Ex – Yugoslavia: χτίζοντας γέφυρες και γκρεμίζοντας τείχη

Hμέρα 13^η: Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου 2014, Nova Gorica – Zagreb (255,1 km)

Συμφωνίες από τον ουρανό

Με λιγότερες από 3 ώρες ύπνου, ξύπνησα στις 07:00 προσπαθώντας να διαγράψω το χθεσινοβραδινό σοκ. Το πρώτο πράγμα που τσεκάρω ανοίγοντας τα μάτια, είναι να δω αν μπήκαν νερά μέσα στη σκηνή. Θα μου πεις βέβαια, πως αν έμπαιναν νερά θα το καταλάβαινα. Ευτυχώς δεν πήρε ούτε σταγόνα. Βγαίνοντας από τη σκηνή κοιτάω τη μοτοσυκλέτα μου αν είναι στη θέση της. Στέκει αγέρωχη σαν να μου λέει “ετοιμάσου γρήγορα να πάρουμε τους δρόμους”. Aπ’ ότι δείχνει, αυτή δεν πρέπει να τρόμαξε καθόλου χθες το βράδυ, εν αντιθέσει μ’ εμένα.

Έξω κάνει κρύο, φυσάει και ψιχαλίζει. Πηγαίνω στο μπάνιο και μετά φτιάχνω καφέ. Ανάβω ένα τσιγάρο για να καλμάρω λίγο το νευρικό μου σύστημα. Η διάθεσή μου είναι θετική, παρόλα τα χθεσινά γεγονότα. Όμως κοιτάζοντας στο internet, τον καιρό για τις τρεις πόλεις που έχω σχεδιάσει να επισκεφθώ τις επόμενες τρεις ημέρες, βλέπω ότι θα ρίχνει καρέκλες. Όχι μόνο για τρεις ημέρες, αλλά για μια ολόκληρη εβδομάδα και βάλε! Μεγάλη απογοήτευση…

Αρχίζω να ετοιμάζομαι προς αναχώρηση, μιας και αρχίζει να βρέχει. Τα μπάνια είναι ακριβώς απέναντι, όπου πηγαίνω εκεί τη μοτοσυκλέτα, προσπαθώντας να τακτοποιήσω τα υπάρχοντά μου, αποφεύγοντας τη βροχή. Το μάζεμα όμως της σκηνής υπό βροχή, δεν το αποφεύγω, αλλά anyway που λένε και στο χωριό μου…

Δεν πτοούμαι όμως και στις 09:30 έχω κουμπώσει πρώτη και ξεκινάω. Η βροχή όλο και δυναμώνει και παράλληλα φυσάει. Το δε GPS κάνει πάλι τα δικά του και με στέλνει μέσα σ’ ένα εργοστάσιο! Αφού του κατέβασα μερικούς εξώψαλμους και τροπάρια διαφόρων αγίων, με στέλνει στον αυτοκινητόδρομο που οδηγεί στην Ljubljana και ακολούθως στο Zagreb, τον σημερινό μου προορισμό.

Προβλέπεται εύκολη οδηγικά ημέρα, με λίγα χιλιόμετρα, εκ των οποίων όλα θα είναι σε αυτοκινητόδρομο, ντουγρού για την πρωτεύουσα της Κροατίας. Ο καιρός όμως είναι γ@μη$έ τα! Βρέχει καταρρακτωδώς και σε ορισμένα σημεία φυσάει τόσο πολύ που κατεβάζω ταχύτητα, σφίγγοντας χέρια στο τιμόνι και πόδια στο ρεζερβουάρ.

Τα δε φορτηγά που κινούνται στον αυτοκινητόδρομο με δυσκολεύουν αφάνταστα μιας και κινούμαι με ταχύτητες κάτω των 100 km/h. Πέραν του ότι με ταρακουνούν λόγω του ρεύματος αέρα, κάθε φορά που με προσπερνούν, με κάνουν ντους! Την πρώτη, είπα εντάξει, τη δεύτερη έριξα μερικά μπινελίκια, την τρίτη αποφάσισα να αναπτύξω ταχύτητα και να τα προσπερνώ. Πλέον κινούμαι σταθερά με 130 km/h, ταχύτητα την οποία μου επιτρέπει η άριστη κατάσταση του οδοστρώματος.

Πλησιάζοντας την Ljubljana, σταματάει να βρέχει τόσο δυνατά και επίσης, σταματάει να φυσάει, βελτιώνοντας κατά πολύ τις συνθήκες οδήγησης. Δεν έχω κάνει ακόμα στάση και είμαι αποφασισμένος να πάω τα χιλιόμετρα σιδερόκωλα μέχρι το Zagreb. Aυτό όμως υπό ιδανικές συνθήκες, μιας και τώρα βρέχει, οπότε μια στάση για βενζίνη και σάντουιτς, νομίζω ότι τη δικαιούμαι. Σταματώ λοιπόν σ’ ένα βενζινάδικο, περίπου 100 km, πριν τα σύνορα Σλοβενίας και Κροατίας.

– Αre you from Greece?

Με ρωτάει ο Σλοβένος υπάλληλος στο ταμείο, για να του απαντήσω καταφατικά:

– Οh, yes!

Στη συνέχεια αυτός, μου λέει ενθουσιασμένος:

– Kalimera!

Kαι του ανταποδίδω με ένα:

– Dobro jutro!

Mικρές καθημερινές στιγμές που ζωγραφίζουν το χαμόγελο στα πρόσωπα δυο ανθρώπων που απλά έτυχε να γεννηθούν σε δυο διαφορετικές χώρες. Και να μιλάει ο ένας στη γλώσσα του άλλου, για να πει μια καλημέρα, είναι ένα μικρό αλλά σπουδαίο πράγμα!

Βλέπεις, ζω σε μια χώρα με πολλούς αγενείς, την Ελλάδα, όπου στα περισσότερα περίπτερα δεν μου λένε ούτε καλημέρα, ούτε ευχαριστώ! Και μάλιστα στη γλώσσα μου…

Μάλλον οι λέξεις “ευχαριστώ” και “παρακαλώ” στην Ελλάδα, θεωρούνται άγνωστες στους πολλούς. Η δε λέξη “συγνώμη” θεωρείται απαγορευμένη, καθώς θίγει το τεράστιο εγώ μας…

Θα χτυπήσω ένα panini με ομελέτα και μπέικον, μαζί μ’ ένα αναψυκτικό, θα αράξω με την ησυχία μου και μετά θα συνεχίσω. Εξάλλου η μέρα προμηνύεται πολύ χαλαρή για σήμερα.

Μετά από περίπου μισή ώρα, είμαι ξανά στον δρόμο. Τα χιλιόμετρα φεύγουν εύκολα και αποσπώ το ενδιαφέρον μου, κοιτώντας τις πινακίδες προέλευσης των αυτοκινήτων. Βλέπω σλοβενικά, κροατικά, σερβικά, βοσνιακά κι ένα σωρό άλλα. Κάποτε όλοι αυτοί αποτελούσαν πολίτες μιας χώρας. Πλέον ανήκουν σε διαφορετικές χώρες και είναι αναγκασμένοι να περνάνε σύνορα που τότε δεν υπήρχαν. Για να πάνε μια βόλτα, για να δουν έναν συγγενή ή έναν φίλο τους που πλέον ζει σε άλλη χώρα.

Βρίσκομαι στα σύνορα όπου υφίσταμαι έναν τυπικό έλεγχο και από τις δυο πλευρές, επιδεικνύοντας μόνο το διαβατήριο. Με το που πατώ Κροατία, σταματώ στην άκρη προκειμένου να βάλω τη διεύθυνση ενός hostel που έχω στις σημειώσεις μου.

Αφού πέρασα έναν σταθμό διοδίων, πλέον κινούμαι στο κέντρο του Zagreb. Το εντυπωσιακό είναι πως έκανα μόλις δυο φορές το γύρο του τετραγώνου, για να βρω τον ξενώνα! Αυτό νομίζω πρέπει να αποτελεί το ρεκόρ μου…

Η ευγενική κοπελιά με κατατοπίζει στα περί διαμονής και μου δίνει ό,τι πληροφορία της ζητώ για την πόλη. Αφού έκανα ένα ντους και τακτοποιήθηκα, κατά τις 15:00 ξεκινάω από τον ξενώνα για να πάρω το τραμ που θα με οδηγήσει στο κέντρο του Zagreb. Ένας ευγενέστατος Κροάτης με κατατοπίζει σε ποια στάση θα κατέβω, μιας και δεν καταλάβαινα γρι από τα ηχεία που ήταν μόνο στην κροατική διάλεκτο.

Αν και δεν είμαι λάτρης των μεγαλουπόλεων, ήθελα να πάω στο Zagreb για έναν και μόνο ιδιαίτερο λόγο. Εκεί βρίσκεται το μουσείο ενός από τους δυο αγαπημένους μου αθλητές όταν ήμουν παιδί. Ο λόγος για τον κορυφαίο Ευρωπαίο μπασκετμπολίστα όλων των εποχών, τον “Μότσαρτ” του μπάσκετ. Τον αδικοχαμένο Ντράζεν Πέτροβιτς…

Θυμάμαι όταν ήμουνα μικρός, έβλεπα μπάσκετ και ποδόσφαιρο. Ήμουν μέγας θαυμαστής της ομάδας μπάσκετ της τότε ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, γνωστής και ως “η Μεγάλη των Πλάβι Σχολή”. Θαύμαζα όλους του παίχτες της. Τον Τόνι Κούκοτς, τον Ντίνο Ράτζα, τον Βλάντε Ντίβατς, τον Ζάρκο Πάσπαλιε, τον Γιούρι Ζντοβτς, τον Γιαν Τάμπακ… όλους! Δυο όμως ξεχώριζα και τους είχα ιδιαίτερη αδυναμία, μιας και ήμουν φίλαθλος του Παναθηναϊκού. Τον Στόγιαν Βράνκοβιτς και τον Ντράζεν Πέτροβιτς. Αυτοί οι δυο ήταν μάλιστα και αδελφικοί φίλοι. Στο άκουσμα του θανάτου του Ντράζεν, ο Στόγιαν δεν άντεξε και χτύπησε με δύναμη ένα πιάνο όπου και υπέστη κάταγμα στο δεξί του χέρι.

Ήταν Δευτέρα 7 Ιουνίου του 1993 και ήμουν μαθητής της Β’ Γυμνασίου. Μέχρι τότε, εγώ κι ο κολλητός μου φίλος ο Μιχάλης, ήμασταν ιδιαίτερα ευτυχισμένοι, καθώς όπως έδειχναν τα πράγματα, ο Ντράζεν Πέτροβιτς θα φορούσε την επόμενη χρονιά τη φανέλα της αγαπημένης μας ομάδας και θα ήταν συμπαίκτης με τον κολλητό του, Στόγιαν Βράνκοβιτς. Αλλά και με τον Νίκο Γκάλη, τον Άριαν Κόμαζετς, τον Τιτ Σοκ. Εκείνη την ημέρα ο Μιχάλης, μου είπε ότι ο αγαπημένος μας παίχτης σκοτώθηκε σε τροχαίο. Ήταν μόλις 29 ετών…

Εγώ κι ο Μιχάλης, είχαμε ταυτιστεί με αυτούς τους δυο παίχτες, τόσο που εγώ τον φώναζα “Ντράζεν” κι αυτός εμένα “Στόικο”. Ήμασταν αχώριστοι στα διπλά και στα μονά και πάντα συμπαίκτες. Όπως και οι δυο τους. Άσσος μέχρι τριάρι ο Μιχάλης, πεντάρι εγώ. Όπως και οι δυο τους.

Άκουσα για το θάνατό του, στις ειδήσεις. Κλείστηκα στο δωμάτιο μου και έβλεπα την αφίσα του Ντράζεν που το κοσμούσε. Έβαλα τα κλάματα…

Την επόμενη ημέρα μετά το σχολείο, όπως κάθε Τρίτη, ο πατέρας μου, μου έδωσε χαρτζιλίκι 500 δραχμές, για να αγοράσω το περιοδικό ΤΡΙΠΟΝΤΟ, του οποίου δεν έχανα τεύχος. Στο εξώφυλλο ο Ντράζεν και στις μέσα σελίδες, υπήρχε αποκλειστική συνέντευξη του, να μιλά για τους τίτλους που ονειρεύεται να κατακτήσει με τον Παναθηναϊκό. Την προηγούμενη ημέρα, όμως είχε πεθάνει, ενώ το τεύχος του περιοδικού ήταν στο τελικό στάδιο της διανομής. Ήταν το πιο μακάβριο εξώφυλλο περιοδικού που είχε βγει ποτέ…

Ξαφνικά βλέπω έναν ουρανοξύστη κι ένα άγαλμα. Ναι, είναι αυτός… ο ήρωας των παιδικών μου χρόνων! Οι θύμισες από την παιδική μου ηλικία, έρχονται αμέσως στο μυαλό μου. Η νοσταλγία με διακατέχει κι άλλα πολλά που μου είναι αδύνατον να περιγράψω…

Δίπλα βρίσκεται το καφέ Amadeus, εκεί που σύχναζε ο Ντράζεν.

Λίγο πιο πάνω είναι το γήπεδο της Cibona Zagreb, της ομάδας που τον ανέδειξε και τον έκανε γνωστό. Αλλά και της ομάδας που της χάρισε πολλούς τίτλους, καταξιώνοντάς την, στο ευρωπαϊκό στερέωμα. Δεν ξέρω που είναι το μουσείο και μπαίνω μέσα στο γήπεδο. Εκεί είναι ένας φύλακας, ο οποίος ξέρει μόνο λίγες βασικές λέξεις από αγγλικά. Δεν κατέβαλα ιδιαίτερη προσπάθεια για να του εξηγήσω ότι είμαι από την Ελλάδα και έχω έρθει να δω το μουσείο του Ντράζεν. Με αφήνει να περιηγηθώ για λίγο στους διαδρόμους του Cibona Stadium ή Drazen Petrovic Basketball Hall. Mε χαιρετά χτυπώντας με στην πλάτη, δείχνοντάς μου πού είναι το μουσείο.

Το μουσείο βρίσκεται στο ισόγειο του τεράστιου ουρανοξύστη. Εκεί πληρώνω μια συμβολική είσοδο, όπου ο ξεναγός, δείχνει ιδιαίτερα ενθουσιασμένος με την παρουσία μου και συνάμα ευδιάθετος, για να με ξεναγήσει στους χώρους του μουσείου. Μου το έδειξε με τον τρόπο του αλλά και με τα παρακάτω λόγια:

“Για ‘μενα είναι μεγάλη χαρά να σε ξεναγήσω στο μουσείο, γιατί κατάλαβα ότι είσαι λάτρης τόσο του μπάσκετ, όσο και του Πέτροβιτς. Και κάθε φορά που έρχονται Έλληνες στο μουσείο, αισθάνομαι χαρούμενος. Και πίστεψέ με, εδώ έχουν έρθει πολλοί από την Ελλάδα!”

Η ξενάγηση κρατά περίπου 20 λεπτά, όμως μαζί μου έφτασε περίπου τα 45. Και μετά από αυτήν, έμεινα για 15 λεπτά, προκειμένου να φωτογραφίσω, καθώς τόση ώρα τον άκουγα με τη δέουσα προσοχή. Είπαμε πολλά, καθώς οι σχέσεις του Ντράζεν με την Ελλάδα ήταν συχνές, όσο ζούσε. Και πολλοί Κροάτες αθλητές, έχουν αγωνιστεί σε ελληνικές ομάδες και δη, στον μπασκετικό αλλά και στον ποδοσφαιρικό Παναθηναϊκό.

Σ’ αυτό εδώ το σημείο, θα επικαλεστώ τη συνδρομή της Bικιπαίδειας, για τη ζωή και τα κατορθώματα του Ντράζεν. Η δική μου συνδρομή θα περιοριστεί στις φωτογραφίες και τις λεζάντες:

Ο Ντράζεν Πέτροβιτς (Dražen Petrović, 22 Οκτωβρίου 1964 – 7 Ιουνίου 1993), γνωστός και ως Mozart του Μπάσκετ, ήταν ένας από τους κορυφαίους αθλητές Καλαθοσφαίρισης όλων των εποχών. Γεννήθηκε στην Κροατία (τότε Γιουγκοσλαβία) το 1964 και ήταν ο πρώτος αθλητής της χώρας του που κατάφερε να περάσει τον Ατλαντικό και να παίξει στο ΝΒΑ.

Τα Πρώτα του βήματα

Γεννημένος στο Šibenik, ο Ντράζεν ήταν ο δεύτερος γιος των Jovan “Jole” και Biserka Petrović.

Ο μεγάλος του αδελφός, Αλεξάντερ, ήταν ο πρώτος της οικογένειας που ασχολήθηκε με την καλαθοσφαίριση και αυτός έδωσε το έναυσμα στον μικρότερο Ντράζεν να ασχοληθεί με το άθλημα. Ο Ντράζεν σε ηλικία μόλις 13 ετών ήταν μέλος της παιδικής ομάδας της τοπικής KK Šibenka Šibenik. Εκεί ξεδίπλωσε για πρώτη φορά το ταλέντο του σκοράροντας αρκετά συχνά 50 και 60 πόντους. Σε ηλικία 15 ετών ήταν ήδη αναπόσπαστο μέλος της αντρικής ομάδας της Šibenka.

Με το νεαρό Πέτροβιτς αδιαμφισβήτητο σταρ της ομάδας, η Šibenka κατάφερε να φτάσει στον τελικό του κυπέλλου Κόρατς 2 φορές (το 1982 και το 1983), χάνοντας όμως και της 2 φορές από την CSP Limoges. Το 1983 ο 18χρονος Πέτροβιτς με δυο εύστοχες βολές έδωσε το πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας στην ομάδα του, που νίκησε έτσι την Μπόζνα Σαράγεβο, αλλά η Ομοσπονδία την επόμενη κιόλας ημέρα αφαίρεσε τον τίτλο από την ομάδα του, επικαλούμενη αντικανονική διαιτησία.

Η Ευρωπαϊκή Καταξίωση

Τσιμπόνα Ζάγκρεμπ

Αφού υπηρέτησε για ένα χρόνο στο στρατό, ο Πέτροβιτς ακολούθησε τα βήματα του αδελφού του και πήρε μεταγραφή στην Τσιμπόνα Ζάγκρεμπ. Μέσα στον πρώτο χρόνο του στην Τσιμπόνα κατάφερε να κερδίσει το Πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας και το εθνικό κύπελλο. Επιπλέον, η νίκη με 87-78 -στην οποία ο Πέτροβιτς πέτυχε 39 πόντους- επί της Ρεάλ Μαδρίτης έφερε σε εκείνον και την Τσιμπόνα το πρώτο τους Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Το δεύτερο ήρθε τον επόμενο χρόνο, καθώς ο Πέτροβιτς πέτυχε 22 πόντους και η Τσίμπονα νικησε τη Ζαλγκίρις Κάουνας, στην οποία διέπρεπε ο θρυλικός Άρβιντας Σαμπόνις. Η ίδια χρονιά έφερε στην Τσιμπόνα άλλο ένα εθνικό κύπελλο, με τον Πέτροβιτς να πετυχαίνει 46 πόντους απέναντι στην παλιά αντίπαλο, Μπόζνα. Το 1987 ο παίκτης κατέκτησε το τρίτο ευρωπαϊκό του τρόπαιο: το Κύπελλο Κυπελλούχων απέναντι στη Σκαβολίνι Πεσάρο, όπου έβαλε 28 πόντους.

Με την εθνική ομάδα της Γιουγκοσλαβίας, ο Πέτροβιτς κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984. Στην τρίτη θέση βρέθηκε και στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα το 1986, που έχει χαραχτεί στη μνήμη των θεατών για το “θρίλερ του τελευταίου λεπτού”, στον ημιτελικό με τη Σοβιετική Ένωση. Από το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1987 ο Πέτροβιτς επέστρεψε ξανά με το χάλκινο μετάλλιο, καθώς η Γιουγκοσλαβία ηττήθηκε από τη διοργανώτρια και μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης Ελλάδα.

Η παγκόσμια Πανεπιστημιάδα, που διεξήχθη στο Ζάγκρεμπ το 1987, βρήκαν τη Γιουγκοσλαβική ομάδα, με τον Πέτροβιτς στη σύνθεση της, να κερδίζει το χρυσό μετάλλιο. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988, ο Πέτροβιτς κατέλαβε με τη Γιουγκοσλαβία τη δεύτερη θέση, αφού έχασαν για ακόμη μία φόρα από την ισχυρή Σοβιετική ένωση.

Δίπλωμα από την Ε.Ο.Κ. για την κατάκτηση της 1ης θέσης στου Βαλκανικούς Αγώνες Εφήβων το 1982 στην Πάτρα.

Ο μέσος όρος πόντων του Πέτροβιτς, κατά τη διάρκεια των τεσσάρων χρόνων που αγωνίστηκε με την Τσιμπόνα, ήταν 37,7 πόντοι στην πρώτη κατηγορία του γιουγκοσλαβικού πρωταθλήματος και 33,8 στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, με προσωπικά ρεκόρ αυτά των 112 και 62 πόντων. Το φύλλο αγώνος ήταν γνωστό ότι συχνά έδειχνε 40, 50, ακόμη και 60 πόντους για εκείνον σε ένα μόνο παιχνίδι. Μάλιστα, σε ένα παιχνίδι Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος το 1986, πέτυχε 9 τρίποντα απέναντι στη CSP Limoges -τα επτά από τα οποία ήταν συνεχόμενα, στην περίοδο του πρώτου ημιχρόνου- για μια τελική συγκομιδή 45 πόντων και 25 ασίστ. Σαν κάθε μεγάλος παίκτης που σέβεται τον εαυτό του, ο Πέτροβιτς χρειαζόταν νέες προκλήσεις, τις οποίες η Τσιμπόνα και το Γιουγκοσλαβικό Πρωτάθλημα δεν μπορούσαν να του προσφέρουν. Παράλληλα, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, οι Portland Trail Blazers είχαν επιλέξει τον νεαρό τότε Πέτροβιτς στον τρίτο γύρο του NBA draft το 1986. Ωστόσο, εκείνος αποφάσισε να αναβάλλει την αναχώρηση του για τις Η.Π.Α. και έτσι, το 1988, υπέγραψε στη Ρεάλ Μαδρίτης για το αστρονομικό, για τα δεδομένα της εποχής, ποσό των 4 εκατομμυρίων δολαρίων ($).

Ρεάλ Μαδρίτης

Η περίοδος 1988-1989 βρήκε τον Πέτροβιτς να φοράει τα χρώματα ενός μεγάλου ισπανικού συλλόγου, της Ρεάλ Μαδρίτης. Παρά το γεγονός ότι έχασαν το πρωτάθλημα στις λεπτομέρειες, καθώς ηττήθηκαν από την Μπαρτσελόνα στο πέμπτο και καθοριστικό παιχνίδι της σειράς των τελικών, ο Πέτροβιτς βοήθησε τη Ρεάλ να φτάσει στην κατάκτηση του εγχώριου κυπέλλου, υπερισχύοντας των Καταλανών στον τελικό της διοργάνωσης. Ακόμη, ο Πέτροβιτς οδήγησε το σύλλογο σε θρίαμβο στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων απέναντι στη Snaidero Caserta, επαναλαμβάνοντας την προηγούμενη καλύτερη συγκομιδή πόντων του στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις (62 πόντοι). Αυτή ήταν και η πρώτη και τελευταία του σεζόν στην Liga ACB, αλλά ακόμη κρατά ένα από τα ρεκόρ ατομικής απόδοσης στο πρωτάθλημα Ισπανίας σε σειρά τελικών σε πόντους (42) και τρίποντα (8).

Μια εξαιρετική περίοδος σε συλλογικές διοργανώσεις για τον Πέτροβιτς, έφτασε στο αποκορύφωμά της με το κατόρθωμα του με την εθνική ομάδα, το 1989: στο Ευρωμπάσκετ του Ζάγκρεμπ η νεαρή Γιουγκοσλαβική ομάδα έφτασε μέχρι τον τελικό, όπου νίκησε την Ελλάδα. Ο Πέτροβιτς ήταν ο δεύτερος σκόρερ της διοργάνωσης και αναδείχτηκε ο πιο πολύτιμος παίκτης (MVP).

Παρακινημένος από την πρόκληση και πιεζόμενος από τους Portland Trail Blazers, οι οποίοι τον είχαν επιλέξει στην 60η θέση του NBA draft το 1986, ο Πέτροβιτς τελικά έμεινε σταθερός στην απόφαση του και προσπάθησε να εδραιωθεί στο NBA. Έφυγε από την Ισπανία μάλλον απότομα στο τέλος της περιόδου, “έσπασε” το συμβόλαιο που είχε με τη Ρεάλ και ενσωματώθηκε στους Blazers για την περίοδο 1989-1990.

Το Ταξίδι στο ΝΒΑ

Portland Trail Blazers

Στις πολλές δηλώσεις του πριν από την άφιξη του στο Πόρτλαντ, ο Πέτροβιτς εξέφρασε ότι η έλλειψη αγωνιστικού χρόνου είναι το μοναδικό εμπόδιο προς την επιτυχία του στο NBA. Στην πρώτη του, μάλιστα, περίοδο με τους Blazers, οι ανησυχίες του αυτές επιβεβαιώθηκαν. Με τους βασικούς Clyde Drexler και Terry Porter να έχουν καθιερωθεί, ο τότε Μεγαλύτερος Ευρωπαίος Παίκτης της χρονιάς -σύμφωνα με τη La Gazzetta dello Sport- περιορίστηκε στο να παίζει 12 λεπτά ανά παιχνίδι -λεπτά τα οποία συγκέντρωνε κυρίως στο τέλος κάθε παιχνιδιού, όταν όλα είχαν κριθεί- αφήνοντας του ένα φτωχό μέσο όρο 7,4 πόντων ανά παιχνίδι. Το ξεκίνημα της περιόδου 1990-1991 έφερε την πικρή απογοήτευση του Πέτροβιτς σε αποκορύφωση, καθώς ο αγωνιστικός του χρόνος μειώθηκε σε 7 λεπτά. Προς επιμονή του, μετά από 38 παιχνίδια στη σεζόν (στα 20 από τα οποία ο Πέτροβιτς δεν αγωνίστηκε καθόλου), μια ανταλλαγή με τους Denver Nuggets τον έστειλε στους New Jersey Nets.

Το καλοκαίρι ανάμεσα στις δύο πιο απογοητευτικές περιόδους της επαγγελματικής του καριέρας, ο Πέτροβιτς, παρ’ όλα αυτά, έγραφε ξανά ιστορία με την εθνική ομάδα, καθώς η Γιουγκοσλαβία στέφθηκε παγκόσμια πρωταθλήτρια, επικρατώντας της Σοβιετικής Ένωσης, για να κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στο Μπουένος Άιρες.

New Jersey Nets

Στις 23 Ιανουαρίου, 1991, ο Πέτροβιτς έγινε παίκτης των New Jersey Nets.

Ο Πέτροβιτς τώρα ήταν μέλος μιας ομάδας η οποία ανέδειξε δύο από τους καλύτερους και πολλά υποσχόμενους νέους στο πρωτάθλημα, τους Kenny Anderson και Derrick Coleman, αλλά που δεν είχε φτάσει στα play-off από το 1986. Αποφασισμένος να μην αφήσει το περιστατικό με το Πόρτλαντ να επαναληφθεί, ανταποκρίθηκε άμεσα στον αυξημένο αγωνιστικό του χρόνο (20,5 λεπτά ανά παιχνίδι), μετρώντας ένα μέσο όρο 12,6 πόντων ανά παιχνίδι και 43 παιχνίδια με τους Nets.

Το ποδήλατό του, όπου γυμναζόταν για να δυναμώσει, προκειμένου να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις του ΝΒΑ.

Η πρώτη του ολοκληρωμένη περίοδος με την ομάδα του New Jersey ήταν πραγματικά φανταστική: χωρίς να έχει χάσει ούτε ένα παιχνίδι, ο Πέτρο, όπως τον αποκαλούσαν, είχε ένα μέσο όρο 20,6 πόντων σε 36,9 λεπτά στο παρκέ, ενώ ήταν και ο κορυφαίος όλων των γκαρντ του NBA σε ποσοστό ευστοχίας εντός πεδιάς (51%).

Καθιερώθηκε ως ο ηγέτης της ομάδας και ανακυρήχτηκε MVP της. Ακόμα σπουδαιότερα, η επιτυχία του συνοδεύτηκε και με επιτυχία της ομάδας, καθώς οι Nets σημείωσαν 14 περισσότερες νίκες από την προηγούμενη περίοδο και κατάφεραν να φτάσουν στα play-off. Ο Πέτροβιτς συνέχισε την ανοδική του πορεία, αύξησε το μέσο όρο πόντων του (22,3) την περίοδο 1992-1993 και επανέλαβε τα εξαιρετικά ποσοστά ευστοχίας σε σουτ τριών πόντων από την προηγούμενη σεζόν (45%), για να ηγηθεί και πάλι όλων των γκαρντ του πρωταθλήματος σε ποσοστό ευστοχίας στα δίποντα (52%). Τα Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης τον τίμησαν, επιλέγοντας τον στην τρίτη καλύτερη ομάδα ολόκληρου του πρωταθλήματος εκείνη την περίοδο.

Ωστόσο, η αποτυχία να λάβει μια πρόσκληση για το NBA All-Star game του 1993, απογοήτευσε βαθύτατα τον Πέτροβιτς: ήταν, μάλιστα, ο μοναδικός ανάμεσα στους 15 μεγαλύτερους σκόρερ του NBA εκείνη τη σεζόν που δεν κλήθηκε (!).

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 στη Βαρκελώνη συμμετείχε και η, ανεξάρτητη πλέον, Κροατία και ο Πέτροβιτς ήταν ο αρχηγός της κροατικής εθνικής ομάδας καλαθοσφαίρισης στο Ολυμπιακό τουρνουά. Χάνοντας μόνο από την Αμερικανική Dream Team, του Τζόρνταν και των άλλων αστέρων, σε παιχνίδια νοκ-άουτ, η δυνατή και εμπνευσμένη κροατική ομάδα κατάφερε να φτάσει στον τελικό – με τις καθοριστικές ελεύθερες βολές που εκτέλεσε ο ίδιος ο Πέτροβιτς στον ημιτελικό με τη, διαλυμένη πια, Σοβιετική Ένωση. Στο τέλος, η θρυλική σήμερα ομάδα των Η.Π.Α., αποτελούμενη από αστέρες του NBA, αποδείχθηκε πολύ σκληρή για την Κροατία, αναγκάζοντας τον Πέτροβιτς και τους συμπαίκτες του να γυρίσουν στην πατρίδα τους με το ασημένιο μετάλλιο.

Η φανέλα του Ντράζεν, την οποία φόρεσε στον τελικό με την Dream Team I.

Νίκες & Διακρίσεις

Διασυλλογικές διοργανώσεις

Πηγή: Βικιπαίδεια.

Περισσότεροι πόντοι από έναν παίκτη σε παιχνίδι πρωταθλήματος (112) – Γιουγκοσλαβικό Πρωτάθλημα

Περισσότεροι πόντοι από έναν παίκτη σε παιχνίδι σειράς τελικών (42) – Ισπανικό Πρωτάθλημα

Περισσότερα σουτ 3 πόντων από έναν παίκτη σε παιχνίδι τελικών (8) – Ισπανικό Πρωτάθλημα

NBA 1992: καλύτερο ποσοστό ευστοχίας σε δίποντα από όλους τους γκαρντ

NBA 1993: καλύτερο ποσοστό ευστοχίας σε δίποντα από όλους τους γκαρντ

NBA: Παίκτης που επιχείρησε τα περισσότερα τρίποντα, χωρίς να χάσει κανένα, σε παιχνίδι σειράς play-off (2)

NBA: καλύτερο ποσοστό ευστοχίας σε σουτ 3 πόντων όλων των εποχών (3ος)

Εθνική ομάδα

Πηγή: Bικιπαίδεια.

Καλύτερος παίκτης Βαλκανικού Πρωταθλήματος Νέων Ανδρών, 1982

MVP Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Καλαθοσφαίρισης, 1986

MVP Ευρωμπάσκετ, 1989

Το Τραγικό τέλος

Το καλοκαίρι του 1993, μετά από την καλύτερη σεζόν του στο NBA και τον αποκλεισμό των Nets από τον πρώτο γύρο από τους Cleveland Cavaliers, ο Πέτροβιτς ταξίδεψε στην Πολωνία, όπου η κροατική εθνική ομάδα έπαιζε έναν αγώνα για τα προκριματικά του Ευρωμπάσκετ του 1993.

Σκεπτόταν σοβαρά την αποχώρηση του από τους Nets, απογοητευμένος από την τεταμένη κατάσταση ανάμεσα σε εκείνον και τους, όπως πίστευε, ζηλόφθονες συμπαίκτες του, καθώς επίσης και το γεγονός ότι οι Nets δεν του είχαν κάνει ακόμη πρόταση για ανανέωση του συμβολαίου του. Είπε, ακόμη, σε Αμερικανούς δημοσιογράφους ότι η έλλειψη αναγνώρισης στο πρωτάθλημα τον είχε κάνει να σκέφτεται να αφήσει τελείως το NBA και να παίξει μπάσκετ στην Ελλάδα. Μάλιστα, αργότερα φημολογήθηκε ότι ο Πέτροβιτς είχε συμφωνήσει σε όλα με τον Παναθηναϊκό, σύμφωνα με την ιστορία του ιδιοκτήτη του, Παύλου Γιαννακόπουλου, ο οποίος κατ’ ισχυρισμόν είχε προσφέρει υπογεγραμμένο συμβόλαιο με κενούς τους όρους ποσού αμοιβής – όλα αυτά έγιναν μέρος του θρύλου του Ντράζεν Πέτροβιτς.

Ο Παναθηναϊκός δεν τον ξέχασε κι ας μην πρόλαβε να φορέσει τη φανέλα με το τριφύλλι.

Μετά το παιχνίδι, για προσωπικούς λόγους, ο παίκτης αποφάσισε να μην επιστρέψει στην Κροατία μαζί με τους συμπαίκτες του και, παρά τις προειδοποιήσεις του Στόγιαν Βράνκοβιτς -φίλου και συμπαίκτη του- που δεν είχε καλό προαίσθημα (!), ξεκίνησε το ταξίδι με ιδιωτικό όχημα.

Ο Ντράζεν Πέτροβιτς σκοτώθηκε ως επιβάτης σε αυτοκίνητο που ενεπλάκη σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στη βρεγμένη άσφαλτο του Autobahn 9 στο Ντένκεντορφ (κοντά στην πόλη Ίνγκολστατ, στο γερμανικό κρατίδιο της Βαυαρίας), στις 17:20 περίπου στις 7 Ιουνίου, 1993 τεσσερισήμισι μήνες πριν από τα 29α γενέθλια του.

To ρολόι του Ντράζεν, το οποίο σταμάτησε την ώρα που σκοτώθηκε. Στις 17:20…

Σύμφωνα με την αναφορά της αστυνομίας του Ίνγκολστατ, εκείνο το απόγευμα, ένα διερχόμενο φορτηγό προσέκρουσε και εισχώρησε στην οδική διαχωριστική νησίδα. Όλα αυτά συνέβησαν καθώς ο οδηγός προσπαθούσε να αποφύγει τη σύγκρουση με ένα ιδιωτικό όχημα στη δική του λωρίδα και έχασε τον έλεγχο του φορτηγού, το οποίο προσέκρουσε στο οδικό διάφραγμα για να σταματήσει τελικά και να μπλοκάρει και τις 3 λωρίδες κυκλοφορίας με κατεύθυνση το Μόναχο. Δευτερόλεπτα αργότερα, ένα VW Golf, το οποίο μετέφερε τον κοιμισμένο Πέτροβιτς στη θέση του συνοδηγού, προσέκρουσε στο φορτηγό, σκοτώνοντας μόνον αυτόν και αφήνοντας την οδηγό -Κλάρα Ζάλαντζι, μοντέλο από τη Γερμανία, με την οποία ο Πέτροβιτς ήταν ερωτευμένος- και μια Τουρκάλα μπασκετμπολίστρια, η οποία καθόταν στα πίσω καθίσματα, με σοβαρούς μόνο τραυματισμούς. Αργότερα διαπιστώθηκε ότι η οράτητα του δρόμου ήταν πολύ κακή και ότι ο Πέτροβιτς δε φορούσε ζώνη ασφαλείας.

Hall of Fame

Ο τάφος του Ντράζεν Πέτροβιτς στο Mirogoj έγινε αμέσως “ιερό” για τους συμπατριώτες του. Το στάδιο της Τσιμπόνα Ζάγκρεμπ μετονομάστηκε σε Drazen Petrovic Basketball Hall στις 4 Οκτωβρίου, 1993 και η πόλη του Ζάγκρεμπ του αφιέρωσε μια πλατεία, δίνοντας της το όνομά του. Οι Nets απέσυραν τη φανέλα με το νούμερο 3, την οποία ο παίκτης φορούσε, στις 11 Νοεμβρίου, 1993. Από το 1994, το βραβείο του Πολυτιμότερου Παίκτη (MVP) στο NBA έφερε το όνομα του. Στις 29 Απριλίου, 1995, ανεγέρθη άγαλμα εις ανάμνησιν της σπουδαιότητας αυτού του μεγάλου αθλητή μπροστά από το Ολυμπιακό Μουσείο της Λωζάνης, στην Ελβετία, καθιστώντας τον, έτσι, μόλις το δεύτερο αθλητή που λαμβάνει τέτοια τιμή. Ο Πέτροβιτς έγινε μέλος του Basketball Hall of Fame το 2002. Στις 9 Ιουλίου του 2001, έχοντας επικρατήσει του Patrick Rafter στο τουρνουά τένις του Γουίμπλεντον, ο Κροάτης τενίστας Γκόραν Ιβανίσεβιτς αφιέρωσε την νίκη του στον αδικοχαμένο φίλο και συμπατριώτη του Ντράζεν Πέτροβιτς και φόρεσε την εμφάνιση του με τους Nets, ανάμεσα σε ένα πλήθος 100.000 ατόμων που πανηγύριζε το θρίαμβο του στο Σπλιτ. Το 2006, η 13η επέτειος από το θάνατο του Πέτροβιτς στιγματίστηκε από τα εγκαίνια του Μουσείου Drazen Petrovic στο Ζάγκρεμπ, ενός πραγματικού “ναού” αφιερωμένου στην προσωπικότητα και τα επιτεύγματά του, με δέκα χώρους εκθεμάτων πολυτροπικού περιεχομένου τα οποία αποτυπώνουν ολόκληρη την καριέρα αυτού του σπουδαίου αθλητή.

Μουσείο Drazen Petrovic

Το μουσείο έχει γίνει στη μνήμη του Ντράζεν Πέτροβιτς, και αποτελεί μια συλλογική προσπάθεια με ηγέτη το Ίδρυμα Drazen Petrovic σε συνεργασία με την κυβέρνηση της Κροατίας, την Πόλη του Ζάγκρεμπ και το Κροατικό Μουσείο Αθλητισμού. Το μουσείο ξεκίνησε ως μια ιδέα των γονιών του Drazen Petrovic, Biserka and Jole Petrovic, που ενισχύθηκε από τη συνεισφορά γνωστών Κροατών αρχιτεκτόνων (Andrija Rusan και Niksa Bilic).

Όλα τα αντικείμενα που εκτίθενται στο μουσείο έχουν συλλεχθεί και κατηγοριοποιηθεί από το Κροατικό Μουσείο Αθλητισμού. Την οργάνωση και λειτουργία του μουσείου έχει εξ’ ολοκλήρου το Ίδρυμα Dražen Petrović, στο οποίο ηγείται η οικογένεια του Ντράζεν. Για την ίδρυση και λειτουργία του μουσείου αυτού έχουν πραγματοποιηθεί πολλές γενναιόδωρες συνεισφορές από αντιπροσώπους της Κροατικής κυβέρνησης, της πόλης του Ζάγκρεμπ, γνωστούς συναθλητές του αλλά και από πολλές επιχειρήσεις και ανώνυμους πολίτες.

Τα επίσημα εγκαίνια του μουσείου πραγματοποιήθηκαν στις 7 Ιουνίου 2006, ενώ επίσημα η λειτουργία του μουσείου ξεκίνησε στα τέλη Δεκεμβρίου 2006. Το μουσείο είναι ανοικτό τις καθημερινές από τις 10:00 πμ. έως τις 2:00 μμ. και το απόγευμα από τις 5:00 μμ. έως τις 8:00 μμ. Η πλατεία μπροστά στην οποία λειτουργεί το μουσείο Dražen Petrović έχει μετονομαστεί σε Πλατεία Ντράζεν Πέτροβιτς προς τιμή του μεγάλου Κροάτη μπασκεμπολίστα.

Στις 22/12/2006 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος του Ντράζεν, μπροστά από το ομώνυμο μουσείο.

H αλήθεια είναι πως, είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος. Αποχωρώ από το μουσείο, αποτίνοντας το φόρο τιμής, στον Μότσαρτ του μπάσκετ. Πλέον, εδώ και 21 χρόνια αυτός, συνθέτει συμφωνίες από τον ουρανό…

Από αυτό το σημείο κι έπειτα θα περιοριστώ σε μια βόλτα στην πρωτεύουσα. Δεν το κρύβω πως, ο μόνος λόγος που ήρθα στο Zagreb, ήταν για να δω το μουσείο του Ντράζεν Πέτροβιτς. Όμως, η πρωτεύουσα δείχνει ενδιαφέρουσα, πράγμα που σημαίνει ότι θα την περπατήσω χαλαρά, σκοτώνοντας τον χρόνο μου, μέχρι να βραδιάσει και να οδηγηθώ στον ξενώνα, καθώς η αυριανή ημέρα θα είναι πιο μοτοσυκλετιστική.

Η πρωτεύουσα της Κροατίας είναι τεράστια και στο δείχνει. Αρκετή κίνηση από οχήματα και κόσμο. Τα δε κτίρια είναι γραφικά, με όμορφη αισθητική και αρχιτεκτονική. Σου δίνει την αίσθηση ότι είναι αμιγώς ευρωπαϊκή πόλη με ελάχιστες βαλκανικές προσθήκες. Το Βελιγράδι από την άλλη, μου έδωσε την εντύπωση πως είναι αμιγώς βαλκανική πόλη με ελάχιστες ευρωπαϊκές προσθήκες. Ο λόγος είναι το διαφορετικό ως επί το πλείστον, θρησκευτικό δόγμα αυτών των δυο χωρών (καθολικοί οι Κροάτες, ορθόδοξοι οι Σέρβοι). Και αυτό φαίνεται τόσο στις εκκλησίες, όσο και στην αρχιτεκτονική των κτιρίων. Το Zagreb μου δίνει την αίσθηση ότι είναι πιο ιλουστρασιόν, πιο φαντεζί από το Βελιγράδι. Μπορεί και να κάνω λάθος, μιας και ο Βελιγράδι το έχω δει μόνο βράδυ. Όμως, αναμφίβολα και οι δυο, είναι μεγάλες και επιβλητικές πόλεις.

Ο συννεφιασμένος καιρός, τονίζει ιδιαίτερα τα χρώματα των κτιρίων, προσδίδοντάς του μια αναμενόμενη ομορφιά. Όσον αφορά τη φυσική ομορφιά, αυτή ξεχειλίζει στην πρωτεύουσα όπως και σε άλλες πόλεις της Κροατίας. Αιτία οι πολλές όμορφες γυναίκες με τα πλούσια χαρίσματα της σλαβικής φυλής. Καλλίγραμμες, ψηλές και κομψότατες. Για άλλη μια φορά επιβεβαιώνω, πως οι Σλάβες είναι με διαφορά οι ομορφότερες γυναίκες που έχω δει. Το μόνο ίσως που ξεχωρίζει τις Κροάτισσες από τις Σέρβες, είναι πως οι πρώτες είναι ως επί το πλείστον μελαχρινές και οι δεύτερες ξανθιές. Σ’ όλα τα υπόλοιπα, είναι ακριβώς οι ίδιες με τα ίδια χαρακτηριστικά.

Φιλαράκι, εσύ εκεί στα δεξιά: κοίτα μπροστά σου γιατί θα περάσει το τραμ!

Μετά από μερικά λεπτά περπατήματος, βρίσκομαι στην κεντρική πλατεία Trg Bana Jelacica.

Aπό εκεί βρίσκομαι στην παλιά ή άνω πόλη Gornji Grad,

όπου ξεχωρίζει το κάστρο Kpapinske Toplece και ο καθεδρικός ναός Katedrala Svetog Stjepana. O καιρός μέχρι τώρα ήταν μουντός, όμως στο σημείο που βρίσκομαι, θα εμφανιστεί για λίγο ο ήλιος, ο οποίος θα με κάνει να τη δω σούπερ ντούπερ φωτόγκραφερ.

Σταματώ σ’ ένα fast food να τσιμπήσω κάτι και για άλλη μια φορά παρατηρώ, ότι στις βαλκανικές χώρες, τα πάντα είναι σε μεγάλη ποσότητα, ακόμα και στα ταχυφαγεία. Για το πόσο φθηνά είναι δεν χρειάζεται καν, να το αναφέρω. Κι από την άλλη βλέπω, ότι στην Ελλάδα αντίστοιχα είναι σε μικρότερες ποσότητες και πανάκριβα!

Εν συνεχεία περιπλανιέμαι σε διάφορα σημεία της πρωτεύουσας,

όπου περνάω από ένα πάρκο και φτάνω στην πλατεία Trg Kralja Tomislava.

Mετά από λίγη ώρα βρίσκομαι στη στάση, όπου περιμένω το τραμ, για να οδηγηθώ στο hostel. Ο ήλιος αρχίζει πλέον να δύει. Μοιάζει σαν να πήρε φωτιά ετουτοσές…

Είμαι μέσα στο τραμ, όπου το μάτι μου είναι καρφωμένο σε δυο καλλονές, οι οποίες είναι λες και έχουν έρθει από άλλον πλανήτη. Πραγματικές θεές, θα καταφέρουν να μην ξεκολλήσουν ούτε μια στιγμή το βλέμμα μου από πάνω τους.

Δεν θυμάμαι σε ποια στάση πρέπει να κατέβω και μοιραία κατεβαίνω κάπου στην τύχη, ακολουθώντας το ένστικτό μου. Φυσικά χάθηκα! Περιπλανιέμαι στο δρόμο για πάνω από μισή ώρα, παρόλο που έχω τον χάρτη ανά χείρας! Βάζω το κινητό-GPS και τα κάνω χειρότερα. Λίγο και θα έφτανα πάλι στο κέντρο του Zagreb. Απελπισμένος, μπαίνω σ’ ένα ξενοδοχείο να ρωτήσω. Και τι κάνει ο υπάλληλος στη ρεσεψιόν; Μου εκτυπώνει σε χαρτί Α4, μέσω του google maps τη διαδρομή που πρέπει να κάνω με τα πόδια, για να βρεθώ στον ξενώνα!

Έχει βραδιάσει για τα καλά και είμαι ολομόναχος σ’ έναν ερημικό δρόμο. Βλέπω μόνο παρέες νεαρών και είμαι σε ετοιμότητα για παν ενδεχόμενο π.χ. κλοπής. Όμως η Κροατία είναι ασφαλής χώρα, αν και σε όλες τις χώρες του κόσμου δεν ξέρεις τι και πότε θα σου συμβεί κάτι.

Μετά από μερικά λεπτά φτάνω στον ξενώνα, όπου εκεί υπάρχει ένα κλειστό parking, για όλα τα κτίρια της περιοχής, όπου έχω παρκάρει και τη μοτοσυκλέτα. Έχει μαζευτεί αρκετός κόσμος από παιδιά μου μένουν στο hostel και πίνουν μπύρες. Τονίζω πως σε αυτές τις χώρες, πωλούν στα super market ή στα tisak (περίπτερο στα κροατικά) μπύρα σε μπουκάλι του 1,5 lt και γεμίζουν τα ποτήρια τους. Και γ@μώ τις φάσεις, δεν νομίζεις;

Εκεί γνωρίζω τον Τιν, 25 ετών, ο οποίος δουλεύει στον ξενώνα και τον φίλο του Νάτκο, 31 ετών, ο οποίος έρχεται αρκετά συχνά τα βράδια, για να του κάνει παρέα. Το εντυπωσιακό είναι πως, ο Τιν σπουδάζει ιατρική και δουλεύει στο hostel για να βγάλει τα έξοδά του. Ο δε Νάτκο, είναι γιατρός και πλέον έχει πάρει ειδικότητα γενικής ιατρικής.

Ο Τιν σε κάποια φάση, με ρωτάει:

– Σε ποιο μέρος της Κρήτης μένεις;

– Στο Ηράκλειο!

– Γνωρίζω μια κοπελιά από εκεί!

– Μην αγχώνεσαι φίλε μου, δεν έχω αδελφή – χαχαχα!

Για να πεταχτεί αμέσως ο Νάτκο και να ρωτήσει με εύθυμη διάθεση:

– Κοπέλα ίσως;

Η συζήτηση πήρε αμέσως μια εύθυμη τροπή. Ο Τιν και ο Νάτκο, είναι αυτό που λέμε και γ@μώ τα άτομα! Άνθρωποι καλλιεργημένοι, ομιλητικοί και με αίσθηση του χιούμορ. Τα λέμε περισσότερη ώρα με τον Νάτκο, καθώς ο Τιν είναι στο πόστο του και έρχεται πότε-πότε στην παρέα. Φυσικά άδραξα την ευκαιρία και απέσπασα πληροφορίες για τα μέρη που πρόκειται να επισκεφθώ. Ο δε Νάτκο, είναι άριστος γνώστης όλων των χωρών της πρώην Γιουγκοσλαβίας! Οι πληροφορίες και συμβουλές που μου έδωσε, τις χώρεσα σε μια ολόκληρη σελίδα του ημερολογίου μου. Κάποιες από αυτές τις εκμεταλλεύτηκα κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού και κάποιες άλλες πάλι, τις κρατώ στο πίσω μέρος του μυαλού μου για μελλοντικές επισκέψεις.

Έχει περάσει αρκετή ώρα και έχουμε στήσει ένα πηγαδάκι. Η συζήτηση είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, ιδίως για εμένα που είμαι ξένος, προσπαθώντας να ακούσω κάποια πραγματάκια από τους ντόπιους. Κάποια στιγμή, η κουβέντα επικεντρώνεται για το πώς είναι η κατάσταση σ’ αυτές τις χώρες και ιδίως στις σχέσεις Κροατίας και Σερβίας. Ο Νάτκο παίρνει τον λόγο και μου λέει:

“Κοίτα Μέρκουρις… εγώ πηγαίνω αρκετά συχνά στην Βοσνία και στην Σερβία. Πριν από μια εβδομάδα ήμουν στην Σερβία γιατί ένας Κροάτης φίλος μου, παντρεύτηκε μια γυναίκα από την Σερβία. Οι σχέσεις στους απλούς ανθρώπους είναι καλές, όπως και πριν την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Σέρβοι και Κροάτες έχουν συγγενείς και φίλους μεταξύ τους και για να συναντηθούν, πηγαίνουν ο ένας στη χώρα του άλλου. Πριν τη διάλυση, σε πολλές οικογένειες ο ένας γονιός ήταν από την Κροατία και ο άλλος από την Σερβία. Αυτό εξακολουθεί να γίνεται ακόμα και σήμερα, γιατί Κροάτες παντρεύονται Σέρβες και Σέρβοι παντρεύονται Κροάτισσες. Τίποτα δεν έχει αλλάξει. Όλοι ακούμε την ίδια μουσική, τα ίδια συγκροτήματα, τους ίδιους τραγουδιστές. Απλά με τον πόλεμο, έχει αλλάξει η εθνικότητα, τίποτα άλλο”.

Όμως μίσος, δεν υπάρχει έστω και σε μερικούς; Αν για παράδειγμα, μπω ως τουρίστας στην Κροατία μ’ ένα μπλουζάκι που γράφει “”I love Serbia” και στην Σερβία μ’ ένα μπλουζάκι που να γράφει “I love Croatia”, είναι κάτι που σε καμιά περίπτωση δεν μου περνάει από το μυαλό…

“Οι σχέσεις μπορεί να μην είναι καλές σε εθνικό επίπεδο, όμως στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, είναι φυσιολογικές. Όμως το μίσος υπάρχει σε ορισμένους, ιδίως σε χωριά που έχουν κολλημένα μυαλά και μισούν τους Σέρβους ή τους Κροάτες αντίστοιχα. Αλλά τι να κάνεις, μπορείς να τους αλλάξεις τα μυαλά; Και δυστυχώς ο πόλεμος, έχει αφήσει τα σημάδια του σε πολλούς. Γιατί π.χ. κάποιος Κροάτης μπορεί να του σκότωσαν την οικογένειά του οι Σέρβοι και να τους μισεί. ‘Η το αντίθετο. Πάντως οι σχέσεις είναι καλές και όσο περνάνε τα χρόνια, γίνονται ακόμα καλύτερες”.

Ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός. Έτσι λέμε στην Ελλάδα, γιατρέ μου. Είπαμε κι άλλα ενδιαφέροντα με τον Νάτκο και τον Τιμ και τους καληνυχτώ, παίρνοντας την άγουσα για το δωμάτιο.

Σ’ αυτό εδώ το σημείο, θα πρέπει να τονίσω πως, οι Κροάτες και οι Σέρβοι ανέκαθεν είχαν καλές σχέσεις. Όμως κάθε φορά που έμπαιναν στη μέση η πολιτική και η θρησκεία, οι σχέσεις των δυο αυτών χωρών γίνονταν εχθρικές. Οι σχέσεις τους διαταράχτηκαν κατά τη διάρκεια του Β’ Π.Π. όπου και δημιουργήθηκε το ανεξάρτητο κράτος της Κροατίας, το οποίο υπό τις ευλογίες της κροατικής καθολικής εκκλησίας, συμμάχησε με τους ναζί. Tην εξουσία κατέλαβαν οι φασίστες Ούστασι, χωρίς να έχουν λαϊκή στήριξη. Και για το λόγο αυτό, ο κροατικός λαός, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χρεωθεί το φασιστικό παρελθόν των Ούστασι.

Όπως γράφουν οι συγγραφείς Γιώργος Στάμκος και Μιλίτσα Κοσάνοβιτς, στο βιβλίο τους Στοιχειωμένα Βαλκάνια:

Στην προσπάθειά τους να εξαφανίσουν το σερβικό στοιχείο από προσώπου γης, οι Κροάτες φασίστες Ούστασι στις περιοχές του «Ανεξάρτητου Κράτους της Κροατίας» (1941-1945) ξεπέρασαν σε κτηνωδία ακόμη και τα χειρότερα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Πάνω από ένα εκατομμύριο Σέρβοι, Εβραίοι και Τσιγγάνοι βρήκαν φρικτό θάνατο στο Γιασένοβατς και σε άλλα κροατικά στρατόπεδα «συλλογής».

Μετά το πέρας του Β’ Π.Π. η ισχυρή προσωπικότητα του Τίτο, τους έκανε πολίτες του ίδιου κράτους, οι οποίοι μάλιστα συμβίωναν αρμονικά μεταξύ τους. Μέχρι να έρθουν οι σύγχρονοι αποικιοκράτες (Η.Π.Α., Γερμανία, ΝΑΤΟ) και να διαλύσουν την Γιουγκοσλαβία, αναζωπυρώνοντας τα σχεδόν ξεχασμένα εθνικιστικά πάθη…

Κατά την ταπεινή μου προσωπική γνώμη ή εκτίμηση, θεωρώ πως η Κροατία και η Σερβία, μου είναι οι πιο οικείες χώρες που έχω επισκεφθεί. Μου θυμίζουν η καθεμιά με τον δικό της τρόπο, κάτι από Ελλάδα. Οι δε Κροάτες και Σέρβοι έχουν πολλά κοινά στην ιδοσυγκρασία τους με τους Έλληνες, όπως ανέφερα σε προηγούμενη ημέρα του ταξιδιωτικού.

Τα 6 κρεβάτια του δωματίου τα συμπληρώνουμε εγώ, ένας μπάρμπας από την Ουκρανία, δυο πιτσιρικάδες και μια πιτσιρίκα από την Γαλλία κι ένας Ασιάτης, λογικά από τις χώρες της Άπω Ανατολής. Ο τελευταίος είναι ξαπλωμένος στο κρεβάτι και δεν ξεκολλάει από το κινητό. Τον χαιρέτησα, όπως και τα άλλα παιδιά αλλά αυτός δεν μου μίλησε, απλά με κοίταξε. Όλη την ώρα είναι απασχολημένος με το κινητό, γελάει και μιλάει μόνος του. Μάλλον πρέπει να έχει πρόβλημα το κοπέλι, δεν εξηγείται αλλιώς.

Φτιάχνω τα πράγματά μου για να είμαι έτοιμος να φύγω πουρνό-πουρνό. Βγαίνω πάλι έξω να καπνίσω ένα τσιγάρο κι εκεί πετυχαίνω ξανά τον Τιν με τον Νάτκο αλλά και άλλα παιδιά που μένουν στον ξενώνα, να έχουν στήσει πηγαδάκια και να πίνουν μπύρες. Τουλάχιστον η μοτοσυκλέτα βρίσκεται δίπλα τους, φάτσα-κάρτα μπροστά στη ρεσεψιόν κι έτσι θα είναι ασφαλής. Μετά από λίγα λεπτά αποχωρώ και πέφτω για ύπνο.

Ξεκούραστη ημέρα η σημερινή, με βροχή στην αρχή, με νοσταλγία και συγκίνηση στη συνέχεια, με χαλαρό τουριστικό περπάτημα στην πρωτεύουσα και με καλή παρέα στον ξενώνα. Τώρα όμως πρέπει να ξεκουραστώ, καθώς η αυριανή ημέρα θα είναι πιο γεμάτη. Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη θα με ξαναυποδεχτεί, με πρώτη στάση την Banja Luka.

Laku noc!

Έξοδα – Σημειώσεις:

Βενζίνη: 22 €
Διόδια: Κροατία (1 σταθμός, 0,40 €)
Διαμονή: Maju Jaya Hostel (10,40 €)
Εισιτήρια: Tραμ (2,60 €), Drazen Petrovic (2,60 €)
Λοιπά: 14 €
Σύνολο: 52 €
Γενικό Σύνολο: 661,60 €