Ex – Yugoslavia: χτίζοντας γέφυρες και γκρεμίζοντας τείχη

Ημέρα 5^η: Kυριακή 24 Αυγούστου 2014, Κotor – Podgorica (169,8 km)

Γκρέτσκα! Γκόου-γκόου!

Επιτέλους βρίσκομαι σε μια χώρα, όπου κανείς ιμάμης δεν θα διακόπτει τον ύπνο μου. Στις 09:00 σηκώνομαι από το κρεβάτι και επειδή ο ξενώνας βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, μου τη βιδώνει να ρίξω μια βουτιά. Μήπως έχεις καμιά καλύτερη ιδέα;

Βέβαια, η μικρή πλαζ δεν έχει καμιά σχέση με τις αντίστοιχες ελληνικές, όπου κυριαρχεί η άμμος και η θέα του απέραντου γαλάζιου. Όμως, τα απόκρημνα βράχια της Kotor που μοιάζουν σαν να με σκεπάζουν, δίνουν μια ιδιαίτερη αίσθηση. Να, σαν κάθε φορά που κολυμπώ στην παραλία του Άη Γιώργη του Δυσάλωνα στην Σύμη, ένα πράμα…

Οι θηλυκές λουόμενες θα καταφέρουν να ξεκολλήσουν τις τσίμπλες από τα μάτια μου, τα οποία θα ανοίξουν για τα καλά. Οι δε κόρες των οφθαλμών μου, θα περιστρέφονται σαν τις μπίλιες σε φλιπεράκι…

Μετά από λίγη ώρα, βρίσκομαι στο δωμάτιο, όπου περιμένω τη σειρά μου να μπω στο μπάνιο. Είμαι μαζί με την άλλη κοπελιά και αισθάνομαι άβολα, γιατί θέλω ν’ αλλάξω το μαγιώ, περιμένοντας διακριτικά να φύγει. Και ξαφνικά, αυτή αλλάζει τα ρούχα της, μένοντας ολόγυμνη, σαν να μη συμβαίνει τίποτα! Κάγκελο εγώ…

Mετά το ντους, πηγαίνω στο living room, να φτιάξω τη φραπεδιά μου και κολάζομαι για τρίτη φορά μέσα σε λίγη ώρα, από μια ξανθιά, με σώμα και πρόσωπο Σλάβας, αλλά με ηλίθιο ύφος Αγγλίδας τουρίστριας. Μάλλον πρέπει να είναι το δεύτερο. Φοράει ένα αποκαλυπτικό κοντό φόρεμα. Την ξαναβλέπω κατεβαίνοντας τη σκάλα κι ενώ αυτή ανέβαινε, σταματώ ως τζέντλεμαν που είμαι, να της κάνω χώρο να περάσει. Η άκρατη περιέργεια μου όμως, με αναγκάζει να γυρίσω το κεφάλι μου και να την κοιτάξω, όσο ανέβαινε τις σκάλες. Όπως σωστά κατάλαβες, κολάζομαι για τέταρτη φορά…

Κι άντε μετά να βρεις κέφι να οδηγήσεις, όταν βλέπεις τέτοια πράγματα. Όπως καταλαβαίνεις, σήμερα είναι το πρωινό της κολάσεως…

Έχω ετοιμάσει τα πράγματά μου και βρίσκομαι στα τραπέζια της αυλής, απολαμβάνοντας τον καφέ μου. Εκεί βρίσκονται και άλλα παιδιά από διάφορα μέρη της Ευρώπης. Κανείς δεν μου μιλάει, κανείς δεν μου είπε έστω μια καλημέρα! Απ’ ότι κατάλαβα, είναι άτομα που ταξιδεύουν μόνο για να διασκεδάσουν. Οι μόνοι που μου μίλησαν, είναι τα δυο παιδιά που δουλεύουν εκεί, καθώς και η καθαρίστρια του ξενώνα.

Κατά τις 11:00 αναχωρώ από τον ξενώνα και βρίσκομαι στον κεντρικό παραθαλάσσιο δρόμο. Θα δω το χωριό Perast, όπου έχει μπάρες στην είσοδο και έξοδό του, αλλά η είσοδος είναι ελεύθερη. Το Perast θεωρείται η “Βενετία της Kotor” και έχει 16 ναούς και 17 αρχοντικά παλάτια. Θα μείνω να το χαζέψω αρκετή ώρα, μιας και το αξίζει και με το παραπάνω μάλιστα.

Το Perast μοιάζει σαν πίνακας ζωγραφικής.

Όπως σε όλη την ακτογραμμή της Αδριατικής, έτσι και στη χερσόνησο της Kotor, οι ενετικές επιρροές στην αρχιτεκτονική των κτιρίων, είναι εμφανείς εν αντιθέσει με την βαλκανική ενδοχώρα. Τo γιατί συμβαίνει αυτό, θα μας το απαντήσει ο ιστορικός Mark Mazower στο βιβλίο του “The Balkans”:

Σε αντίθεση με τις οροσειρές που κλείνουν τις προσβάσεις της Ιβηρικής και της Ιταλικής χερσονήσου, τα Βαλκάνια Όρη δεν αποτελούν φραγμό, καθώς αφήνουν την περιοχή εκτεθειμένη σε εισβολές από το βορρά και την ανατολή. Από την άλλη μεριά, ο ακανόνιστος σχηματισμός τους εμποδίζει την κίνηση από τη μια κοιλάδα στην άλλη. Συχνά η επικοινωνία είναι ευκολότερη με περιοχές έξω από τη χερσόνησο παρά ανάμεσα στα συστατικά της μέρη το Ντουμπρόβνικ, για παράδειγμα, είχε για μεγάλη περίοδο της ιστορίας του στενότερες σχέσεις με την Βενετία παρά με το Βελιγράδι. Συνεπώς τα βουνά έκαναν το εμπόριο εντός της περιοχής πιο δαπανηρό και περιέπλεξαν τη διαδικασία πολιτικής ενοποίησης.

Από εκεί φαίνονται τα δυο νησάκια, του Αγίου Γεωργίου (Sveti Dorde) και της Παναγίας των Βράχων (Gospa od Skrpjela).

(Περισσότερα μπλα-μπλα και μπούρου-μπούρου τόσο για τη χερσόνησο της Kotor, όσο και για τα δυο αυτά νησάκια, στο ταξιδιωτικό “Βalkan Express: του δρόμου η χαρά”.)

Φεύγοντας από το Perast, η βιβλική όψη του Παπαντωνίου με τα γένια, τα μακριά μαλλιά και το γέρικο κορμί του, με στοιχειώνει, θυμίζοντάς μου λόγια από ένα ταξιδιωτικό:

Στο παραθαλάσσιο χωριό Risan -στις αρχές- κάνουμε δεξιά σ’ ένα μικρό δρομάκι που θα το χαρακτήριζα τριτοτέταρτο μιας και λίγα χλμ πιο κάτω υπάρχει ο κεντρικός δρόμος 11 που σε οδηγεί στην ίδια διαδρομή.

Παπαντωνίου speaking λέμε! Αυτό το δρομάκι, σε βγάζει στον δρόμο για Niksic και το βρίσκω μετά το βενζινάδικο της ΕΚΟ, στο οποίο είχα βάλει βενζίνη πριν δυο χρόνια. Μάλιστα είδα και τον τύπο, έναν κατσαρομάλη χοντρούλη με μουστάκι που δούλευε εκεί. Φιγούρα από αυτές που δύσκολα ξεχνάς…

Ο δρόμος είναι για τον άντε να μην πω, στενός με πολλές ανωμαλίες. Και δεν φτάνει αυτό, λίγο πριν από μια στροφή, εμφανίζεται ένας χωματόδρομος. Ρε Παπαντωνίου που μ’ έστειλες; Πασκαλά ρεεε;

Το τι βρισίδι του έριξα, δεν περιγράφεται! Ούτε στον Οικονομάκη δεν έχω ρίξει τόσο, κάθε φορά που μου λέει για έναν δρόμο ότι είναι μια χαρά και τελικά είναι πίστα μοτοκρός. Αφού έβρισα Παπαντωνίου, Μπεργκ, Αναστασίου, Διαμαντίδη, Ομπράντοβιτς και Σαραβάκο, κατεβαίνω από το μοτοσακό και με ύφος ναρκαλιευτή, προχωρώ μετά τη στροφή για να δω τι παίζει. Ευτυχώς ο χωματόδρομος σταματάει μετά από λίγα μέτρα.

Τις βρισιές μου τις πήρα πίσω, αντικρίζοντας ένα πανέμορφο θέαμα, όπου θα κάνω μια στάση να πιω μερικές γουλιές καφέ και νερό, στην υγειά του Παπαντωνίου και της παρέας του που αυτή τη στιγμή κουβαλούν τα γέρικα κορμιά τους, κάπου στον Καύκασο…

Αφού διασχίσω άλλο ένα μικρό κομμάτι χωματόδρομου, στρίβω στην τύχη αριστερά και μετά από λίγα λεπτά βρίσκομαι στον κεντρικό δρόμο για Niksic. Η διαδρομή είναι συμπαθητική και σου επιτρέπει να κινηθείς άνετα και γρήγορα.

Πλέον έχω αποχωριστεί την Αδριατική και θα μπω σε πιο ορεινά μονοπάτια. Μιας και έχω διασχίσει όλη την ακτογραμμή της, στην οποία εξέχουσα θέση κατέχουν οι περίφημες Δαλματικές ακτές, σε αυτό το ταξιδιωτικό, δεν έχω βάλει ούτε ένα χιλιόμετρο, εξαιρώντας την Kotor. Άρα από ‘δω και πέρα, δεν θα ξαναδώ θάλασσα σ’ αυτό το ταξίδι. Ακούγεται σκληρό, αλλά δεν είναι…

Συνεπαρμένος από το τοπίο και την οδήγηση, πλέον κινούμαι με χαμηλές ταχύτητες που δεν ξεπερνούν τα όρια. Σε μια ανύποπτη στιγμή με σταματάει ένα μπλόκο της τροχαίας, όπου ο αστυνομικός μου λέει:

– Έτρεχες!

– Όχι! Πήγαινα με τα όρια!

– Έτρεχες!

– Όχι! Αυτή τη στιγμή ταξιδεύω και όταν ταξιδεύω δεν τρέχω!

– Έτρεχες!

– Ωραία. Μπορείτε να μου δείξετε σας παρακαλώ, μια φωτογραφία ή ένα βίντεο που να αποδεικνύει ότι έτρεχα;

Του κόπηκε η λαλιά με το τελευταίο που του είπα. Ήμουν πειστικός απέναντί του, γιατί ήμουν απόλυτα σίγουρος ότι δεν ξεπέρασα το όριο ταχύτητας, ακόμα και σ’ έναν δρόμο όπου το όριο είναι μόλις 60 km/h. Προφανώς ο μπάτσος, ήθελε λάδωμα – έτσι τουλάχιστον κατάλαβα.

Στη συνέχεια μου ζητάει το διαβατήριο. Αφού το κοιτάει, μετά από λίγο αναφωνεί δυνατά κοιτώντας με στα μάτια:

– Γρέτσκα! Γκόου-γκόου!

Και πριν φύγω, με ξαναπλησιάζει και με ρωτάει, πού πηγαίνω. Εκμεταλλευόμενος τη συμπάθεια των Σέρβων και των Μαυροβούνιων απέναντι στους Έλληνες, εκτός από Niksic και Podgorica, του πέταξα κι ένα “Μanastir Οstrog” για να μου σκάσει ένα πελώριο χαμόγελο. Αφού δεν με έστειλε και στην ευχή του θεού, πάλι καλά…

Οδηγώ στον 6, όπου το τοπίο μου αποσπά το ενδιαφέρον και αυτό έχει ως συνέπεια να κινούμαι και εδώ, σύμφωνα με τα όρια.

Η λίμνη Slansko Jezero, θα με κατεβάσει κάτω από τη σέλα της μοτοσυκλέτας μου, προκειμένου να τη θαυμάσω.

Εκεί θα γνωρίσω δυο παιδιά, τα οποία πουλάνε μέλι και κρασιά στους τουρίστες και τα λέμε για αρκετή ώρα, έχοντας μια ευχάριστη συζήτηση. Μου λένε για τη λίμνη, ενώ μου έχουν δώσει τα κυάλια τους, προκειμένου να τη δω καλύτερα.

Η λίμνη Slansko, είναι μια από τις τρεις τεχνητές λίμνες που δημιουργήθηκαν το 1960, στην ευρύτερη περιοχή της Niksic, με την κατασκευή του υδροηλεκτρικού φράγματος της Perucica. Aδιάψευστος μάρτυρας, ένα ερειπωμένο σπίτι που υπάρχει στο μεγαλύτερο νησί της λίμνης.

Φτάνω στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Μαυροβουνίου, την Niksic, η οποία μου δίνει την εντύπωση μιας μάλλον, αδιάφορης πόλης. Bρίσκομαι στην Πλατεία Ελευθερίας (Trg Slobode), στην οποία ξεχωρίζει το σιντριβάνι με την ονομασία “Λίμνη των Κύκνων” και το άγαλμα του Βασιλιά Νικολάου Α’.

Φεύγοντας από την Niksic, ακολουθώ τον 18 Ε762 προς Podgorica, τον οποίο θα χαρακτήριζα αδιάφορο.

Βλέποντας την πινακίδα για το Μanastir Ostrog στρίβω δεξιά, όπου κινούμαι σ’ έναν ιδιαίτερα στενό δρόμο που περνάει μέσα από χωριουδάκια. Στη συνέχεια γίνεται ανηφορικός και το τοπίο μαγευτικό.

Παρκάρω τη μοτοσυκλέτα στο parking, όπου αφήνω το κράνος και το μπουφάν σ’ ένα κιόσκι, στο οποίο κάθονται ένας παπάς και μια νεαρής ηλικίας όμορφη Σλάβα που καλύπτει με μαντίλι το όμορφο πρόσωπό της. Ανεβαίνω για δέκα λεπτά τα απότομα σκαλιά, άδικα όπως αποδείχτηκε, μιας και υπήρχε δρόμος που οδηγεί έξω από το μοναστήρι. Πόσο ηλίθιος είμαι τελικά ρε γαμώτο;

Στο μοναστήρι έχει πάρα πολύ κόσμο και μια τεράστια ουρά που περιμένει ν’ ανάψει ένα κερί. Αυτό έχει ως συνέπεια να μην μπω μέσα στο μοναστήρι. Όχι ότι τρελαινόμουνα κιόλας, αλλά λέμε τώρα…

Επίσης υπάρχουν πολλές πλαστικές καρέκλες με κουβέρτες και αυτό που μπορώ να υποθέσω, είναι ότι μπορεί να έχει γιορτή, με τους πιστούς να ξενυχτούν στο μοναστήρι. Ντάξει ρε μάνα, που να το ξέρω ότι σήμερα είναι τα εννιάμερα της Παναγιάς;

Βέβαια δεν γνωρίζω αν εορτάζουν τα εννιάμερα ή την εορτή της Παναγίας ή κάτι άλλο, καθώς η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία ακολουθεί το παλαιό ημερολόγιο (Ιουλιανό) και όχι το νέο (Γρηγοριανό) το οποίο ακολουθεί η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία. Παρεμπιπτόντως, η Ελληνική Εκκλησία είναι η μόνη ορθόξη εκκλησία στον κόσμο που ακολουθεί το νέο ημερολόγιο και όχι το παλαιό. Η διαφορά μεταξύ αυτών των δυο ημερολογίων, είναι 14 ημέρες και για καθαρά πληροφοριακούς λόγους, η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τα Χριστούγεννα στις 7 Ιανουαρίου και την Πρωτοχρονιά στις 14 του ιδίου μηνός.

Σ’ αυτό εδώ το σημείο, θα παραχωρήσω πάλι τον λόγο στον Μανώλη Κυριακόπουλο, ο οποίος έχει να μας πει, πολλά ενδιαφέροντα πράγματα για το Manastir Ostrog:

Το μοναστήρι βρίσκεται χτισμένο σε έναν απότομο κάθετο βράχο και ουσιαστικά αποτελεί την είσοδο μιας σπηλιάς.

Ανακαλύφθηκε τον 17ο αιώνα από τον Μητροπολίτη της Εζεργοβίνης Vasilije. Το 1671 πέθανε και το σώμα του τοποθετήθηκε σε έναν τάφο μέσα στην σπηλιά του μοναστηριού. Μετά από μερικά χρόνια αγιοποιήθηκε και το μοναστήρι αφιερώθηκε σε αυτόν. Διαθέτει εντυπωσιακές αγιογραφίες.

Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην πίστη του λαού του Μαυροβουνίου και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ορθόδοξους τόπους πίστης στα Βαλκάνια.

Mανώλη, σ’ ευχαριστούμε για όλα αυτά τα ξενέρωτα… ερμ, τα ενδιαφέροντα ήθελα να πω που μας είπες. Μα ποιος είσαι βρε αδερφέ; Ο πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα;

Στην ευρύτερη περιοχή, υπάρχουν και άλλα μοναστήρια και εκκλησίες.

Επιλέγω να κατευθυνθώ στον τελικό μου σημερινό προορισμό, την Podgorica, μέσω επαρχιακών δρόμων.

Και δεν το μετανιώνω ούτε στιγμή, μιας και η διαδρομή είναι καταπληκτική. Η δε άριστη ποιότητα του δρόμου, σε συνδυασμό με τις καλοχαραγμένες στροφές, θα ξυπνήσουν τ’ άγρια ένστικτά μου.

Περνώντας τη γέφυρα του ποταμού Ζeta στο χωριό Danilovgrad, βλέπω πάρα πολύ κόσμο και να ηχεί δυνατή μουσική. Απ’ ότι κατάλαβα, πρέπει να έχει κάτι σαν beach party. Ωραία αφορμή για μια ολιγόλεπτη στάση, δεν νομίζεις;

Eκεί ξεχωρίζει το μνημείο των πεσόντων αγωνιστών στο Γιουγκοσλαβικό Μέτωπο, κατά τη διάρκεια του Β’ Π.Π.

Mετά από λίγα χιλιόμετρα, φτάνω στην Podgorica και σταματώ απέναντι από τη γέφυρα Millenium Bridge.

Βάζω στο GPS τη διεύθυνση του πρώτου hostel από αυτά που έχω στις σημειώσεις μου και μετά από μια μίνι περιπέτεια (178 φορές το γύρο του τετραγώνου) λόγω έργων στο δρόμο, βρίσκομαι έξω από το hostel.

Kαι το όνομα αυτού, Nice Place. Απ’ έξω κάθε άλλο παρά nice place φαίνεται, μέχρι να έρθει ο ιδιοκτήτης να με καλωσορίσει. Μπαίνοντας, βλέπω ότι είμαι σ’ ένα οικογενειακό συγκρότημα σπιτιών, με τεράστιο κήπο. Μου δίνει την εντύπωση πως βρίσκομαι σε μια φτωχική γειτονιά, με εικόνες που παραπέμπουν στο παρελθόν. Όμως, το κλίμα και η ατμόσφαιρα είναι τόσο φιλική που με κάνει να αισθάνομαι σαν το σπίτι μου. Και χίλιες φορές να μείνω εδώ παρά σε ένα χλιδάτο ξενοδοχείο ή ξενώνα. Μόνο και μόνο το γεγονός ότι θα βλέπω εικόνες από την καθημερινότητα των ντόπιων, είναι κάτι που με κάνει να αισθάνομαι όμορφα.

Σ’ αυτόν τον μεγάλο χώρο, μένει ο Backo με την οικογένειά του και ένα τμήμα του συγκροτήματος, το έχει μετατρέψει σε ξενώνα. Ιδιαίτερα φιλόξενος και εγκάρδιος, με καλωσορίζει και μου δείχνει το δωμάτιο, το οποίο έχει τέσσερα κρεβάτια και θα το μοιραστώ μόνος μου.

Εκεί γνωρίζω και τον Wolf, 31 ετών από την Γερμανία, ο οποίος μ’ ένα σακίδιο στην πλάτη ταξιδεύει στα Βαλκάνια. Ξεκίνησε πριν δυο εβδομάδες και θα τελειώσει το ταξίδι του, στα μέσα του Σεπτέμβρη. Μου φτιάχνει τούρκικο καφέ και είμαστε παρέα οι τρεις μας, στην αυλή του ξενώνα, όπου τα λέμε.

Έχουμε απλώσει τον χάρτη της Ελλάδας που έχει ο Wolf, ο οποίος προσπαθεί να μου αποσπάσει πληροφορίες, καθώς σκοπεύει να πάει και εκεί. O δε Backo, είναι ένας ιδιαίτερος συνομιλητής που σου ανοίγει τη σκέψη του, λέγοντάς σου ενδιαφέροντα πράγματα που μόνο από ντόπιους μπορείς να ακούσεις. Καθόμαστε με τις ώρες κα συζητάμε για ταξίδια, αλλά και για διάφορα άλλα θέματα. Mάλιστα ο Backo, μας περιμένει μόλις βραδιάσει στην αυλή του, για να πιούμε κρασί, μαζί με τους άλλους ταξιδιώτες που μένουν στον ξενώνα. Έχω μια υποψία, πως απόψε θα είναι μια από τις καλύτερές μου διαμονές σε ξενώνα…

Μετά από ώρα και αφού τακτοποιήθηκα και έκανα μπάνιο, με τον χάρτη ανά χείρας που μου έδωσε ο Backo, βρίσκομαι να περπατώ στην πρωτεύουσα.

Ο ξενώνας βρίσκεται δίπλα στο Στάδιο που χρησιμοποιείται ως επί το πλείστον για ποδοσφαιρικούς αγώνες. Ο ίδιος ως λάτρης του ποδοσφαίρου, γνωρίζει σχεδόν όλες τις ελληνικές ομάδες. Και όταν του είπα ότι ζω στην Κρήτη, μου είπε για τον ΟΦΗ!

Κάπου μπερδεύομαι και σκέφτομαι να ρωτήσω την πρώτη όμορφη εκπρόσωπο του ωραίου φύλου που θα βρεθεί στο διάβα μου. Δεν πέρασαν πολλά δέκατα του δευτερολέπτου, μέχρι να εμφανιστεί η πρώτη. Και ναι, είναι θεά! Κομψότατη, καλλίγραμμη και ντυμένη με την τελευταία λέξη της μόδας. Το κομψό κίτρινο φόρεμα, τα μεγάλα σκούρα γυαλιά και η απουσία τόνων μακιγιάζ, την καθιστούν μια ιδιαίτερα γοητευτική γυναίκα, όπου ένα βλέμμα της είναι αρκετό για να σε μεθύσει. Αν μου έλεγες πως είναι μανεκέν, τηλεπαρουσιάστρια ή ηθοποιός θα το πίστευα. Είναι αυτό που λέμε “απλησίαστη γκόμενα”. Σκέφτηκα ότι θα με σνομπάρει μ’ ένα ύφος του στυλ “στρίβε από ‘δω ρε χλεχλέ” αλλά έπεσα έξω. Φιλική και προσιτή, όχι απλά απάντησε στις ερωτήσεις μου, αλλά περπάτησε μαζί μου μερικά μέτρα, για να μου δείξει τον δρόμο που οδηγεί στην κεντρική πλατεία της πόλης.

H Podgorica, δεν σου δίνει με τίποτα την εντύπωση ότι αποτελεί την πρωτεύουσα ενός κράτους. Έχει ελάχιστα πράγματα να δεις και αυτά βρίσκονται σε μεγάλες αποστάσεις μεταξύ τους. Είναι μεγάλη και αραιοκατοικημένη πόλη, με μόλις 156.169 κατοίκους (απογραφή 2011) και με έντονα τα σημάδια του γιουγκοσλαβικού παρελθόντος της. Κάτι το οποίο μου φαίνεται απολύτως λογικό, μιας και την περίοδο 1945-1992, είχε το όνομα του ηγέτη της πρώην Γιουγκοσλαβίας, Τίτο (Titograd). Διαρρέεται από δυο ποταμούς, τον Ribnica και τον Moraca.

Περπατώ στον κεντρικό πεζόδρομο Hercegovacka Pedestrian Street, όπου εκεί βρίσκεται η Πλατεία Δημοκρατίας (Trg Republike). Εκεί υπάρχουν διάφορα κτίρια και ένα σιντριβάνι.

Αλλά αυτό που αποσπά το βλέμμα μου είναι ένα άγαλμα στρατιώτη, το οποίο κατασκευάστηκε από πολεμικά οχήματα και αντίστοιχο υλικό.

Στη συνέχεια περνώ έξω από ένα μεγάλο πάρκο

και λίγο αργότερα βλέπω το σήμα κατατεθέν της πρωτεύουσας τον οθωμανικό πύργο του ρολογιού Sahat Kula, ένα από τα αξιοθέατα της πόλης που γλύτωσαν από τους βομβαρδισμούς του Β’ Π.Π.

Περπατώ στην παλιά πόλη Stara Varos ή Old Turkish Town, όπου το τουρκικό στοιχείο είναι εμφανές, με ένα τζαμί να ξεχωρίζει.

Και το περπάτημα συνεχίζεται και τελειωμό δεν έχει. Είναι τεράστια πόλη που για να πας από το ένα σημείο στο άλλο, πρέπει να περπατήσεις αρκετά, χωρίς να βλέπεις κάτι το ιδιαίτερο, εκτός από κάποια άμορφα κτίρια που μαρτυρούν το γιουγκοσλαβικό παρελθόν της.

Περνώ από τη μεγάλη γέφυρα ενός ποταμού (μη με ρωτήσεις ποιου, δεν ξέρω) και στη συνέχεια θα αντικρίσω πολλά νέα εντυπωσιακά κτίρια. Ο ήλιος καθώς δύει, μου χαρίζει όμορφες εικόνες.

Πλέον έχει νυχτώσει και περιπλανιέμαι ξανά σε διάφορα σημεία του κέντρου της, προσπαθώντας να πετύχω καμιά καλή φώτο της προκοπής που θα κάνει τον Πετράκη και τον Παπασούζα να σκίσουν τα πτυχία τους και ν’ αλλάξουν επάγγελμα. Ο δε Πετράκης, παρακαλείται μαζί με το επάγγελμα, να αλλάξει και τη μοτοσυκλέτα του. Σε καλό θα του βγει…

Η αισθητική της πρωτεύουσας, οφείλω να ομολογήσω πως δεν μου αρέσει. Τεράστιες διαφημιστικές φωτεινές επιγραφές παντού, τεράστια πόλη και λίγα γραφικά σημεία ενδιαφέροντος. Έχω την αίσθηση πως το αισθητικό γιουγκοσλαβικό παρελθόν της, δεν θα την εγκαταλείψει ποτέ εκτός κι αν ανοικοδομηθεί από την αρχή.

Η συνέχεια με βρίσκει σε παρακμιακό fast food να δοκιμάσω την παραδοσιακή pljeskavica, μιας και οι απαιτήσεις μου σε φαγητό, δεν είναι πολλές. Απλά όταν είμαι σε ταξίδι, θέλω κάτι να τρώω, μόνο για να μην πεινάω.

Οι τιμές στην Podgorica είναι πολύ φθηνές συγκριτικά με αυτές της Kotor. Επίσης, έχω την αίσθηση πως οι άνθρωποι της πρωτεύουσας είναι πολύ πιο φιλικοί από αυτούς της Kotor, οι οποίοι ένα τουπέ παραπάνω, φαίνεται να το έχουν.

Ένα άλλο πράγμα που παρατήρησα, είναι πως οι Μαυροβούνιοι οδηγοί, είναι γνωστό πως είναι “μπουμπούκια”. Αυτό όμως που μου έκανε εντύπωση, είναι πως όταν βλέπουν πεζό κοκαλώνουν το αμάξι. Δε πα να πηγαίνουν σαν τον Φερνάντο Αλόνσο; Θα το κοκκαλώσουν, υποχρεωτικά! Είναι ένα πραγματάκι που οφείλουμε να το μιμηθούμε κι εμείς στην Ελλάδα.

Με παγωτό ανά χείρας, συνεχίζω να ρίχνω περπάτημα, μέχρι την Millenium Bridge.

Το θέαμά της το βράδυ, είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό.

Πλησίον της, υπάρχουν και άλλες γέφυρες, οι οποίες θα με κρατήσουν απασχολημένο για αρκετή ώρα, μπας και πετύχω καμιά καλή λήψη.

Κοντεύει 22:00 και αισθάνομαι κουρασμένος. Δικαιολογημένα βέβαια, γιατί τα ποδαράκια μου στην Podgorica έριξαν πολύ περπάτημα. Με τόσο περπάτημα, θα έκανα ακόμα και τον μέντορα Οικονομάκη, να αισθανθεί ευτυχής και περήφανος για ‘μενα! Στέλιο, αλήθεια λέω, σήμερα ξεκωλώθηκα στο περπάτημα! Έριξα πιο πολύ κι από αυτό που ρίξαμε τότε στο Innsbruck, όπου περπατούσαμε από τις 07:00 το πρωί μέχρι τις 02:36 μετά τα μεσάνυχτα, για να βλέπουμε μουσεία, όπερες, γκαλερί και πινακοθήκες.

Φτάνω στον ξενώνα, όπου στην αυλή βρίσκεται ο Βacko με τον Wolf και πίνουν κόκκινο τοπικό κρασί. Στην παρέα προστίθεται άλλος ένας Γερμανός, o Βastian, ο οποίος ζει στην Αγγλία και ταξιδεύει στα Βαλκάνια. Πιο μετά, θα προστεθεί κι ένα ζευγάρι Ιταλών που ζει στην Γερμανία.

Ο Backo, γεμίζει το ποτήρι μου με κρασί χωρίς να με ρωτήσει. Καθώς το γεμίζει, μου λέει:

– Δε σε ρώτησα, πίνεις κρασί;

– Bεβαίως και πίνω!

– Γίνεται Έλληνας και να μην πίνει;

Το μπουκάλι ή τα μπουκάλια, τα αδειάσαμε σε χρόνο dt, ιδίως εγώ και ο Backo. Πιάσαμε την κουβέντα για τα ταξίδια, όπου απέσπασα πολλές και χρήσιμες πληροφορίες από όλους και ανταπέδωσα με τη σειρά μου, με ό,τι ήξερα.

Η συζήτηση στη συνέχεια περιστράφηκε επί παντός επιστητού. Και τι δεν αναλύσαμε: την κατάσταση στην πρώην Γιουγκοσλαβία μέχρι την κρίση στην Ελλάδα και ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς. Σίγουρα, ήταν μια συζήτηση που γούσταρα να κάνω. Συζήτησα με ταξιδιώτες, ανθρώπους με ρηξικέλευθα πνεύματα που σκέφτονται διαφορετικά από αυτούς που αποτελούν τη σαπίλα της κάθε κοινωνίας.

Σε κάποια φάση, πήρα χαρτί και στυλό και σημείωνα. Μέρη, πόλεις, χωριά, αξιοθέατα, δρόμους. Μέχρι τραγούδια και μουσικές όλων των χωρών της πρώην Γιουγκοσλαβίας…

Το διαλύσαμε κατά τις 01:00 και μέχρι να γράψω το ημερολόγιό μου, πήγε 02:00. Είναι όμως ώρα, να κλείσω τα μάτια μου, γιατί αύριο ξημερώνει μια ημέρα με πολλές αλλαγές στο τυπικό και χαλαρό πρόγραμμά μου. Αιτία, οι ιδέες που μου έριξαν, αυτοί οι υπέροχοι άνθρωποι και ταξιδευτές, σε μια από τις πιο ωραίες παρέες που έχω κάνει μέχρι τώρα στα ταξίδια μου.

Laku noc!

Έξοδα – Σημειώσεις:

Βενζίνη: –
Διαμονή: Hostel Nice Place (12 €)
Λοιπά: 5,20 €
Σύνολο: 17,20 €
Γενικό Σύνολο: 297 €