάζομαι θα είναι μοναδικό.

Εν κατακλείδι η Kotor τα κάνει όλα και συμφέρει. Έχει ζωή και μπόλικο πράμα να δεις και τα πάντα είναι όπως σε όλο το Μαυροβούνιο, πάμφθηνα δηλαδή. Θέλεις κι απόδειξη; Σταμάτησα να φουλάρω το ντεπόζιτο της Yamaha, σε πρατήριο ελληνικής εταιρίας, η οποία δραστηριοποιείται και στο Μαυροβούνιο, μόνο με 1,38 ευρώ / λίτρο. Και κάτσε μετά εσύ στην Ελλάδα, να πληρώνεις το λίτρο κοντά στο δίευρο.

Όση ώρα οδηγούσα στον κόλπο της Kotor, με κυρίευε ένα δέος από τα επιβλητικά βουνά που ήταν συνεχώς από πάνω μου κι εγώ σχεδόν στην επιφάνεια της θάλασσας. Kαι το όνομα Grna Gora (Μαυροβούνιο) πιστεύω πως, κάθε άλλο παρά τυχαία δόθηκε σ’ αυτή τη χώρα. Το μόνο που με ψιλοχάλασε ήταν ότι σε κάθε φωτογραφία είχα απέναντί μου τον ήλιο και το αποτέλεσμα δεν ήταν το επιθυμητό στον φακό. Βλέπεις ζητάω και τα ρέστα ο αχάριστος, αντί να πω ευχαριστώ που βρίσκομαι με τη μοτοσυκλέτα μου σε τέτοια μέρη. Μάλλον προσπαθώ να δικαιολογήσω την ασχετοσύνη μου, η οποία δε μ’ αφήνει να βγάλω μια φωτογραφία της προκοπής. Κάποια στιγμή την προσοχή μου αποσπούν δυο νησάκια, του Αγίου Γεωργίου (Sveti Dorde) και της Παναγίας των Βράχων (Gospa od Skrpjela).

Ο θρύλος μιλάει για το ναυάγιο ενός πλοίου στις 22 Ιουλίου 1452 και τους ναυτικούς που σώθηκαν πάνω σ’ έναν βράχο, όπου ανακάλυψαν την εικόνα της Παναγίας με το Βρέφος. Έτσι από τότε, όλοι οι ναυτικοί όταν περνούσαν από εκεί ή επέστρεφαν σώοι από κάποιο ταξίδι, τοποθετούσαν κι από έναν βράχο ως τάμα, κάτι που γίνεται μέχρι και σήμερα. Το τεχνητό νησάκι δημιουργήθηκε σιγά-σιγά, από παλαιά κουφάρια πλοίων γεμάτα βράχια, και πάνω στο νησί η Παναγία των Βράχων είναι το μοναδικό κτίσμα.

Γεμάτος εικόνες από τον όρμο της Kotor, βρίσκομαι λίγα χιλιόμετρα πριν τα σύνορα με την Κροατία.

Ε, όσα χιλιόμετρα ήμουν πριν τα σύνορα, άλλα τόσα χιλιόμετρα ήταν η ουρά των αυτοκινήτων. Eπειδή το Μαυροβούνιο είναι πάρα πολύ φθηνό συγκριτικά με την Κροατία, πολλοί Κροάτες πηγαίνουν για ψώνια σ’ αυτό. Και για ευνόητους λόγους τους ελέγχουν εξονυχιστικά, εξού η καθυστέρηση και η μεγάλη ουρά με τ’ αυτοκίνητα. Οπότε, αν είσαι από άλλη χώρα, δεν έχεις ιδιαίτερο πρόβλημα. Σιγά όμως, μην κάτσω να περιμένω τα αργοκίνητα και ως κλασσικός Ελληναράς τα προσπερνώ όλα και βρίσκομαι στον σταθμό του Μαυροβουνίου. Ο διάλογος με τον συνοριοφύλακα σύντομος, χωρίς να ελέγξει απολύτως τίποτα:

– Μπαγκάζ;
– Άι καμ φρομ Γκρης…
– Οκέι, γκόου!

Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα ο σταθμός της Κροατίας. Εκεί είναι ακόμα χειρότερα τα πράγματα καθώς ελέγχουν το κάθε αμάξι ξεχωριστά και εξονυχιστικά. Βλέπω κι άλλες μοτοσυκλέτες να προσπερνούν την ουρά και καταλαβαίνω πως αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό συνήθειο. Ευχαριστώ γλυκιά μου πατρίδα, μ’ έκανες να μην αισθάνομαι ντροπή για την οδική μου παιδεία…

Ο Κροάτης συνοριοφύλακας μου ζητάει το διαβατήριο. Του το δίνω, το κοιτάει και μου λέει με στόμφο και καχύποπτο ύφος, στη γλώσσα του “Γκρέτσκα!” Μου κάνει νόημα, προφανώς επειδή δεν ήξερε αγγλικά, να βγάλω το κράνος. Το βγάζω, με κοιτάει και μου κάνει νόημα να φύγω.

Τα πρώτα χιλιόμετρα επί κροατικού εδάφους είναι ιδιαίτερα δύσκολα. Έργα στον δρόμο, ξυσμένη άσφαλτος και χαλίκι… μπόλικο χαλίκι! Και ξέρεις τι σημαίνει αυτό, ε; Φρένο ούτε γι’ αστείο, μόνο σταθερό γκάζι. Για αρκετά χιλιόμετρα οδηγούσα υπό αυτές τις συνθήκες συν του ότι είχα πάλι μεγάλη ουρά και πολλά αντιθέτως διερχόμενα οχήματα. Χάνω χρόνο και μετά από κάποια χιλιόμετρα βρίσκομαι σ’ ένα σημείο θέας όπου και αντικρίζω το μαργαριτάρι της Αδριατικής, σύμφωνα με τον λόρδο Βύρωνα, Dubrovnik. To προλαβαίνω στο ηλιοβασίλεμα, μαζί με αρκετό κόσμο, ο οποίος συρρέει σ’ αυτό εδώ το σημείο για φωτογραφίες.

Αφού θαύμασα πανοραμικά το διαμάντι της Αδριατικής, αρχίζω να περιφέρομαι στην πόλη για αναζήτηση ξενοδοχείου. Και από κίνηση, άστα να πάνε… της ιερόδουλης σου λέω! Ξαφνικά με πλησιάζει ένας μεσήλικας και με σπαστά αγγλικά μου λέει αν ενδιαφέρομαι για sobe (ενοικιαζόμενα δωμάτια). Ναι, του λέω και παίρνει την αδελφή του τηλέφωνο, να μιλήσει μαζί μου. Στην αρχή μου ζητούσε 100 ευρώ για δυο βράδια (ε, μα κυρά μου, ξενοδοχείο έχεις;) και μέσω τηλεφώνου, το ‘ριξα στα 70. Ακολoυθώ τον Σλόμπονταν να δω το σπίτι, το οποίο βρίσκεται στη πόλη Lapad, περίπου 4 km, από το Dubrovnik. Στο δρόμο, ο Σλόμπονταν με ρωτάει διάφορα πράγματα και στο άσχετο μου λέει πως η οικογένειά του είναι ορθόδοξοι όπως οι Έλληνες, αν και οι περισσότεροι Κροάτες είναι καθολικοί. Τζάμπα μου τα λες αδερφέ, εκτιμώ τους ανθρώπους με βάση το χαρακτήρα τους, όχι με βάση τα θρησκευτικά τους πιστεύω. Πιάσαμε κουβέντα και γι’ αθλητικά (αν και έχω πάψει πλέον να ασχολούμαι) καθώς δυο αθλητές που θαύμαζα μικρός, ήταν Κροάτες, ο αδικοχαμένος “Μότσαρτ” Ντράζεν Πέτροβιτς και ο “Δαλματός γίγαντας” Στόγιαν Βράνκοβιτς. Φτάνοντας στο σπίτι, η αδελφή του Βάσνα μου έδειξε το δωμάτιο, το οποίο δε μου έκανε εντύπωση. Αλλά ποσώς με ενδιαφέρε, καθώς θα το ήθελα μόνο για να κάνω ντους και να κοιμηθώ, όσο κοιμηθώ. Εξάλλου, θα είμαι τις περισσότερες ώρες έξω. Τελικά κατάφερα να το ρίξω στα 60 ευρώ για δυο βράδια κι αν προσπαθούσα ακόμα περισσότερο θα το έριχνα και στα 50, αλλά είπαμε… μη το γ@μή$ουμε κιόλας! Το δωμάτιο ήταν ευρύχωρο με διπλό κρεβάτι, γραφείο αλλά με κοινόχρηστο μπάνιο. Το συν του είναι, ότι αποτελεί μέρος του σπιτιού και διαθέτει κλειστό πάρκινγκ για τη μοτοσυκλέτα.

Αφού τακτοποιούμαι γρήγορα, βγαίνω για νυχτερινό περίπατο στo λιμάνι της Lapad. Μεγάλο λιμάνι για να το περπατήσεις όλο, ό,τι πρέπει για νυχτερινό περίπατο δίπλα στη θάλασσα.

Μετά από αρκετή ώρα, σβήνω την πείνα μου με μια λαχταριστή μακαρονάδα συνοδεία τοπικής μπύρας σ’ ένα εστιατόριο. Περασμένα μεσάνυχτα οδηγούμαι στο δωμάτιο για ύπνο, γεμάτος εικόνες από τη σημερινή μέρα. Οδήγησα σε τέσσερις χώρες και είδα τόσα πολλά πράγματα, στα λίγα χιλιόμετρα που τις ενώνουν. Κοιμάμαι προσμένοντας την αυριανή ημέρα, όπου θα επισκεπτόμουνα την παλιά πόλη του Dubrovnik με τα περίφημα τείχη της…